LONDYŃSKI Bolesław

LONDYŃSKI Bolesław 

(1855-1928)

Pseudonimy i kryptonimy: B.L.; B.L. Kalina; bl.; B. Stolarski; Bol. Lon.; Bol. Lon....; Bol. Lond.; Bruno Las; E; Er-el; Gucio; M. Rościszewski; Mieczysław Rościszewski; Mieczysław Władysław Rościszewski; Samotnik z Podlasia; Stary Szpak.

Dramatopisarz, autor książek dla dzieci, tłumacz, publicysta.

Urodzony 5 stycznia 1855 w Radzyniu Podlaskim; syn lekarza Romana Ludwika Londyńskiego i Eleonory Józefy Rościszewskiej. Uczęszczał do szkół w Łomży, Białej i Siedlcach, następnie studiował w Instytucie Technologicznym w Petersburgu (Instytut Technologiczny w Petersburgu) oraz w Instytucie Nowoaleksandryjskim w Puławach (Instytut Nowoaleksandryjski w Puławach). W roli tłumacza debiutował przekładem romansu Jelizawiety Voronowej Przez Berezynę (Kłosy 1875 nr 536-538). W następnych latach publikował przekłady z literatury rosyjskiej, francuskiej i niemieckiej. Około 1880 zamieszkał w Warszawie i od 1883 pracował w redakcji „Kolców” (Kolce), gdzie publikował wiersze, satyry, humoreski oraz utwory okolicznościowe. W 1886 nabył tygodniową „Bibliotekę Romansów i Powieści”, dla której sam wiele przekładał. Jest także autorem dramatów oraz książeczek dla dzieci. Około 1903 odbył podróż do Paryża, skąd nadsyłał korespondencje do „Kolców”. W 1909 osiedlił się w Lipsku i w „Bibliotece Ludu Polskiego” wydawał serię Abecadło Życia Powszedniego, którą w dużej części wypełniał popularnymi kompilacjami na dowolne tematy, pisanymi w celach zarobkowych, wydawanymi często bezimiennie lub pod pseudonimem M. Rościszewski. Z tego okresu pochodzi przewodnik Lipsk i jego pamiątki (1910) z informacjami o polskiej diasporze studenckiej działającej w Niemczech. Jako obcokrajowiec wydalony z Niemiec przez władze policji udał się ponownie do Paryża, skąd nadsyłał korespondencje i prace literackie do wydawców warszawskich, lwowskich i poznańskich. Do kraju wrócił w 1920 i zamieszkał w Poznaniu, nadal zajmując się twórczością oryginalną, popularyzatorską i translatorską. W ostatnich latach życia publikował prace literackie oraz przekłady  na łamach „Orędownika Wielkopolskiego” (Orędownik Wielkopolski), „Gazety Powszechnej” (Gazeta Powszechna), „Przewodnika Katolickiego” (Przewodnik Katolicki) oraz „Postępu” (Postęp).  W 1926 podupadł na zdrowiu i zamieszkał w Poznaniu w przytułku przy ul. Bydgoskiej, gdzie zmarł 30 września 1928; pochowany tamże na nieistniejącym już dziś cmentarzu (informacje o śmierci, bez odnotowania miejsca pochówku, znajdują się w Archiwum Archidiecezjalnym w Poznaniu)

Lokalizacja archiwum tłumacza nieznana.

TWÓRCZOŚĆ PRZEKŁADOWA

1. E. Voronowa: Przez Berezynę. Romans. Przekład z francuskiego B. Londyński. „Kłosy” 1875 nr 536-538, dodatek.

Tytułu oryginału nie udało się ustalić.

2. [A. Durand] H. Gréville: Pani de Dreux. Powieść. Przekład z francuskiego [B. Londyński] B.L. Warszawa: nakład i druk A. Pajewskiego 1882, 264 s.

Tytułu oryginału nie udało się ustalić.

3. P. Arène, C. Monselet: Helota. Komedia w 1 akcie wierszem. Z francuskiego przełożył B. Londyński. Wystawienie: Warszawa: Teatr Rozmaitości 1883. Wydanie: Warszawa: [b.w.] 1884, 36 s.

Przedruk z Biblioteki Romansów i Powieści.

Tytuł oryginału: L’Ilote.

Recenzje:

1. [M. GAWALEWICZ] M.G. „Tygodnik Powszechny” 1883 nr 17.

