- /
- Osoby
- /
- KWIATKOWSKI Remigiusz Erazm
KWIATKOWSKI Remigiusz Erazm
KWIATKOWSKI Remigiusz Erazm 1884-1961
Pseudonimy i kryptonimy: Ajax; K.; r.; R.K.; R. KW.; Rem.K.; Remy; Remigiusz K.; Remigiusz Kw.
Poeta, tłumacz, publicysta.
Urodzony 3 czerwca 1884 w Warszawie; syn Stanisława Kwiatkowskiego, urzędnika kolejowego, i Scholastyki ze Zdanowiczów. Naukę pobierał w VI Gimnazjum filologicznym w Warszawie (VI Gimnazjum filologiczne w Warszawie). Po maturze w 1902 studiował historię na Uniwersytecie Warszawskim (UW) (Uniwersytet Warszawski). W tym czasie rozpoczął twórczość poetycką, debiutując w 1904 wierszem Tam płyńmy, kędy jasny ląd na łamach „Wędrowca” (Wędrowiec) (nr 11; podpisany Remigiusz Kw.). Wiersze i artykuły drukował odtąd m.in. w „Wędrowcu” (1904, 1906), „Świecie” (Świat) (1905, 1907-08), „Tygodniku Ilustrowanym” (Tygodnik Ilustrowany) (1905-08; w 1905-06 sekretarz redakcji). Angażował się w działalność społeczno-polityczną; był członkiem tajnego Związku Młodzieży Polskiej „Zet” (Związek Młodzieży Polskiej „Zet”) (od 1902), delegatem do zarządu Bratniej Pomocy (Bratnia Pomoc). W 1903 za nielegalną działalność został uwięziony na Pawiaku. W 1905 jako członek Komitetu Walki o Szkołę Polską (Komitet Walki o Szkołę Polską) uczestniczył w tajnym nauczaniu i organizował strajki szkolne. W 1906 założył i redagował tygodnik dla młodzieży Zarzewie. W związku z tą aktywnością był relegowany z UW i zesłany w głąb Rosji bez prawa powrotu do Królestwa Polskiego. Jeszcze w czasie studiów zainteresował się pracą translatorską; jako tłumacz debiutował w 1906 na łamach „Tygodnika Ilustrowanego” przekładem wiersza Samo Tomášika Hej Słowianie, hej Słowianie!... (cykl: Z antologii słowackiej, nr 30) i opowiadania norweskiego Potężna orlica Jonasa Lie (nr 33). W 1907 nawiązał współpracę z wydawnictwem Michała Arcta (Wydawnictwo Michała Arcta), gdzie opublikował kilka zeszytów monograficznych poświęconych syntezom poszczególnych literatur Wschodu. Równolegle ogłaszał artykuły o historii społeczno-politycznej tych regionów w „Tygodniku Ilustrowanym”. W 1908 zamieszkał w Moskwie, gdzie podjął studia na orientalistyce w Instytucie Języków Wschodnich (Instytut Języków Wschodnich). Został członkiem stowarzyszenia Dom Polski, propagując kulturę i literaturę polską oraz wspierając wiele inicjatyw na rzecz spraw polskich i społeczności zamieszkujących ziemie polskie. Przełożył na rosyjski reportaże Władysława Reymonta o unitach Chełmszczyzny, by w postaci broszury mogły być rozesłane wszystkim posłom Dumy (co dzięki wsparciu Józefa Eberta nastąpiło w 1912). W 1908-12 odbył wiele podróży, m.in. do Persji, Turcji, Japonii, Francji, zwiedził także Rosję. Korespondencje publikował w prasie warszawskiej, m.in. w „Świecie” (1910-12, 1920-21), „Tygodniku Ilustrowanym” (1910-13, 1921, 1923) i „Kurierze Warszawskim” (Kurier Warszawski) (1910-13, 1919-24). Kontynuował zainteresowanie kulturą Wschodu, podejmując tłumaczenia poezji japońskiej, chińskiej, tureckiej, perskiej, koreańskiej, indyjskiej, arabskiej. Przekłady ogłaszał na łamach takich czasopism jak: Naprzód (1910, 1912-13), „Kurier Warszawski” (1910-11), Tygodnik Mód i Powieści (1910-14), Czas (1911), Dziennik Chicagowski (1911), Gazeta Kujawska (1911), Gazeta Warszawska (1911-12), Kurier Wileński (1911), Museion (1911), Naród (1911), lwowskie Słowo Polskie (1911-14), „Świat” (1911-12), Literatura i Sztuka (1912-13), Romans i Powieść (1912-13), Złoty Róg (1912-13), Dziennik Kijowski (1913-14), Echo Literacko-Artystyczne (1913), Kurier Litewski , Wilno (1913-14). W 1912 poślubił Janinę Rosicką, redaktorkę. W 1913 założył w Moskwie tygodnik Głos Polski, który następnie redagował do 1917, i współpracował z „Dziennikiem Petersburskim” (Dziennik Petersburski) (od nr 1095 do nr 1113 był redaktorem). Po wybuchu I wojny światowej przeniósł się wraz z redakcją „Głosu Polskiego” do Petersburga. Został tam zmobilizowany do armii rosyjskiej i przydzielony do Dowództwa Wojsk Samochodowych (Dowództwo Wojsk Samochodowych). Jako wolny słuchacz studiował w petersburskim Instytucie Archeologicznym (Instytut Archeologiczny) historię sztuki i archeologię. W 1916 założył i redagował przeznaczony dla uchodźców wojennych tygodnik Sztandar, a następnie ukazujący się na jego miejsce Dziennik Polski oraz dwutygodnik dla dzieci Mały Sztandar. Był inicjatorem, a następnie sekretarzem Polskiego Towarzystwa Pomocy Ofiarom Wojny (Polskie Towarzystwo Pomocy Ofiarom Wojny), wykładowcą estetyki literatury polskiej na dwuletnich Wyższych Kursach Żeńskich Anny Jastrzębskiej (Wyższe Kursy Żeńskie Anny Jastrzębskiej), wykładowcą literatury polskiej na Wyższych Kursach Polskich (Wyższe Kursy Polskie), członkiem Rady Polskiego Towarzystwa Miłośników Historii i Literatury (Rada Polskiego Towarzystwa Miłośników Historii i Literatury). W 1917, po wybuchu rewolucji lutowej, wstąpił do Legionu Polskiego w Finlandii Legion Polski w Finlandii, był także zastępcą dowódcy Konfederacji Polaków Wojskowych w Rosji (Konfederacja Polaków Wojskowych w Rosji). W 1918 powrócił do Polski i wstąpił do wojska. Zorganizował Biuro Prasy i Propagandy Wojskowej, po czym objął jego kierownictwo. Był założycielem wielu organizacji społeczno-wojskowych i placówek kulturalnych; m.in. kierował w 1918 Teatrem im. S. Staszica w Warszawie (Teatr im. S. Staszica w Warszawie). Po wojnie polsko-bolszewickiej sprawował krótko funkcję szefa Biura Wyznań Niekatolickich Ministerstwa Spraw Wojskowych (Biuro Wyznań Niekatolickich Ministerstwa Spraw Wojskowych). W 1921 założył i do 1926 redagował dziennik Polska Zbrojna. Po przewrocie majowym w 1926 został przeniesiony w stan spoczynku w randze pułkownika. W latach dwudziestych intensywnie rozwijał działalność literacką i translatorską. Tłumaczył i parafrazował utwory z literatur wschodnich, przede wszystkim poezję chińską, japońską i koreańską. Pojedyncze przekłady drukował w „Żołnierzu Polskim” (Żołnierz Polski) (1921), „Przeglądzie Lubelsko-Kresowym” (Przegląd Lubelsko-Kresowy) (1924-25), „Famulusie” (Famulus) (1927), „Dzienniku Poznańskim” (Dziennik Poznański) (1928). W czasie II wojny światowej przebywał w Warszawie; był członkiem Armii Krajowej (Armia Krajowa) i pracował w grupie dywersyjno-wojskowej. Walczył w powstaniu warszawskim, a po jego upadku przebywał w Częstochowie. Po zakończeniu wojny wrócił do Warszawy, gdzie został zweryfikowany w stopniu pułkownika i skierowany do pracy w gabinecie premiera jako referent prasowy (do 1951). W grudniu 1952 zgłosił akces do zorganizowanego przez grupę dawnych oficerów Wojska Polskiego Miczurinowskiego Ośrodka Doświadczalnego (MOD) (Miczurinowski