KOLBUSZEWSKI Stanisław Antoni Emil

KOLBUSZEWSKI Stanisław Antoni Emil

1901-1965

Pseudonimy i kryptonimy: Dr St.K; (Dr St.K.); K.; S.K; S.Kl-ski; St.K; (St.K.); St. Maria.

Historyk literatury polskiej i literatur słowiańskich, krytyk literacki i teatralny, tłumacz.

Urodzony 22 czerwca 1901 w Przemyślu; syn Franciszka Kolbuszewskiego, urzędnika skarbowego, i Zofii z Wyrobków. Uczęszczał do III Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie i do szkoły średniej w Białej pod Bielskiem; w 1919 zdał maturę w VII Gimnazjum im. T. Kościuszki we Lwowie. W 1919/20 studiował filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim (Uniwersytet Warszawski), a w 1920–23 na Uniwersytecie Poznańskim (Uniwersytet Poznański). Od 1922 ogłaszał wiersze, opowiadania i artykuły w „Przeglądzie Porannym” (Przegląd Poranny) oraz „Kurierze Poznańskim” (Kurier Poznański) (do 1929). W 1923 zdał egzamin nauczycielski, po czym przez rok pracował jako polonista w gimnazjum w Środzie Wielkopolskiej, a następnie w Gimnazjum im. I. Paderewskiego w Poznaniu (1924–28). Jednocześnie kontynuował pracę naukową. W 1924 zadebiutował przekładem Pojęcia dramatu u Wyspiańskiego Zdenki Marković. W 1925 uzyskał stopień doktora na podstawie rozprawy Stanisław Wyspiański a romantyzm polski (promotor: prof. Stanisław Dobrzycki). W 1925–26 i 1928–30 przebywał w Paryżu jako stypendysta Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego (Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego), a następnie Funduszu Kultury Narodowej (Fundusz Kultury Narodowej). Prowadził badania nad dramatem i teatrem XIX i XX wieku. W 1930 uzyskał habilitację. Publikował liczne artykuły i recenzje, m.in. w „Ruchu Literackim” (Ruch Literacki) (1929–33). W 1930–34 pracował na stanowisku starszego asystenta i bibliotekarza przy Seminarium Historii Literatury Polskiej Uniwersytetu Poznańskiego. W 1932 został członkiem Komisji Historii Literatury Polskiej PAU (Komisja Historii Literatury Polskiej PAU). W tymże roku ożenił się z Marią Dobrzycką, romanistką. We wrześniu 1934 został zatrudniony jako starszy docent w Katedrze Literatur Słowiańskich na Uniwersytecie Łotewskim w Rydze (Uniwersytet Łotewski w Rydze). Prowadził tam wykłady z historii literatury polskiej okresu romantyzmu i historii literatury ukraińskiej XIX wieku, a także seminaria z literatur słowiańskich. Początkowo wykładał w języku niemieckim i podjął naukę łotewskiego; od 1935 wykładał literaturę polską po łotewsku, a po 1936 nauczał wyłącznie po łotewsku. W 1936 został mianowany na profesora Uniwersytetu Łotewskiego. Działał w Towarzystwie Zbliżenia Łotewsko-Polskiego (Towarzystwo Zbliżenia Łotewsko-Polskiego). Publikował książki i artykuły poświęcone literaturze i kulturze polskiej w pismach łotewskich. Ponadto był autorem ponad 100 artykułów i haseł dotyczących Polski, zamieszczonych w encyklopedii Latviešu konversācijas vārdnīca (Łotewski słownik konwersacyjny; 1935–40, t. 13–21). Doprowadził do wydania pierwszej antologii polskiej poezji po łotewsku pt. Poļu dzeja (Polska poezja) w przekładzie Kārlisa Krūzy (1937) – dokonał wyboru tłumacza, uzyskał fundusze oraz zajął się dostarczeniem tekstów do antologii; ponadto przygotował filologiczny przekład wierszy oraz wstęp. Współpracował z tłumaczami literatury polskiej: Jāzepsem Osmanisem i Jurisem Birzvalksem. Zainicjował kursy letnie w Polsce dla studentów z Łotwy. Publikował artykuły o kulturze łotewskiej po polsku, m.in. Główne rysy kultury łotewskiej w „Przeglądzie Współczesnym” (Przegląd Współczesny) (1937). Współpracował ze Stanisławem Czernikiem w przygotowaniu pierwszego zbioru poezji łotewskiej w polskim przekładzie: dokonał wyboru wierszy i zajął się przekładem filologicznym, napisał komentarz oraz noty biograficzne i bibliograficzne poetów. Ponad 100 przekładów ukazało się w „Okolicy Poetów” (Okolica Poetów) oraz w wydaniu osobnym, jako Antologia poezji łotewskiej (1938). W 1938 opublikował podręcznik do nauki łotewskiego dla Polaków zamieszkałych na Łotwie oraz historię literatury polskiej po łotewsku: Poļu literatūra viduslaikos un renesansē (Literatura polska w średniowieczu i renesansie). W tymże roku został mianowany na profesora literatury powszechnej Uniwersytetu