2. E. LUBOWSKI: Znów kilka uwag o naszym teatrze. „Tygodnik Ilustrowany” 1883 nr 18.

4. G. de Cherville: Serce i honor. Szkic z wojny prusko-francuskiej 1870-1871. Z francuskiego przełożył B. Londyński. Warszawa: Redakcja „Biblioteki Romansów i Powieści” 1884, 297 s.

Tytuł oryginału: Piaffeusse.

Wydanie elektroniczne:

E-book: Warszawa: Imprint 2010, pliki tekstowe w formacie EPUB.

5. J. Claretie: Noris. Romans współczesny. Z francuskiego przełożył B. Londyński. Warszawa: Redakcja „Biblioteki Romansów i Powieści” [1884], 414 s.

Tytuł oryginału: Noris. Moeurs du jours.

Wydanie elektroniczne:

E-book: Warszawa: Imprint 2010, pliki tekstowe w formacie EPUB.

6. E. Moret: Taniec miliardów. Warszawa: Redakcja „Biblioteki Romansów i Powieści” 1884, 388 s. 

Tytułu oryginału nie udało się ustalić. 

7. E. Zola: Tajemnice Marsylii. (W 2 tomach).  Przełożył z francuskiego [B. Londyński] B.L. T. 1. Warszawa: Redakcja „Biblioteki Romansów i Powieści” 1885, 248 s. 

Tom 2 prawdopodobnie ze względów cenzuralnych nie został wydany.

Tytuł oryginału: Les Mystères de Marseille.

8. T. Dostojewski: Zbrodnia i kara. Romans w 6 częściach z epilogiem. Z upoważnienia spadkobierców autora przełożył B. Londyński. T. 1-2. Warszawa: Redakcja „Biblioteki Romansów i Powieści” 1887, 294 + 291 s. Wydanie 2 przejrzane i poprawione przez St. K. Łódź 1902.

Tytuł oryginału: Priestuplienjie i nakazanjie.

Omówienie:

T. POŹNIAK: O pierwszych polskich przekładach powieści Dostojewskiego. „Slavia Orientalis” 1958 nr 2.

9. D. Certelew: Zamieć. Fantazja sceniczna. Z ruskiego przełożył B. Londyński. Warszawa: „Biblioteka Romansów i Powieści” 1889, 31 s.

Tytułu oryginału nie udało się ustalić.

Wydanie elektroniczne:

Reprint elektroniczny oryginału: Warszawa: Telecomp Service 2004, 1 płyta CD; Warszawa: Imprint 2010, pliki tekstowe w formacie EPUB.

10. A. Elsner: Torquemada, wielki inkwizytor. Poemat. Z russkiego [!] przełożył B. Londyński. Warszawa: Biblioteka Romansów i Powieści 1889, 32 s.

Tytuł oryginału: Torkvemada, velikij inkvizytor. 

Wydanie elektroniczne:

Reprint elektroniczny oryginału: Warszawa: Telecomp Service 2004, 1 płyta CD; E-booki: Warszawa: Virtualo 2011; Warszawa: Imprint 2015, pliki tekstowe w formacie EPUB.

11. A. Musset: Poezje. Z ostatnich wydań zebrał i przełożył [B. Londyński] B.L. Warszawa: Biblioteka Romansów i Powieści 1890, 154 s.

Wydanie elektroniczne:

Reprint elektroniczny oryginału: Warszawa: Telecomp Service 2004, 1 płyta CD.

Recenzje i omówienia:

1. J. NOWIŃSKI: Plony poetyckie. „Życie”, Warszawa 1891 nr 5.

2. Z. ŻYDANOWICZ: Historia przekładów dzieł Musseta w Polsce. „Przegląd Humanistyczny” 1961 nr 2. 

12. A. Kutschera: Mateczko, ach, co mi się śniło? = Weisst du Muatterl, was i traümt hab.? Op. 4. Słowa polskie B. Londyński. Warszawa: G. Sennewald [ca 1895], 3 s., nuty.

Tekst w języku polskim i niemieckim.

13. F. Rostand: Cyrano de Bergerac. Komedia bohaterska w 5 aktach wierszem. Przedstawiona po raz pierwszy w Paryżu na scenie teatru de la Porte Saint-Martin, 28 grudnia 1897 r. Z francuskiego przełożył B. Londyński. Warszawa: [b.w.] 1898, 294 s.