Ośrodek Doświadczalny (MOD)) roślin przemysłowych i specjalnych, gdzie pełnił funkcję szefa działu propagandy. W styczniu 1954, na wniosek Prokuratury Generalnej PRL, został aresztowany i współoskarżony o kierowanie związkiem przestępczym, kradzież tajnych akt wojskowych z Ministerstwa Obrony Narodowej oraz o próbę zamachu na marszałka Konstantego Rokossowskiego. Po trzech miesiącach więzienia, na skutek metod stosowanych w śledztwie, zapadł na zdrowiu i został zwolniony na leczenie. W listopadzie tego roku postawiono go przed komisją specjalną do walki z nadużyciami i szkodnictwem gospodarczym oraz skazano na trzy miesiące obozu pracy. Po odbyciu kary, schorowany i wycieńczony, nie powrócił do zdrowia. W latach pięćdziesiątych zajmował się pracą literacką i przekładową. Tłumaczył, prócz poezji ludów Bliskiego i Dalekiego Wschodu, wspomnieniową prozę rosyjską, poezję rosyjską i radziecką, poezję słowacką, bułgarską, białoruską, ukraińską, węgierską. Przekłady ogłaszał m.in. w pismach Płomyk (1948-50, 1955-58) i Szpilki (1948, 1950, 1954-61), Gromada-Rolnik Polski (1955), Iskry (1955), Twórczość (1955), Świat i Ludzie (1956). Odznaczony m.in. Krzyżem Niepodległości, Śląskim Krzyżem Powstańczym (1947), Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz licznymi wojskowymi odznaczeniami zagranicznymi (czechosłowackimi, francuskimi, jugosłowiańskimi, rumuńskimi). Zmarł 14 października 1961 w Warszawie; pochowany tamże na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.
Archiwum tłumacza zaginęło w latach dziewięćdziesiątych XX wieku.
TWÓRCZOŚĆ PRZEKŁADOWA I PRZERÓBKI
1. Chiakunin-izszu. (Antologia japońska). [Opracował S. Fujiwara]. Wstęp [i tłumaczenie] R. Kwiatkowski. Kraków: Spółka Wydawnicza Polska 1913, 39 s. Wydania następne pt. Chiakunin-izszu. Antologia stu poetów japońskich. Ułożył i wstępem opatrzył R. Kwiatkowski. Warszawa: Gebethner i Wolff [1913], 108 s.; pt. Chiakunin-izszu czyli ze stu poetów po jednej pieśni. Antologia poezji japońskiej. [Ułożył Teikakio]. Warszawa: Towarzystwo Wydawnicze 1919; wydanie 3 [!] tamże 1922; pt. Choć była krótsza noc, niż sen. Antologia poezji japońskiej „chiakunin-izszu” czyli „ze stu poetów po jednej pieśni”. Warszawa: Polska Zjednoczona [1928]. Poezje japońskie nr 2.
Tytuł oryginału: Ogura hyakunin-isshū, Ogura 1232. Pierwodruk: „Museion” 1912 z. 9-10.
Recenzje:
1. S. PIEŃKOWSKI: Uty. Z powodu stu poetów japońskich w przekładzie Remigiusza Kwiatkowskiego. „Gazeta Warszawska” 1912 nr 180.
2. W. GOSTOMSKI. „Książka” 1913 nr 8.
3. [W. GRUBIŃSKI] W.G.. „Przegląd Wileński” 1913 nr 1/2.
4. [b.a.]. „Tygodnik Ilustrowany” 1913 nr 4.
2. Antologi chińskie. [Antologia wierszy]. Petersburg: Głos Polski 1914, 80 s. Bezpłatny dodatek do „Głosu Polskiego”.
3. Oryentalie. [Aforyzmy]. Wstęp: R. Kwiatkowski. Petersburg: Wydawnictwo „Głosu Polskiego” 1914, 127 s. Biblioteka Wschodu. Bezpłatny dodatek do „Głosu Polskiego”.
Zawiera aforyzmy chińskie, japońskie, hinduskie, arabskie i perskie.
Recenzja:
B. BUCHOLC: Z piśmiennictwa. „Ziemia Lubelska” 1914 nr 102.
4. Smok wielkogłowy. Bajka japońska. Piotrogród: Wydawnictwo „Małego Sztandaru” 1916, 8 s.
Tytułu oryginału nie udało się ustalić.
5. Wesele Małej Myszki. Bajka japońska. Piotrogród: Wydawnictwo „Małego Sztandaru” 1917, 10 s.
Tytułu oryginału nie udało się ustalić.