Łotewskiego. Współpracował także z czasopismami krajowymi, m.in. z poznańską „Kulturą” (Kultura) (1938–39) i encyklopedią Ultima Thule (1939). Przed wybuchem II wojny światowej odbywał wyjazdy naukowe do Polski i Finlandii. Po wybuchu wojny przebywał w Rydze na urlopie naukowym. Zaangażował się w działalność konspiracyjną (np. przerzucanie do Szwecji polskich oficerów internowanych na Łotwie). W sierpniu 1942 został aresztowany przez Niemców; podejrzewany o współpracę z Armią Krajową, do marca 1943 był więziony i brutalnie przesłuchiwany w Centralnym Więzieniu w Rydze. Został zwolniony dzięki interwencji argentyńskich służb dyplomatycznych. Po zajęciu Łotwy przez ZSRR pozytywnie przeszedł akredytację kadry naukowej. W grudniu 1944 Komisariat Oświaty w Moskwie zatwierdził jego kandydaturę na profesora Wydziału Filologicznego i kierownika Katedry Filologii Romańskiej na Państwowym Uniwersytecie Łotewskim (Państwowy Uniwersytet Łotewski). Jednocześnie zajmował stanowisko profesora literatury francuskiej w Państwowym Instytucie Języków i Literatur w Rydze (Państwowy Instytut Języków i Literatur w Rydze). W połowie 1945 podjął decyzję o powrocie do Polski. Wyjechał z Rygi w październiku 1945 i zamieszkał we Wrocławiu. W tymże roku został mianowany profesorem zwyczajnym na Uniwersytecie Wrocławskim (Uniwersytet Wrocławski) i kierownika Katedry Historii Literatury Polskiej II. Od 1952 kierował Zakładem Literatury XIX w. Wykładał również literaturę rosyjską na Uniwersytecie Wrocławskim (1946–47) oraz na Uniwersytecie Poznańskim (1947–49). Był członkiem komitetu redakcyjnego „Pamiętnika Literackiego” (Pamiętnik Literacki) (1945–49) oraz przewodniczącym Wrocławskiego Oddziału Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza (Wrocławski Oddział Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza) (1946–49). W 1947 został członkiem Komisji Słowianoznawczej PAU (Komisja Słowianoznawcza PAU) oraz członkiem zwyczajnym Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego (Wrocławskie Towarzystwo Naukowe), w którym w 1948–54 pełnił funkcję przewodniczącego Wydziału I. Studia, artykuły i recenzje publikował w czasopismach naukowych i społeczno-literackich, m.in. w „Odrze” (Odra) (1946–47) i Dziś i Jutro (1949–54). Od 1950 pracował także w Wyższej Szkole Pedagogicznej we Wrocławiu (Wyższa Szkoła Pedagogiczna we Wrocławiu). Po przeniesieniu WSP do Opola (Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Opolu) zajmował stanowisko profesora literatury powszechnej, a od 1953 – kierownika Katedry Literatury Polskiej. W 1954 został członkiem komitetu redakcyjnego „Zeszytów Naukowych” WSP (Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu). Był założycielem i prezesem Opolskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk) (1955–61), założycielem i redaktorem naczelnym „Kwartalnika Opolskiego” (Kwartalnik Opolski) (1955–64). W latach 1956–59 pełnił funkcję rektora WSP w Opolu. Był wiceprzewodniczącym Sekcji Pedagogicznej Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego (Sekcja Pedagogiczna Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego). W 1957 znalazł się wśród założycieli Instytutu Śląskiego w Opolu (Instytut Śląski w Opolu), a w 1958 został członkiem zwyczajnym Śląskiego Instytutu Naukowego w Katowicach (Śląski Instytut Naukowy w Katowicach) oraz komitetu redakcyjnego Biblioteki Pisarzy Śląskich. W 1957 wyjeżdżał z odczytami do Opawy i Ołomuńca oraz do Rygi. W 1958 uczestniczył w IV Międzynarodowym Kongresie Slawistów w Moskwie. W 1960/61 wykładał historię literatury polskiej i literatur słowiańskich na uniwersytecie francuskim w Montrealu w Kanadzie. Został wybrany na członka Canadian Association of Slavistes. Wygłaszał odczyty w Kanadzie, USA i Paryżu. Po powrocie do Wrocławia kontynuował pracę na Uniwersytecie Wrocławskim. Do czerwca 1963 wykładał w opolskiej WSP. Otrzymał Złoty Wawrzyn Polskiej Akademii Literatury za popularyzowanie literatury polskiej za granicą (1938). Odznaczony m.in. Orderem Trzech Gwiazd (Triju Zvaigžņu Ordenis), najwyższym odznaczeniem państwa łotewskiego (1939), oraz Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1955). Zmarł 7 stycznia 1965 we Wrocławiu; pochowany tamże na Cmentarzu Osobowickim.