Tytuł oryginału: Cyrano de Bergerac.

Recenzja:

W. ŁASZCZYŃKI: Tandeta literacka. „Kurier Codzienny” 1899 nr 116.

14. Á. Gabányi: Oj, ci teściowie. Krotochwila w trzech aktach. Wystawienie pt. Teściowie: Warszawa: Teatr Odeon  1898.

Tytuł oryginału: Az apósok.

Recenzja:

[Ł.A. KOŚCIELECKI] Łuc. Kość. „Kurier Codzienny” 1898 nr 223.

15. Bohater i zdrajca. Opowiadanie historyczne z czasów Napoleona I. Z francuskiego przełożył B. Londyński. Warszawa: Nakładem Księgarni Ch.J. Rosenweina 1899, 96 s. Wydania następne: tamże: 1903; 1914; [1923].

Tytułu oryginału nie udało się ustalić.

16. E. Rostand: W obronie Grecji. Warszawa: Drukarnia Fr. Karpińskiego 1899, 16 s.

Tytuł oryginału: Pour la Grèce.

17. A. Kutschera: By wierną być, za pięknaś ty! - = Du bist zu schön, um treu zu sein!. Op. 14. Słowa polskie B. Londyński. Warszawa: G. Sennewald 1899, 3, nuty. Wesołe Piosenki. Zbiór śpiewów i kupletów wykonanych w teatrach „Nowości“, „Miniatur“ i innych. Wydania następne: Warszawa: Gebethner i Wolff [ca 1905] Wesołe Piosenki. Zbiór śpiewów i kupletów wykonanych w teatrach „Nowości“, „Miniatur“ i innych, 17; tamże: [1912-1915].

Tekst w języku polskim i niemieckim.

18. M. Reid: Jaskinia widma. Romans. Spolszczył B. Londyński. Warszawa: Drukarnia Fr. Karpińskiego 1900, 112 s.

Tytułu oryginału nie udało się ustalić.

Recenzja:

[b.a.]. „Tygodnik Ilustrowany” 1899 nr 53.

19. E. Rostand: Królewna zza morza. Sztuka w czterech aktach. Przełożył B. Londyński. „Biesiada Literacka” 1903 nr 20-47.

Tytuł oryginału: La Princesse lontaine.

20. F. Berges: Humor amerykański. Americana. Szkice humorystyczne z życia Yankesów. Tłumaczył [z niemieckiego] B. Londyński. Warszawa: Księgarnia Uciechy i Pożytku 1903, 140 s. Biblioteka Humoru, t. 1.

Tytuł oryginału: Amerikana. Humoristiche skizzen aus dem amerikanischen Leben.

Wydania elektroniczne:

E-booki: Warszawa: Imprint 2010; Warszawa: Virtualo 2011, pliki tekstowe w formacie EPUB.

21. A. Berczik: Humor węgierski. Historie małżeńskie i inne humoreski. Z niemieckiego przekładu A. Koguta spolszczył B. Londyński. Warszawa: Księga Uciechy i Pożytku 1903, 151 s. Biblioteka Humoru, t. 2.

Zawiera wstęp tłumacza podpisany B.L.: Arpád Berczik. Biografia autora. 

Tytuł oryginału: Ehestandsgeschichten und andere Humoresken. 

Wydania elektroniczne:

E-booki: Warszawa: Imprint 2010; Warszawa: Virtualo 2011, pliki tekstowe w formacie EPUB.

22. R. Plöhn: Księga mądrości życia. Psychologia praktyczna. Umotywowane rady i wskazówki, jak żyć z ulgą w gorączce tegoczesnej walki o byt powszedni. Z trzeciego wydania oryginału wiedeńskiego przełożył [B. Londyński] M. Rościszewski. Warszawa: Drukarnia Ed. Nicz i S-ka [1910], 148 s. Wydanie następne: Warszawa: [b.w.] 1911. Biblioteka Dzieł Wyborowych, t. 678; [b.m.]: [b.w.] 1912.

Tytuł oryginału: Das Buch der Lebensklugheit.

23. L. Denza: Gdybyś odczuła! = Si vous l’aviez compris!. Mèlodie. Przekład B. Londyński. Warszawa: G. Sennewald, cenz. 1899, 5 s., nuty. Kłosy z Naszej i Obcej Niwy, 98. Wydania następne: Warszawa: Gebethner i Wolf [ca 1905], tamże: [post 1910]; [ca 1915], Kłosy z Naszej i Obcej Niwy, 98; Warszawa: Syrena-Electro [1929]. 