6. Zając z Inobo. Bajka japońska. Piotrogród: Wydawnictwo „Małego Sztandaru” 1917, 8 s.
Tytułu oryginału nie udało się ustalić.
7. Parasol noś i przy pogodzie... Przekłady aforyzmów wschodnich. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1920, 131 s. Wydania następne: tamże: wydanie 2-4 1921, wydanie 5 [1922], wydanie 6 [1923]; wydanie wznowione Warszawa: Syrena [1947]; wydanie [rozszerzone] z podtytułem Zbiór aforyzmów, przysłów, sentencji ludów Wschodu. Warszawa: Czytelnik 1957, 264 s. tamże z opracowaniem graficznym J. Jaworowskiego 1959.
Zbiór aforyzmów, przysłów i sentencji arabskich, chińskich, hinduskich, japońskich, perskich.
Recenzje:
[b.a.]: Aforyzmy wschodnie R. Kwiatkowskiego. „Tygodnik Ilustrowany” 1921 nr 17.
[b.a.]. „Placówka Kultury i Sztuki” 1921 z. 10.
F. HOESICK: Mądrość wschodnia. „Kurier Warszawski” 1921 nr 160.
F. HOESICK: Od Pekinu aż po Płock. „Kurier Warszawski” 1923 nr 152.
J.R.: Bardzo miłe wznowienie. „Robotnik” 1948 nr 80.
(ar). „Kurier Wielkopolski” 1948 nr 59.
D. KLIMOWICZ: „Parasol noś i przy pogodzie” Remigiusza Kwiatkowskiego. „Odrodzenie” 1948 nr 12.
[Z. LICHNIAK] Zyg. Lich. „Dziś i Jutro” 1948 nr 11.
(w dom). „Niedziela na Wsi” 1948 nr 4.
8. I nocą nie wychodź nago... Aforyzmy wschodnie. Seria 2. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1921], 113 s. Wydania następne: tamże: wydanie 2 1922, wydanie 3 1923.
Recenzje:
L. GAJEWICZ. „Kurier Łódzki” 1922 nr 297.
F. HOESICK: Od Pekinu aż po Płock. „Kurier Warszawski” 1923 nr 152.
9. Huit mélodies japonaises. Toutes voix. [Partytura]. [Muzyka]: A. Tansman. [Przełożył] R. Kwiatkowski. Paris: E. Demets, 1922, 15 s.
Dedykacja: À Maria Freund.
Karta tytułowa także w języku i alfabecie japońskim.
10. Liście bambusu. Poezje chińskie. Warszawa: Ignis 1922 [antydat. 1921], 90 s.
Recenzje:
J. LEMAŃSKI. „Książka” 1922 nr 1.
ms. „Polska” 1922 nr 39.
S. PODHORSKA-OKOŁÓW: Pokłosie poezji. „Bluszcz” 1921 nr 8.
[S. PAPÉ] Stef. „Dziennik Poznański” 1921 nr 269.
B. RICHTER. „Przegląd Warszawski” 1922 nr 14.
11. A z domu wychodź tylko drzwiami. [Antologia aforyzmów i przypowieści]. Warszawa: Stowarzyszenie Pracowników Księgarskich 1923, 95 s.
Zawiera: R. Kwiatkowski: Wstęp. – Konfucjusz: Wyjątki z pism; Mih-Ti: O wszechmiłości; Laozi: Przypowieści.
12. Nie zaglądaj za parawan... [Wybór aforyzmów i sentencji]. Wstęp: R. Kwiatkowski. Warszawa: [b.w.] [ca 1925], 92 s. Wydania następne: Warszawa: Nakładem autora [1926]. Orientaliów seria 3; wydanie z podtytułem Przymówki wschodnie. Seria 1. Warszawa: Arabeski [1927]; z podtytułem Przymówki i rady wschodnie. Warszawa: Polska Zjednoczona [1928]. Rady Wschodnie, 3.
Recenzje:
J. BIRKENMAJER: Poezja zza parawanu. „Gazeta Warszawska Poranna” 1926 nr 295.
[Z. RABSKA] Z.R. „Kurier Warszawski” 1926 nr 292.
13. Wróbel-Mikado. Bajka [japońska] ze zbioru „Sadzanami-Sadzanmi”.[Sztuka w 3 aktach]. [Opracował i przetłumaczył] R. Kwiatkowski. Ilustrowała M. Bukowska. Warszawa: Wydawnictwo Biblioteki Książek Różowych 1927, 75 s. Biblioteka Książek Różowych, 8.