Miał troje dzieci: syna Stanisława Franciszka (1933–86), bałtologa i tłumacza, córkę Anielę (ur. 1934), muzykologa, oraz syna Jacka (ur. 1938), historyka literatury i tłumacza.

Teczka osobowa Kolbuszewskiego znajduje się w Państwowym Historycznym Archiwum Łotwy w Rydze. Materiały archiwalne dotyczące tłumacza znajdują się także w Bibliotece Akademickiej Uniwersytetu Łotewskiego w Rydze.

TWÓRCZOŚĆ PRZEKŁADOWA

1. Z. Marković: Pojęcie dramatu u Wyspiańskiego. [Opracowanie naukowe]. Z oryginału niemieckiego, przejrzanego i uzupełnionego przez autorkę, przełożył S. Kolbuszewski. Słowem wstępnym poprzedził S. Dobrzycki. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1924, 148 s.

   Tytuł oryginału: Der Begriff des Dramas bei Wyspiański

PRACE NAUKOWE DOTYCZĄCE PRZEKŁADU ORAZ LITERATUR, KTÓRYMI ZAJMOWAŁ SIĘ TŁUMACZ I KRYTYKA PRZEKŁADU

1. Główne rysy kultury łotewskiej. „Przegląd Współczesny” 1937 nr 11, s. 74–90. Wydanie osobne: Warszawa: b.w. 1937, 19 s. Wydawnictwo Towarzystwa Polsko-Łotewskiego, 1.

2. Poļu literatūra viduslaikos un renesansē [Literatura polska w średniowieczu i renesansie]. Rīga: L.U. Studentu Padomes Grāmatnīca 1938, 256 s.

Recenzja:

J. KRZYŻANOWSKI: Poļu literatūra. „Gazeta Polska” 1938 nr 115.

3. Latviešu un poļu literārie sakari un ideoloģiskās paralēles abu tautu dzejā [ Łotewsko-polskie związki literackie i ideologiczne paralele w poezji obu narodów]. „Izglītības Ministrijas Mēnešraksts” 1939 nr 5/6, s. 574–580.