Tekst w języku polskim i francuskim.

Wydanie wspólne z G.H. Clutsam: Kołysanka murzyńska. Warszawa: Sample Record [19?], płyta analogowa.

24. J. i W. Grimm: Białośnieżka i Różanka. Baśń fantastyczna. Spolszczył [B. Londyński] M. Rościszewski. Warszawa: Księgarnia F. Korn 1921, 16 s. Biblioteczka dla Dzieci, 55. Przedruk zob. poz. 37, 43.

Tytuł oryginału: Schneeweisschen und Rosenrot.

Wydania elektroniczne:

Audiobook: Czyta: M. Bogucka. Warszawa: Saga Egmont 2020, pliki w formacie mp3. 

E-book: Warszawa: Fundacja Nowoczesna Polska [2013], pliki w tekstowe formacie PDF.

25. J. i W. Grimm: Biedny młynarczyk i kotek. Baśń fantastyczna. Spolszczył [B. Londyński] M. Rościszewski. Z rysunkami H. Toma. Warszawa: Księgarnia F. Korn [1921], 16 s. Biblioteczka dla Dzieci, 58. Przedruk zob. poz. 37, 43, 44.

Tytuł oryginału: Der arme Müllerbursch und das Kätzen.

Wydanie elektroniczne:

E-book: Warszawa: Masterlab 2015, pliki tekstowe w formacie EPUB, MOBI.

26. J. i W. Grimm: Chata w lesie. Bajka. Spolszczył [B. Londyński] M. Rościszewski. Z rysunkami H. Toma. Warszawa: Księgarnia F. Korn [1921], 16 s. Biblioteczka dla Dzieci, 51. Wydanie następne: tamże [1922]. Przedruk zob. poz. 37, 43, 44.

Tytuł oryginału: Das Waldhaus.

Wydania elektroniczne:

E-booki: Warszawa: Fundacja Nowoczesna Polska [2011], pliki tekstowe w formacie PDF; Białobrzegi: Masterlab 2015, pliki tekstowe w formacie EPUB, MOBI; Sandomierz: Armoryka 2020, pliki tekstowe w formacie EPUB, MOBI.

27. J. i W. Grimm: Duch we flaszce. Baśń fantastyczna. Spolszczył [B. Londyński] M. Rościszewski. Z rysunkami H. Toma. Warszawa: Księgarnia F. Korn 1921, 16 s. Biblioteczka dla Dzieci, 57. Przedruk zob. poz. 28, 37, 43, 44.

Tytuł oryginału: Der Geist im Glas.

Wydanie elektroniczne:

E-book: Białobrzegi: Masterlab 2015, pliki tekstowe w formacie EPUB, MOBI.

28. J. i W. Grimm: Duch we flaszce; Siedmiośpiochy. 2 Bajki. Spolszczył [B. Londyński] M. Rościszewski. Z rysunkami H. Toma. Warszawa: Księgarnia F. Korn [1921], 16 s. Biblioteczka dla Dzieci, 57. Zob. poz. 27. Przedruk zob. poz. 37, 43.

Tytuły oryginałów: Der Geist im Glas; Die Siebenschläfer.

29. J. i W. Grimm: Kopciuszek. Baśń fantastyczna. Spolszczył [B. Londyński] M. Rościszewski. Z rysunkami H. Toma. Warszawa: Księgarnia F. Korn [1921], 16 s. Biblioteczka dla Dzieci, 60. Przedruk zob. poz. 37, 43, 44.

Tytuł oryginału: Aschenputtel. 

30. J. i W. Grimm: Rupiec Kopeć i Wszechwiedzący doktor. Baśń fantastyczna. Spolszczył [B. Londyński] M. Rościszewski. Z rysunkami H. Toma. Warszawa: Księgarnia F. Korn [1921], 16 s. Biblioteczka dla Dzieci, 56. Wydanie następne: tamże: [1922]. Przedruk zob. poz. 37, 43.

Tytuł oryginału: Rumpelstilzchen und Doktor Allwissend.