Sztuka jest przeróbką tradycyjnej bajki japońskiej opracowanej i drukowanej w latach 20 XX wieku przez Iwaya Sazanami.
14. A żółty żółtej niech sobie szuka. Sagi koreańskie z Kraju Białych Łabędzi. [Zebrał, tłumaczył i opracował] R. Kwiatkowski. Warszawa: Polska Zjednoczona [1928], 62 s. Sagi Koreańskie, nr 5.
15. Chryzopraz ci szczęście wróży. Amulety miłości według wróżb perskich. [Wiersze]. Warszawa: Polska Zjednoczona [1928], 55 s. Wróżby Miłości, nr 1.
16. Kobiety nie bij nawet kwiatem. Rady i uwagi wschodnie o kobiecie i miłości. Warszawa: Polska Zjednoczona [1928], 55 s. Rady Wschodnie, 4.
17. Mój jedyny, mój kochany nosi kaftan z cze-sun-czy. Poezje chińskie. [Wybór i przekład: R. Kwiatkowski]. Warszawa: Polska Zjednoczona 1929, 90 s. Poezje Chińskie, nr 6.
18. Uty japońskie. [Muzyka:] P. Perkowski. Śpiew i fortepian = Chansons japonaises. Chant et piano. Tekst polski R. Kwiatkowskiego. Traduction française par Z. Szymanowska. Warszawa: Towarzystwo Wydawnicze Muzyki Polskiej 1933, 11 s. Wydanie następne pt. 3 uty japońskie. Na głos wysoki i fortepian. Op. 4 nr 1, 2, 5 = Trois chansons japonaises. Pour chant et piano. Słowa R. Kwiatkowskiego. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1948; pt. Uty japońskie. Na głos i orkiestrę = Chansons Japonaises. Pour chant et orchestre. [Redakcja M. Perkowska-Waszek. Tłumaczył R. Kwiatkowski]. Kraków: Musica Iagiellonica 2007, 37 s.
19. W. Wieriesajew: Wspomnienia. Wybrał i przełożył R. Kwiatkowski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy1951, 406 s.
Tytuł oryginału: Vospominaniâ.
20. Pokój to ryż, a wojna - głód. Aforyzmy, przysłowia i sentencje ludów Wschodu. Przedmowa: A. Stern. Ilustrowała J. Wodzicka. Warszawa: Nasza Księgarnia 1955, 86 s.
Zawiera aforyzmy chińskie, japońskie, arabskie, hinduskie i perskie.
21. Dobry Mirali. [Bajki orientalne. Opowiadania dla młodzieży]. [Tłumaczył R. Kwiatkowski]. Ilustrowała J. Kłopocka. Warszawa: Nasza Księgarnia 1957, 86 s.
Zawartość: Dobry Mirali; Dżejrany; Modlitwa bogacza; O mądrym Achmedzie; O tchórzu Chudajberdy i lisicy; Bajka o Ma-med-Dżanie; Bajka o stu groszach; O siostrze która miała siedmiu braci; Aj-bibi; O ośle, który był mądrzejszy od wezyra.
22. Aforyzmy, sentencje i przysłowia Wschodu. [Tłumaczył R. Kwiatkowski. Ilustrował J. Urbański]. Warszawa: Alfa 1985, 92 s.
Zawiera aforyzmy chińskie, japońskie, hinduskie, arabskie i perskie.
PRZEKŁADY NIEOPUBLIKOWANE [według informacji autora]
1. Antologia poezji turkmeńskiej. Powstanie przekładu ca 1950.
2. Nie udawaj Mandaryna – zbiór niedrukowanych aforyzmów chińskich. Powstanie przekładu ca 1950.
3. Z poezji „Nowego Jutra” – zbiór przekładów wierszy radzieckich (1917- 1950).
4. P. Perkowski: Uty japońskie op. 4 nr 5. Inc. Biedny domek. [b.m] [ca 1946], 2 karty.
5. J. Gablenz: Z ut japońskich. (Książę Motojoszy). [Na głos i fortepian]. Op. 11. [Słowa R. Kwiatkowski]. [Partytura]. [b.m.] 1923, 2 karty.