4. W stolicach państw bałtyckich [Reportaż]. Poznań: Naczelny Instytut Akcji Katolickiej 1939, 82 s. Biblioteka „Kultury”, nr 16.

   
   

PRACE EDYTORSKIE, LEKSYKOGRAFICZNE I REDAKCYJNE

1. Poļu dzeja. [Antologia poezji polskiej]. Ievadu uzrakstījis S. Kolbuševskis. Tulkojis K. Krūza. Rīga: Melnā Dzilna 1937, 415 s.

Zawiera wstęp Kolbuszewskiego pt. Poļu dzejas raksturīgākās pazīmes [Cechy charakterystyczne polskiej poezji]. Podstawą przekładów były tłumaczenia filologiczne S. Kolbuszewskiego.

Zawiera przekłady 500 utworów 105 polskich poetów i obejmuje okres od XVI do XX wieku.

2. Antologia poezji łotewskiej. Wyboru utworów do antologii dokonał E. Virza. Przełożył S. Czernik. Z przedmową L. Bērziņša. Z komentarzem S. Kolbuszewskiego. „Okolica Poetów” 1938 nr 4/5. Wydanie osobne: Ostrzeszów: Biblioteka Okolicy Poetów 1938, 180 s.

W edycji komentarz Kolbuszewskiego pt. Literatura i pisarze łotewscy; Objaśnienia. Podstawą przekładów były tłumaczenia filologiczne Kolbuszewskiego.

3. Przyjaciel i pomocnik. Praktyczny podręcznik do nauki języka łotewskiego. Gramatyka, rozmowy, słownik dla robotników rolnych i gospodarzy. = S. Kolbuševskis: Draugs un palīgs. Praktiska rokas grāmata latviešu valodas mācībai. Gramatika, sarunas, vārdnīca laukstrādniekiem un lauksaimniekiem. Rīga: Latvijas Lauksaimniecības Kameras 1938, 128 s.

4. A. Volonte: Bibliogrāfiskas ziņas par Poliju. Bibliogrāfija no 1918. līdz 1938. gadam [Bibliografia poloników łotewskich]. Ar St. Kolbuševska ievadu. Rīga: L.U. studentu padomes grāmatnīca 1939, 51 s.

Zawiera wstęp S. Kolbuszewskiego.

OPRACOWANIA OGÓLNE (wybór)

Ankieta dla IBL PAN 1951.

SŁOWNIKI I BIBLIOGRAFIE

1. A. KOLBUSZEWSKA, J. KOLBUSZEWSKI, S.F. KOLBUSZEWSKI: Spis prac literackich i naukowych Stanisława Kolbuszewskiego. „Acta Universitatis Wratislaviensis” 1965 nr 40.

2. B. ZAKRZEWSKI. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 13. Wrocław-Warszawa-Kraków 1967–68.

3. J. KOLBUSZEWSKI: Bibliografia prac Stanisława Kolbuszewskiego. W: Stanisław Kolbuszewski (1901–1965). Redakcja: W. Dynak. Wrocław: 1993.

4. [J. CZACHOWSKA] J.Cz. W: Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny. T. 4. Warszawa 1996.

5. Z. JĘDRZYŃSKI. W: Słownik badaczy literatury polskiej. T. 9. Łódź 2007. 

OMÓWIENIA

1. Z. IHNATOWICZ: Stanisław Kolbuszewski. Profesor Uniwersytetu w Rydze. W: Stanisław Kolbuszewski (1901-1965). Wrocław 1993.

2. A. OZOLS: O pracy naukowej i dydaktycznej prof. dr. Stanisława Kolbuszewskiego na Łotwie. W: Stanisław Kolbuszewski (1901-1965). Wrocław 1993. 

3. Kultura polska na Łotwie. Wersja polska = Poļu kultūra Latvijā. Poļu variants. Redakcja J. Sozański, R. Szklennik. Ryga 1994.