31. J. i W. Grimm: Pastuszka gęsi i Pastuszek. Baśń fantastyczna. Spolszczył [B. Londyński] M. Rościszewski. Z rysunkami H. Toma. Warszawa: Księgarnia F. Korn [1921], 16 s. Biblioteczka dla Dzieci, 52. Przedruk zob. poz. 37, 43, 44.

Tytuł oryginału: Die Gänsemagd.

Wydanie elektroniczne:

E-book: Warszawa: Imprint 2011, pliki tekstowe w formacie EPUB. 

32. J. i W. Grimm: Ubogi i bogaty. Baśń fantastyczna. Spolszczył [B. Londyński] M. Rościszewski. Z rysunkami H. Toma. Warszawa: Księgarnia F. Korn [1921], 16 s. Biblioteczka dla Dzieci, 53. Przedruk zob. poz. 37, 43, 44.

Tytuł oryginału: Der Arme und der Reiche.

33. A. Reschal: Alida. Z romansów życia. Z francuskiego przełożył [B. Londyński] M. Rościszewski. Lwów: Odrodzenie 1921, 196 s.

Tytuł oryginału: L’ornière.

Wydania elektroniczne:

Reprint elektroniczny oryginału: Warszawa: Telecomp Service 2005, 1 płyta CD; E-book: Warszawa: Virtualo 2011, pliki tekstowe w formacie EPUB.

34. T. Reuss: Tajemnicze praktyki kacerzy zachodu. Dzieje i stan obecny masonerii Niemiec, Francji, Anglii, Szwecji, Egiptu, Stanów Zjednoczonych i Kanady. Najnowszy, ściśle obiektywny opis wolnomularstwa, dokonany zwięźle i rzeczowo przez Br. Peregrinusa dla czytelników polskich przyswoił [B. Londyński] M. Rościszewski. Poznań: F. Gutowski 1921, 56 s. 

Tytułu oryginału nie udało się ustalić.

35. J. i W. Grimm: Jednooczka, Dwuoczka, Trzyoczka. Baśń fantastyczna. Spolszczył [B. Londyński] M. Rościszewski. Z rysunkami H. Toma. Warszawa: Księgarnia F. Korn [1922], 16 s. Biblioteczka dla Dzieci, 54. Przedruk zob. poz. 37, 43, 44.

Tytuł oryginału: Einäuglein, Zweiäuglein, Dreiäuglein.

Wydanie elektroniczne:

E-book: Warszawa: Masterlab 2015, pliki tekstowe w formacie EPUB, MOBI.

36. J. i W. Grimm: Król Drozdobrody. Baśń fantastyczna. Spolszczył [B. Londyński] M. Rościszewski. Z rysunkami H. Toma. Warszawa: Księgarnia F. Korn [1922], 16 s. Biblioteczka dla Dzieci, 59. Przedruk zob. poz. 37, 43, 44.

Zawiera również utwór: Krasnoludki.

Tytuły oryginałów: König Drosselbart; Wichtelmänner.

37. J. i W. Grimm: Baśnie. Spolszczył [B. Londyński] M. Rościszewski. Z rysunkami H. Toma. Warszawa: Księgarnia F. Korn [1924], 184 s. Złota Biblioteczka, 4. Wydania następne: tamże: [1928]; [1929]; Szczecin: Volumina.pl Daniel Krzanowski 2011. 

Zawartość: Chata w lesie [poz. 26]; Kopciuszek [poz. 29]; Ubogi i bogaty [poz. 32]; Rupiec Kopeć [poz. 30]; Wszechwiedzący doktor  [poz. 30]; Białośnieżka i Różanka [poz. 24]; Jednooczka, Dwuoczka, Trzyoczka [poz. 35]; Pastuszka gęsi [poz. 31]; Pastuszek [poz. 31]; Biedny młynarczyk i kotek [poz. 25]; Ukradziony grosik; Duch we flaszce [poz. 27]; Siedmiośpiochy [poz. 28]; Król Drozdobrody [poz. 36]; Krasnoludki [poz. 36]; Król żab [poz. 42]; Mali czarodzieje [poz. 42]; Trzy pióra [poz. 40]; Śmierć kurki [poz. 40]; Pies i wróbel [poz. 39]; Wilk i człowiek [poz. 39]; Słodka potrawa [poz. 39]; Mysikrólik i niedźwiedź; Trzej bracia; Zając i jeż [poz. 41]; Włóczęgi [poz. 41]; Pan Grubas; Dziewczynka i lalka.