PRACE POPULARNONAUKOWE DOTYCZĄCE PRZEKŁADU ORAZ LITERATUR, KTÓRYMI ZAJMOWAŁ SIĘ TŁUMACZ I KRYTYKA PRZEKŁADU
Książki
1. Literatura chińska. [Szkic]. Warszawa: M. Arct 1907, 90 s. Książki dla Wszystkich, 369. Przedruk zob. poz. 7.
Recenzja:
T. SMOLEŃSKI. „Książka” 1909 nr 1.
2. Literatura arabska. [Szkic]. Warszawa: M. Arct 1908, 151 s. Książki dla Wszystkich, 436. Przedruk zob. poz. 7.
3. Literatura babilońsko-asyryjska. [Szkic]. Warszawa: M. Arct 1908, 114 s. Książki dla Wszystkich, 422. Przedruk zob. poz. 7.
4. Literatura egipska. [Szkic]. Warszawa: M. Arct 1908, 78 s. Książki dla Wszystkich, 370. Przedruk zob. poz. 7.
5. Literatura indyjska. [Szkic]. Warszawa: M. Arct 1908, 75 s. Książki dla Wszystkich, 397. Przedruk zob. poz. 7.
6. Literatura japońska. [Szkic]. Warszawa: M. Arct 1908, 76 s. Książki dla Wszystkich, 396. Przedruk zob. poz. 7.
Oparte na: J.A. Święcicki: Historia literatury powszechnej w monografiach. T. 2. Literatura chińska i japońska. Z ilustracjami. Warszawa: Redakcja i Administracja [Biblioteki Dzieł Wyborowych] 1901 s. 446.
Recenzja:
T. SMOLEŃSKI. „Książka” 1909 nr 1.
7. Literatura ludów wschodnich. [Szkice]. Cz. 1-6. Warszawa: M. Arct 1907-1908, 78 + 114 + 128 + 75 + 90 + 76 s. Książki dla Wszystkich. Wydanie następne: tamże [1911].
Zawiera poz. 1-6.
8. Poezja i przyroda w Japonii. [Szkic]. „Biblioteka Warszawska” 1911 t. 4 s. 302-316. Wyd. osobne: Warszawa: [b.w.] 1911, 17 s.
9. Literatura perska. [Szkic]. Warszawa: M. Arct 1912, 112 s. Książki dla Wszystkich, 541.
Recenzja:
[b.a.]: Mikropoezja. „Tygodnik Ilustrowany” 1912 nr 33.
OPRACOWANIA OGÓLNE (wybór)
Ankieta dla IBL PAN 1957.
WYWIADY
Remigiusz Kwiatkowski. Z mojej kariery. „Tygodnik Polski” 1927 nr 43. [zawiera fotografię poety].
SŁOWNIKI I BIBLIOGRAFIE
1. Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 1. Warszawa 1960.
2. P. GRZEGORCZYK. „Rocznik Literacki 1960” wyd. 1961. Przedruk w: tegoż: Twórcy i badacze kultury zmarli w latach 1956-67. Cz. 1. Warszawa 1986.
3. S. SIEROTWIŃSKI. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 16. Nadb.: Wrocław: Ossolineum 1971.
4. B. MARZĘCKA. W: Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. T. 4, 10 (Uzupełnienia). Warszawa 1996, 2007.
OMÓWIENIA
1. B. RICHTER: Przekłady i studia z literatur obcych. „Przegląd Powszechny” 1922 nr 14.
2. A. STERN: Pierwszy polski tłumacz poezji koreańskiej. List do redakcji. „Express Wieczorny” 1956 nr 160.
3. S. LAM: Życie wśród wielu. Warszawa 1968.
4. E. KOZIKOWSKI: Remigiusz Kwiatkowski. W tegoż: Od Prusa do Gojawiczyńskiej. Warszawa 1969.
5. M. PODRAZA-KWIATKOWSKA: Inspiracje japońskie w literaturze Młodej Polski. Rekonesans. Pamiętnik Literacki” 1983 nr 2.
6. H. MARKIEWICZ: O polskich mistyfikacjach literackich. „Dekada Literacka” 1994 nr 8 [dot. problemu autentyzmu w inspirowanych Dalekim Wschodem utworach Kwiatkowskiego i jego przekładów].
7. A. BEDNARCZYK: „Parasol noś i przy pogodzie”. Wspomnienie o Remigiuszu Kwiatkowskim (1884–1961) i jego zainteresowaniach (nie tylko) aforystyką „krainy Wiśniowego Drzewa”. „Litteraria Copernicana” 2017 t. 4.
