ZARECKAS Simas

ZARECKAS Simas

1899-1949

Wydawca, tłumacz.

Urodzony 27 października 1899 we wsi Dovainonys w powiecie rumszyskim (Rumšiškės) w gminie Kaišiadoriu syn Litwinów Vincasa  i Magdaleny Zareckasów, rolników. W 1912 ukończył urzędową szkołę początkową z rosyjskim językiem wykładowym w Rumszyszkach. W 1914 zdał egzaminy kwalifikacyjne na farmaceutę w Gimnazjum Męskim w Kownie (Gimnazjum Męskie w Kownie), a następnie przez kilka lat pracował jako aptekarz w Dyneburgu. W 1917 na Uniwersytecie Moskiewskim (Uniwersytet Moskiewski) zdał egzaminy na pomocnika aptekarza, po czym pracował w aptekach w Moskwie i Dyneburgu, a w 1918 wrócił do Litwy. W kwietniu 1919 wstąpił na ochotnika do wojska litewskiego, gdzie służył do 1921. W latach 1921-22 słuchał wykładów z medycyny na Uniwersytecie Litewskim w Kownie (Uniwersytet Litewski w Kownie), ale ze względu na trudną sytuację materialną przerwał studia. W 1924 wstąpił na farmację na Wydziale Medycznym Uniwersytetu Litewskiego (Wydział Medyczny Uniwersytetu Litewskiego); w 1927 ponownie przerwał studia. Przez trzy lata był korektorem w drukarni „Švyturys” (Latarnia), w 1927-32 pracował jako administrator czasopisma Židinys (Ognisko). Jako tłumacz z języka polskiego, którego nauczył się samodzielnie, zadebiutował w 1928 przekładem opowiadania Sieroca dola Bolesława Prusa. Od 1928 był jednym z kierowników spółki wydawniczej "Sakalas" (Sokół, wraz z Antanasem Kniūkštą), która zajmowała się m.in. publikacją przekładów. Pracował też w głównym magazynie leków Ministerstwa Obrony Narodowej (Ministerstwo Obrony Narodowej), a od 1932 był asystentem w aptece Szpitala Wojskowego im. Basanavičiusa w Kownie (Szpital Wojskowy im. Basanavičiusa w Kownie).  W 1930 ożenił się z Oną Jokūbauskaitė, z którą miał czworo dzieci. W 1930 został nagrodzony za udział w organizowaniu ochotniczego wojska litewskiego. Był jednym z założycieli XXVII Towarzystwa Miłośników Książek (XXVII Towarzystwo Miłośników Książek), działającego w Kownie w 1933-40. Po II wojnie światowej był kierownikiem apteki Przychodni Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie (Przychodnia Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie) i kontynuował pracę translatorską.Zmarł 28 lutego 1949 w Kownie; pochowany tamże na Cmentarzu Pietraszuńskim. 

Lokalizacja archiwum nieznana.

TWÓRCZOŚĆ PRZEKŁADOWA Z JĘZYKA POLSKIEGO

1. B. Prūsas: Našlaičio dalia. Apysaka. Išvertė S. Zareckas. Kaunas: Raidė 1928, 139 s.

Oryginał: B. Prus: Sieroca dola. 

2. J. I. Kraševskis: Karalių motina. (Jogailos gadynė). [Istorinis romanas]. Iš lenkų kalbos vertė S. Zareckas. T. 1-2. Kaunas: Švyturys 1930. 216 + 219 s. Wydanie 2 poprawione Vilnius: Lietuvos rašytojų sąjungos leidykla 1991. 

Oryginał: J. I. Kraszewski: Matka królów. Czasy Jagiełłowe.

3. H. Senkevičius: Eikime paskui Jį!; Angelas; Panyklos vargonininkas; Lux in tenebris lucet. Vertė S. Zareckas. Kaunas: Šv. Kazimiero draugija 1931, 104 s.

Oryginał: H. Sienkiewicz: Pójdźmy za nim!; Jamioł; Organista z Ponikły; Lux in tenebris lucet.

OPRACOWANIA OGÓLNE (wybór)

OMÓWIENIA

1. Kas yra kas Lietuvoje. Kraštiečiai. Kaišiadorys. Kaunas 2009. 

2. R. ČEPAS, V. KAVALIAUSKAS: Lietuvos kariuomenės kūrėjai savanoriai (1918-1923). Vilnius 2017. 

ZARECKAS Simas

1899–1949

Leidėjas, vertėjas.

Gimė 1899 m. spalio 27 d. Rumšiškių valsčiuje, Dovainonių kaime, lietuvių valstiečių Vinco ir Magdalenos Zareckų sūnus. 1912 m. baigė Rumšiškių valstybinę pradžios mokyklą su dėstomąja rusų kalba. 1914 m. išlaikė kvalifikacinius egzaminus į farmaciją Kauno vyrų gimnazijoje, paskui kelerius metus Daugpilyje dirbo vaistininku. 1917 m. Maskvos universitete išlaikė provizoriaus padėjėjo egzaminus, dirbo Maskvos ir Daugpilio vaistinėse, o 1918 m. grįžo į Lietuvą. 1919 m. balandį išėjo savanoriu į Lietuvos kariuomenę, ten tarnavo iki 1921 m. 1921–22 m. Lietuvos universitete Kaune klausėsi medicinos paskaitų, bet dėl sunkios materialinės padėties studijas nutraukė. 1924 m. įstojo į Lietuvos universiteto medicinos skyrių; 1927 m. vėl mokslus nutraukė. Trejus metus „Švyturio“ spaustuvėje dirbo korektoriumi, 1927–32 m. leidinyje „Židinys“ administratoriumi. Kaip vertėjas iš lenkų kalbos, kurios išmoko savarankiškai, debiutavo 1928 m. Bolesławo Pruso apsakymo Našlaičio dalia (Sieroca dola) vertimu. Nuo 1928 m. vienas iš leidybos bendrovės „Sakalas“ vadovų (kartu su Antanu Kniūkšta), kuri, be kita ko, leido ir verstinę literatūrą. Taip pat dirbo Apsaugos ministerijos centriniame vaistų sandėlyje, o nuo 1932 m. Kauno Basanavičiaus karo ligoninės vaistinės asistentu.  1930 m. vedė Oną Jokūbauskaitę, su ja turėjo keturis vaikus. 1930 m. apdovanotas už dalyvavimą organizuojant Lietuvos savanorių kariuomenę. Vienas iš XXVII Knygos mylėtojų draugijos, 1933–40 m. veikusios Kaune, steigėjų. Po Antrojo pasaulinio karo vadovavo Vytauto Didžiojo universiteto klinikų vaistinei ir tęsė literatūros vertėjo darbą. Mirė 1949 m. vasario 28 d. Kaune; palaidotas Petrašiūnų kapinėse. 

Archyvo saugojimo vieta nežinoma.