4. M. MICHALISZYN: Pobyt Profesora Stanisława Kolbuszewskiego na Uniwersytecie Łotwy w Rydze w latach 1934-1945. „Baltica ~ Silesia. Polska i Łotwa – bliscy nieznajomi. Polija un Latvija – tuvie svešinieki” 2013 t. 1, nr 1.

5. K. PUNTAK: Kultura i literatura Łotwy oczyma Stanisława Kolbuszewskiego, Stanisława F. Kolbuszewskiego i Jacka Kolbuszewskiego. „Baltica ~ Silesia. Polska i Łotwa – bliscy nieznajomi. Polija un Latvija – tuvie svešinieki” 2013 t. 1 nr 1.

6. M. MICHALISZYN: Poļu dzeja – owoc polsko-łotewskich związków kulturalnych w międzywojniu. W: Prace Bałtystyczne.  T. 7. Warszawa 2018.

KOLBUŠEVSKIS Staņislavs Antonijs Emils

1901-1965

Kriptonīmi un pseidonīmi: Dr St.K; (Dr St.K.); K.; S.K; S.Kl-ski; St.K; (St.K.); St. Maria.

Poļu literatūras un slāvu literatūru pētnieks, literatūras un teātra kritiķis, tulkotājs.

Dzimis 1901. gada 22. jūnijā Pšemislā, finanšu palātas ierēdņa Francišeka Kolbuševska un Sofijas (dzimusi Virobeka) ģimenē. Mācījies Ļvivas Francišeka Juzefa 3. ģimnāzijā un Bjalas vidusskolā, netālu no Belskas; abitūrijas diplomu ieguva 1919. gadā Ļvivas Tadeuša Kostjuško 7. ģimnāzijā. Studējis poļu filoloģiju Varšavas (1919–1920) un Poznaņas (1920–1923) universitātēs. Publicējis savus dzejoļus, stāstus un rakstus laikrakstos: „Przegląd Poranny” un „Kurier Poznański” (1922–1929). 1923. gadā viņš ieguva ģimnāzijas skolotāja tiesības, pēc tam gadu strādāja kā poļu valodas skolotājs Srodas Velkopolskas ģimnāzijā un vēlāk Poznaņas Ignacija Paderevska ģimnāzijā (1924–1928). Vienlaicīgi turpināja savu zinātnisko darbu. 1924. gadā debitēja kā tulkotājs ar Zdenkas Markovičas grāmatas Pojęcia dramatu u Wyspiańskiego [Drāmas jēdziens Vispjaņska darbos] tulkojumu. 1925. gadā viņš aizstāvēja promocijas darbu Stanisław Wyspiański a romantyzm polski [Staņislavs Vispjaņskis un poļu romantisms] (promocijas darba zinātniskais vadītājs Staņislavs Dobžickis). 1925.–1926. un 1928.–1930. gadā viesojās Parīzē Reliģisko piederību un sabiedrības izglītošanas ministrijas [Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego] un vēlāk Nacionālās kultūras fonda [Fundusz Kultury Narodowej] piešķirto stipendiju ietvaros. Veicis pētījumus par 19. un 20. gadsimta drāmu un teātri. 1930. gadā viņam tika piešķirts habilitētā doktora grāds. Publicējis daudzus rakstus un recenzijas laikrakstos, starp citu, „Ruch Literacki” (1929–1933). 1930.–1934. gadā uzsāka darbu vecākā asistenta un bibliotekāra amatā Poznaņas Universitātes Poļu literatūras vēstures seminārā. 1932. gadā kļuva par Polijas Zināšanu akadēmijas Poļu literatūras vēstures komisijas locekli. Šajā gadā apprecējās ar romānisti – Mariju Dobžicku. 1934. gada septembrī viņš tika iecelts Latvijas Universitātes Slāvu literatūru katedras vecākā docenta amatā. Tur lasījis lekcijas par poļu romantisma laika literatūras vēsturi un 19. gadsimta ukraiņu literatūras vēsturi, kā arī vadījis slāvu literatūru seminārus. Sākotnēji lasījis lekcijas vācu valodā; sācis mācīties latviešu valodu un kopš 1935. gada pasniedza poļu literatūru latviešu valodā, un, sākot ar 1936. gadu, tikai un vienīgi latviski. 