8. A. ZALEWSKA: Forgotten jewels. Japan in poetry and prose written by polish authors until 1939. „Rocznik Orientalistyczny” 2018 z. 2.
1884-1961
Pseudonyms and cryptonyms: Ajax; K.; r.; R.K.; R. KW.; Rem.K.; Remy; Remigiusz K.; Remigiusz Kw.
Poet, translator, journalist.
Born on 3 June 1884 in Warsaw; son of the railway administrator Stanisław Kwiatkowski and Scholastyka, née Zdanowicz. He was a pupil at the specialist philological Grammar School No. VI in Warsaw. After completing his advanced secondary education in 1902, he studied history at the University of Warsaw (UW). He started writing poetry during this period, making his debut in 1904 with the poem Tam płyńmy, kędy jasny ląd [Let us sail towards the sunlit land], which appeared in the periodical “Wędrowiec” (no. 11; under the name Remigiusz Kw.). Further poems and articles subsequently appeared in “Wędrowiec” (1904 and 1906), as well as in other periodicals including “Świat” (1905, 1907-08) and “Tygodnik Ilustrowany” (1905-08). He served as editorial secretary of the latter in 1905/06. He was socially and politically active as a member of the underground Zet Union of Polish Youth (Związek Młodzieży Polskiej “Zet”) from 1902 and as a delegate of the board of Fraternal Assistance (Bratnia Pomoc). He was imprisoned in the Pawiak prison in Warsaw in 1903 for his involvement in illegal activities. As a member of the Committee for the Struggle for Polish Schools (Komitet Walki o Szkołę Polską) in 1905, he was involved in secret teaching while organizing school strikes. In 1906, he founded and edited the youth weekly “Zarzewie”. His political activities resulted in his expulsion from UW and deportation to the depths of the Russian Empire with no right of return to the Kingdom of Poland. He became interested in translation during his studies already, making his debut in 1906 with a translation of Samo Tomášik’s poem Hej, Sloveni [Hey, Slavs; Polish translation: Hej Słowianie, hej Słowianie!], which appeared in “Tygodnik Illustrowany” (no. 30) as part of a cycle of Slovakian poetry (Z antologii słowackiej). This was followed by a translation from the Norwegian of a Jonas Lie short story that appeared in Polish as Potężna orlica [Powerful Eagle Hen] that year in the same periodical (no. 33). In 1907, he started collaborating with Michał Arct’s publishing house on a series of monographic volumes that provided overviews of various Eastern literatures. At the same time, he published articles in “Tygodnik Ilustrowany” on society and politics in the same regions. In 1908, he moved to Moscow, where he took a degree in Oriental studies at the Lazarev Institute of Eastern Languages. He joined the Dom Polski (Polish House) association, which promoted Polish language and culture. He also supported numerous other initiatives promoting the Polish cause and that of communities living in the Polish lands. He translated into Russian Władysław Reymont’s literary journalism pieces on the Uniates (Greek Catholics) of the Chełm region, which were published in 1912 with the support of Józef Ebert in brochure form and distributed among the members of the Duma. Between 1908 and 1912, he travelled extensively, visiting countries including Persia (Iran), Turkey, Japan, and France, as well as other parts of Russia. He published correspondence in the Warsaw-based press, including “Świat” (1910-12 and 1920-21), “Tygodnik Ilustrowany” (1910-13, 1921, and 1923) and “Kurier Warszawski” (1910-13 and 1919-24). He maintained his interest in culture of the East, translating Japanese, Chinese, Turkish, Persian, Korean, Indian, and Arabic poetry. His translations appeared in periodicals including “Naprzód” (1910, 1912-13), “Kurier Warszawski” (1910-11), “Tygodnik Mód i Powieści” (1910-14), “Czas” (1911), “Dziennik Chicagowski” (1911), “Gazeta Kujawska” (1911), “Gazeta Warszawska” (1911-12), “Kurier Wileński” (1911), “Museion” (1911), “Naród” (1911), the Lwów-based “Słowo Polskie” (1911-14), “Świat” (1911-12), “Literatura i Sztuka” (1912-13), “Romans i Powieść” (1912-13), “Złoty Róg” (1912-13), “Dziennik Kijowski” (1913-14), “Echo Literacko-Artystyczne” (1913), and the Wilno (Vilnius)-based “Kurier Litewski” (1913-14). In 1912, he married the editor Janina Rosicka. In 1913, he founded the weekly “Głos Polski” in Moscow, which he edited until 1917. He collaborated with the “Dziennik Petersburski” newspaper in 1913, serving as its editor for issues 1095 to 1113. Following the outbreak of World War I, he moved together with the editorial board of “Głos Polski” to Saint Petersburg, where he was called up to the Russian army and assigned to the Command of Motorized Troops. He was an extramural student of the history of art and archaeology at the Saint Petersburg Institute of Archaeology. In 1916, he founded and edited the weekly “Sztandar”, which was aimed at military refugees. He then edited its successor, the daily “Dziennik Polski” as well as the children’s bi-weekly “Mały Sztandar”. He was the initiator and then secretary of the Polish Society for Aiding War Victims (Polskie Towarzystwo Pomocy Ofiarom Wojny). He was also a lecturer in the aesthetics of Polish literature on Anna Jastrzębska’s two-year Women’s Higher Education Courses (Wyższe Kursy Żeńskie), a lecturer in Polish literature on the Polish Higher Education Courses (Wyższe Kursy Polskie), and a member of the Council of the Polish Society for the Appreciation of History and Literature (Rada Polskiego Towarzystwa Miłośników Historii i Literatury). Following the outbreak of the 1917 February Revolution, he joined the Polish Legion in Finland, while also serving as deputy commander of the Confederation of Polish Soldiers in Russia (Konfederacja Polaków Wojskowych w Rosji). He returned to Poland in 1918 and joined the army. He organized the Military Press and Propaganda Office (Biuro Prasy i Propagandy Wojskowej), subsequently becoming its director. He was the founded of many social-military organizations and cultural institutions, with his roles including directorship of the Stanisław Staszic Theatre in Warsaw in 1918. Following the Polish-Soviet War, he served briefly as head of the Office of Non-Catholic Faiths at the Ministry of Military Affairs (Biuro Wyznań Niekatolickich Ministerstwa Spraw Wojskowych). In 1921, he founded the daily “Polska Zbrojna”, which he edited until 1926. Following the 1926 May Coup, he was retired from the military with the rank of colonel. Throughout the 1920s, he was active as a writer and translator. He translated and summarized works of Eastern literatures, primarily Chinese, Japanese, and Korean poetry. Individual translations appeared in “Żołnierz Polski” (1921), “Przegląd Lubelsko-Kresowy” (1924-25), “Famulus” (1927), and “Dziennik Poznański” (1928). He spent World War II in Warsaw and was active in a partisan military group. He fought in the 1944 Warsaw Uprising and following its defeat, he left for Czestochowa before returning to the Polish capital after the war. His status as a colonel was verified and he was assigned to work as a press officer in the office of the prime minister until 1951. In December 1952, he joined the Michurin Experimental Centre (Miczurinowski Ośrodek Doświadczalny, MOD), which was organized by former officers of the Polish Army and was responsible for developing industrial crops and special plants. He served there as head of the propaganda department. In January 1954, he was arrested at the request of the Prosecutor General of the Polish People’s Republic and was among those accused of leading a criminal organization, stealing classified military documents from the Ministry of National Defence (Ministerstwo Obrony Narodowej), and the attempted assassination of Marshal Konstanty Rokossowski (Konstantin Rokossovsky), the defence minister. As a result of the investigation methods used during his three-month imprisonment, he suffered ill-health and was released for treatment. In November 1954, he appeared before a special commission targeting alleged economic crimes and sabotage, and was sentence to three months in a labour camp. His punishment exacerbated his ill health and resulted in exhaustion. He never returned to full health. In the 1950s, he was active as a writer and translator. Apart from Middle Eastern and Far Eastern poetry, he also translated Russian memoirs, Russian and Soviet poetry, as well as Slovakian, Bulgarian, Belarusian, Ukrainian and Hungarian poetry. His translations appeared in periodicals including “Płomyk” (1948-50 and 1955-58), “Szpilki” (1948, 1950, and 1954-61), “Gromada-Rolnik Polski” (1955), “Iskry” (1955), “Twórczość” (1955), and “Świat i Ludzie” (1956). He was the recipient of honours including the Independence Cross, the Silesian Uprising Cross (1947), the Gold Cross of Merit, the Knight’s Cross of the Order of Polonia Restituta, as well as numerous foreign military honours from Czechoslovakia, France, Yugoslavia, and Romania. He died on 14 October 1961 in Warsaw and is buried at the Powązki Military Cemetery.
His archive went missing in the 1990s.