Tytuł oryginału: Märchenauswahl.

Wydania elektroniczne:

Wszystkie baśnie ukazały się pojedynczo jako e-booki w edycji: Warszawa, Fundacja Nowoczesna Polska [2011], pliki tekstowe w formacie PDF; Konin: Wydawnictwo Psychoskok 2018, pliki tekstowe w formacie PDF, EPUP, MOBI; oraz e-booki i audiobooki wydawane na bazie projektu: Wolne lektury, dostępne na platformie YouTube, m.in. The Pietruchowski 2012,  Bibliofilka 2014, Czyta: #TataMariusz 2020, Audiobukersi 2021.

38. A. Puszkin: Baśń o królu Sałtanie, o jego synu, słynnym i potężnym bohaterze Gwidonie, i o pięknej królewnie-Łabędziu. Z rysunkami H. Toma. Z oryginału przełożył wierszem [B. Londyński] M. Rościszewski. Warszawa: Wydawnictwo Księgarni F. Korna [1924], 32 s. Wydanie łączne z oryginałem rosyjskim pt. Baśń o królu Sałtanie, o jego synu, słynnym i potężnym bohaterze Gwidonie, i o pięknej królewnie Łabędziu. Edycja dwujęzyczna polsko-rosyjska = Skazka o care Saltane, o syne ego slavnom i mogučem bogatyre knâze Gvidone Saltanoviče i o prekrasnoj carevne Lebedi . Dvuâzyčnoe izdanie pol'sko-russkoe. Sandomierz: Armoryka 2017, 56 s.

Tytuł oryginału: Skazka o care Saltane, o syne ego slavnom i mogučem bogatyre knâze Gvidone Saltanoviče i o prekrasnoj carevne Lebedi.

Wydania elektroniczne:

Reprint elektroniczny oryginału: Warszawa: Telecomp Service 2005, 1 płyta CD; E-book: Sandomierz: Armoryka 2014, pliki tekstowe w formacie EPUP, MOBI; W: Baśń i bajka Puszkina. Konin: Wydawnictwo Psychoskok 2017, Czytamy Klasykę Literatury, pliki tekstowe w formacie EPUP, MOBI, PDF.

39. J. i W. Grimm: Pies i wróbel; Wilk i człowiek; Słodka potrawa. Baśnie czarodziejskie. Spolszczył [B. Londyński] M. Rościszewski. Z rysunkami H. Toma. Warszawa: Księgarnia F. Korn [non post 1925], 16 s. Biblioteczka dla Dzieci, 61. Zob. poz. 37, 44.

Tytuły oryginałów: Der Hund und der Sperling; Der Wolf und der Mensch; 

Der süsse Brei.

40. J. i W. Grimm: Trzy pióra. Baśń fantastyczna. Spolszczył [B. Londyński] M. Rościszewski. Z rysunkami H. Toma. Warszawa: Księgarnia F. Korn [ca 1925], 16 s. Biblioteczka dla Dzieci, 62. Zob. poz. 37, 43, 44.

Zawiera również utwór: Śmierć kurki.

Tytuły oryginałów: Die drei Federn; Von dem Tode des Hühnchens.

41. J. i W. Grimm: Zając i jeż. Baśń fantastyczna. Spolszczył [B. Londyński] M. Rościszewski. Z rysunkami H. Toma. Warszawa: Księgarnia F. Korn [ca 1925], 16 s. Biblioteczka dla Dzieci, 65. Wydanie następne: Warszawa: Ahawu 1937. Biblioteczka dla Grzecznych Dzieci, 65. Zob. poz. 37, 44.

Zawiera również utwór: Włóczęgi.

Tytuł oryginału: Der Hase und der Igel.

42. J. i W. Grimm: Król żab. Baśń fantastyczna. Spolszczył [B. Londyński] M. Rościszewski. Z rysunkami H. Toma. Warszawa: Ahawu [1937], 16 s. Złota Biblioteczka dla Grzecznych Dzieci, 63.  Zob. poz. 37, 43, 44.

Zawiera również utwór: Mali czarodzieje.

Tytuł oryginału: Der Froschkönig.

Wydania elektroniczne:

Audiobook: Czyta: M. Kwiatkowska. Warszawa: Wydawnictwo Fundacja Festina Lente 2012; Czyta: M. Bogucka. Warszawa: Saga Egmont 2020 [tu także e-book]. 