1936. gadā viņš kļuva par Latvijas Universitātes profesoru. Piedalījies Latviešu-poļu tuvināšanās biedrības darbos. Publicējis grāmatas un rakstus veltītus poļu literatūrai un kultūrai latviešu laikrakstos. Turklāt viņš bija autors vairāk nekā 100 rakstiem un šķirkļiem par Poliju, kas ir tikuši nopublicēti Latviešu konversācijas vārdnīcā (1935–1940, 13.–21. sēj.). Aktīvi piedalījies pirmās poļu dzejas antoloģijas sagatavošanas procesā Poļu dzeja, kuru iztulkojis Kārlis Krūza (1937) – viņš izvēlējies tulkotāju un tekstus antoloģijai, kā arī saņēmis tai finansējumu; turklāt sagatavojis dzejoļu filoloģiskos tulkojumus un uzrakstījis ievadvārdus. Sadarbojies ar poļu literatūras tulkotājiem – Jāzepu Osmani un Juri Birzvalku. Sācis organizēt Polijā vasaras kursus studentiem no Latvijas. Publicējis rakstus par latviešu kultūru poļu valodā, starp citu, žurnālā „Przegląd Współczesny” Główne rysy kultury łotewskiej [Latviešu kultūras galvenās iezīmes] (1937). Sadarbojies ar Staņislavu Černiku, sagatavojot pirmo latviešu dzejas krājumu poļu valodā: atlasījis dzejoļus un sagatavojis to filoloģisko tulkojumu, uzrakstījis komentārus, rakstnieku biogrāfijas un bibliogrāfijas sarakstus. Vairāk nekā 100 tulkojumu tika izdoti žurnālā „Okolica Poetów”, kā arī atsevišķā izdevumā kā Antologia poezji łotewskiej [Latviešu dzejas antoloģija] (1938). 1938. gadā nopublicējis latviešu valodas rokasgrāmatu Latvijā dzīvojošiem poļiem un poļu literatūras vēsturi latviešu valodā Poļu literatūra viduslaikos un renesansē. Tajā pašā gadā kļuva par Latvijas Universitātes vispārējās literatūras profesoru. Sadarbojies arī ar poļu žurnāliem, starp citu, ar Poznaņā izdoto žurnālu „Kultura” (1938–1939) un enciklopēdiju Ultima Thule (1939). Līdz Otrā pasaules kara sākumam devies zinātniskos braucienos uz Poliju un Somiju. Pēc kara sākuma viņš Rīgā atradās akadēmiskajā atvaļinājumā un iesaistījās sazvērnieciskā darbībā, piem., poļu virsnieku, kas bija internēti Latvijā, pārvešanā uz Zviedriju. 1942. gada augustā viņu arestēja vācieši; aizdomās turēts par sadarbību ar Polijas pagrīdes valsts armiju – Armija Krajova; līdz 1943. gada martam bija apcietināts un brutāli pratināts Rīgas Centrālajā cietumā. Tika atbrīvots no tā, pateicoties Argentīnas diplomātisko dienestu palīdzībai. Pēc PSRS armijas ienākšanas Latvijas teritorijā viņš tika pakļauts mācībspēku akreditācijai, kuras laikā saņēma pozitīvu novērtējumu. 1944. gada decembrī Maskavas Izglītības komiteja apstiprināja viņa kandidatūru Filoloģijas fakultātes profesora amatam un Latvijas Valsts Universitātes Romāņu filoloģijas katedras vadītājam. Vienlaikus viņš ieņēma franču literatūras profesora amatu Rīgas Valsts valodu un literatūru institūtā. 1945. gada vidū pieņēma lēmumu par atgriešanos Polijā. 