43. J. i W. Grimm: Nowe bajki. Przełożył [B. Londyński] M. Rościszewski. Z rysunkami H. Toma. Warszawa: Księgarnia J. Przeworski 1933 [i.e. 1932], 140 s. Wydanie następne: tamże: [1938]. 

Zawartość: Chata w lesie [poz. 26, 37]; Kopciuszek [poz. 29, 37]; Ubogi i bogaty [poz. 32, 37]; Rupiec Kopeć [poz. 30, 37]; Wszechwiedzący doktor [poz. 30, 37]; Białośnieżka i Różanka [poz. 24, 37]; Jednooczka, Dwuoczka, Trzyoczka [poz. 35, 37]; Pastuszka gęsi [poz. 31, 37]; Pastuszek [poz. 31, 37]; Biedny młynarczyk i kotek [poz. 25, 37]; Ukradziony grosik [poz. 37]; Duch we flaszce [poz. 27, 28, 37]; Siedmiośpiochy [poz. 28, 37]; Król Drozdobrody [poz. 36, 37]; Krasnoludki [poz. 36, 37]; Król żab [poz. 37, 42]; Mali czarodzieje [poz. 37, 42]; Trzy pióra [poz. 37, 40]; Śmierć kurki [poz. 37, 40].

Tytuł oryginału: Märchenauswahl.

44. Baśnie Braci Grimm. Z rysunkami C. Offterdingera, A. Zicka i P.F. Meyerheima. [Teksty opracowano na podstawie tłumaczeń M. Tarnowskiego, B. Londyńskiego oraz Z. Kowerskiej].  Bielsko-Biała: Wydawnictwo Dragon 2017, 496 s. Wydanie następne: tamże: wydanie 1 2020.

Tu w przekładzie B. Londyńskiego: Jaś i Małgosia, Zając i jeż [poz. 37, 41], Chata w lesie [poz. 26, 37, 43]; Kopciuszek [poz. 29, 37, 43]; Król Drozdobrody [poz. 36, 37, 43]; Jednooczka, Dwuoczka, Trzyoczka [poz. 35, 37, 43]; Duch w butelce [we wcześniejszych wydaniach pt. Duch we flaszce poz. 27, 28, 37, 43]; Żabi król [we wcześniejszych wydaniach pt. Król żab poz. 37, 42, 43], Mysikrólik i niedźwiedź [poz. 37]; Śmierć kurki [poz. 37, 40, 43]; Biedny młynarczyk i kotek [poz. 25, 37, 43]; Mali czarodzieje [poz. 37, 42, 43]; Trzej bracia [poz. 37]; Pastuszka gęsi [poz. 31, 37, 43]; Trzy pióra [poz. 37, 40, 43]; Pies i wróbel [poz. 37, 39]; Słodka potrawa [poz. 37, 39]; Ubogi i bogaty [poz. 32, 37, 43].

Tytuł oryginału: Märchen der Brüder Grimm.

45. J. i W. Grimm: Najpiękniejsze baśnie. Tłumaczenie B. Londyński, M. Tarnowski. [Dokument elektroniczny] Warszawa: Fundacja Nowoczesna Polska [2011], pliki tekstowe w formacie EPUB, MOBI, PDF. Wydanie następne: Warszawa: Wydawnictwo Ktoczyta.pl – Ventigo Media 2017, pliki tekstowe w formacie EPUB, MOBI, PDF.

Brak możliwości przypisania tłumaczom konkretnych tytułów baśni.

46. J. i W. Grimm: Bajki i baśnie. T. 1-3. [Przełożyli E. Korotyńska, B. Londyński, F. Mirandola, C. Niewiadomska]. [Dokument elektroniczny]. Warszawa: Wydawnictwo Avia Artis 2020, pliki tekstowe w formacie EPUB. 

Tytuł oryginału: Brüder Grimm Kinder - und Hausmärchen. 

Brak możliwości przypisania tłumaczom konkretnych tytułów baśni. 

OPRACOWANIA OGÓLNE (wybór)

SŁOWNIKI I BIBLIOGRAFIE 

1. Rocznik Naukowo-Literacko-Artystyczny (encyklopedyczny) na rok 1905.

2. Bibliografia literatury polskiej „Nowy Korbut”. T. 16 (Uzupełnienia). Literatura pozytywizmu i Młodej Polski. Warszawa 1982 [i.e. 1983].