1945. gada oktobrī izbrauca no Rīgas un apmetās uz dzīvi Vroclavā. Šajā gadā viņš kļuva par Vroclavas Universitātes profesoru un 2. poļu literatūras vēstures katedras vadītāju. Kopš 1952. gada vadījis 19. gadsimta literatūras nodaļu. Pasniedzis arī krievu literatūru Vroclavas (1946–1947) un Poznaņas (1947–1949) universitātēs. Bija „Pamiętnik Literacki” žurnāla redakcijas komitejas loceklis (1945–1949), kā arī A. Mickeviča Literārās biedrības Vroclavas nodaļas priekšsēdētājs (1946–1949). 1947. gadā kļuva par Polijas Zināšanu akadēmijas Slāvistikas komisijas locekli, kā arī Vroclavas Zinātņu biedrības locekli, kurā 1948.–1954. gadā viņš vadīja 1. nodaļu. Savus pētījumus, rakstus un recenzijas publicējis gan žurnālos, kas bija veltīti literatūras un sabiedrības jautājumiem, gan zinātniskajos žurnālos, starp citu, „Odra” (1946–1947) un „Dziś i Jutro” (1949–1954). Kopš 1950. gada strādājis Vroclavas Pedagoģiskajā augstskolā [WSP]. Pēc WSP pārcelšanas uz Opoli viņš ieņēma vispārējās literatūras profesora amatu un kopš 1953. gada – Poļu literatūras katedras vadītāja amatu. 1954. gadā kļuva par WSP “Zeszyty Naukowe” žurnāla redakcijas komitejas locekli. Bija Opoles Zinātņu sadraudzības biedrības dibinātājs un tās priekšsēdētājs (1955–1961), “Kwartalnik Opolski” žurnāla dibinātājs un galvenais redaktors (1955–1964). 1956.–1959. gadā viņš bija Opoles Pedagoģiskās augstskolas rektors. Bija Augstākās izglītības galvenās padomes pedagoģiskās daļas priekšsēdētāja vietnieks. Bija viens no Opoles Silēzijas Institūta dibinātājiem (1957) un 1958. gadā kļuva par Katovices Silēzijas Zinātniskā institūta locekli, kā arī Silēzijas Rakstnieku bibliotēkas redakcijas komitejas locekli. 1957. gadā viņš brauca ar lasījumiem uz Opavu, Olomoucu un Rīgu. 1958. gadā piedalījās Maskavas 4. starptautiskajā slāvistu kongresā. 1960.–1961. gadā pasniedza poļu literatūras un slāvu literatūru vēsturi franču Monreālas Universitātē Kanādā. Viņš tika izvēlēts par Canadian Association of Slavistes locekli. Lasījis lekcijas Kanādā, ASV un Parīzē. Pēc atgriešanās Vroclavā viņš turpināja darbu Vroclavas Universitātē. Līdz 1963. gada jūnijam pasniedzis Opoles WSP. Viņš saņēma Polijas Literatūras akadēmijas Zelta Lauru vainagu par poļu literatūras popularizēšanu ārzemēs (1938). Tika apbalvots, starp citu, ar Triju Zvaigžņu ordeni, ar Latvijas visaugstāko valsts apgalvojumu (1939), kā arī ar Polijas Atdzimšanas ordeņa Virsnieka krustu (1955). Viņš ir miris 1965. gada 7. janvārī Vroclavā, tika apbedīts Vroclavas Osobovices kapsētā.

Viņam bija trīs bērni: dēls Staņislavs Francišeks (1933–1986), baltu filologs un tulkotājs, meita Aņela (dz. 1934. g.), muzikoloģe un dēls Jaceks (dz. 1938. g.), literatūrzinātnieks un tulkotājs.

Kolbuševska dokumentu fonds atrodas Latvijas Valsts vēstures arhīvā. Arhīva materiāli, kas attiecas uz viņa tulkotāja darbību, atrodas Latvijas Universitātes Akadēmiskajā bibliotēkā Rīgā.