3. A. BIERNACKI. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 17 Wrocław 1972. 

OMÓWIENIA

1. J. ORŁOWSKI: Zapomniane tłumaczenia poezji Mikołaja Niekrasowa. „Przegląd Humanistyczny” 1970 nr 1.

2. J.J. LIPSKI: Bruno Las. Bolesław Londyński. W tegoż: Warszawscy „pustelnicy” i „bywalscy”. T. 1. Warszawa 1973.

LONDYŃSKI Bolesław 

(1855-1928)

Pseudonyms and cryptonyms: B.L.; B.L. Kalina; bl.; B. Stolarski; Bol. Lon.; Bol. Lon....; Bol. Lond.; Bruno Las; E; Er-el; Gucio; M. Rościszewski; Mieczysław Rościszewski; Mieczysław Władysław Rościszewski; Samotnik z Podlasia; Stary Szpak.

Playwright, children’s author, translator, journalist.

Born on 5 January 1855 in Russian-ruled Radzyń Podlaski; son of the doctor Roman Ludwik Londyński and Eleonora Józefa Rościszewska. He attended school in Łomża, Biała, and Siedlce, before studying at the Saint Petersburg Institute of Technology and at the Nowa Aleksandria Institute in Puławy (the town had been renamed Nowa Aleksandria by the Russian authorities). He made his debut as a translator with a Polish version of an E. Voronova romance novel, which was published in Polish as Przez Berezynę [Crossing the Berezina] in “Kłosy” in 1875. In subsequent years, he published translations of Russian, French, and German literature. Around 1880, he moved to Warsaw and worked from 1883 in the editorial office of “Kolce”, where he published poems, satirical pieces, humorous texts, and occasional essays. In 1886, he purchased the literary weekly “Biblioteka Romansów i Powieści”, contributing numerous  translations to it. He also penned plays and children’s books. Around 1903, he left for Paris, where he acted as a correspondent for “Kolce”. In 1909, he settled in Leipzig and produced the publication series Abecadło Życia Powszedniego [ABC of Everyday Life] with “Biblioteka Ludu Polskiego”. The series featured popular compilations on a variety of subjects, with his texts being written for financial gain, thus they were published either anonymously or using the pseudonym M. Rościszewski. It was during this period that he wrote the guidebook Lipsk i jego pamiątki [Leipzig and its Heritage; 1910], which included information about the activities of the Polish student diaspora in Germany. The German police expelled him as a foreign citizen and he thus ended up in Paris again, submitting correspondence and literary pieces from the French capital to publishing houses in Warsaw, Lwów (then also known as Austrian-ruled Lemberg; today’s Lviv, Ukraine), and Poznan. He returned to Poland in 1920 and settled in Poznan, where he was active as a writer, literary journalist, and translator. In the final years of his life, his literary works and translations appeared in the periodicals “Orędownik Wielkopolski”, “Gazeta Powszechna”, “Przewodnik Katolicki” and “Postęp”. His health declined significantly in 1926 and he moved to a nursing home on Bydgoska Street in Poznan, where he died on 30 September 1928. He was buried in a cemetery in the city that is no longer in existence (the information about his death, omitting his place of burial, is available in the The Archdiocesian Archive in Poznan [Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu]).

The location of his archive is unknown.

LONDYŃSKI Bolesław

(1855-1928)

Pseudonyme und Kryptonyme: B.L.; B.L. Kalina; bl.; B. Stolarski; Bol. Lon.; Bol. Lon...; Bol. Lond.; Bruno Las; E; Er-el; Gucio; M. Rościszewski; Mieczysław Rościszewski; Mieczysław Władysław Rościszewski; Samotnik z Podlasia; Stary Szpak.

Dramatiker, Kinderbuchautor, Übersetzer, Publizist.

Geboren am 5. Januar 1855 in Radzyń Podlaski; Sohn von Roman Ludwik Londyński, Arzt, und Eleonora Józefa Rościszewska. Er besuchte Schulen in Łomża, Biała Podlaska und Siedlce; anschließend studierte er am Technologischen Institut in St. Petersburg und am Neualexandrinischen Institut [Instytut Nowoaleksandryjski] in Puławy. Er debütierte als Übersetzer mit einer Übertragung von Jelizawieta Voronowas Liebesroman Über die Beresina („Kłosy“ 1875 Nr. 536-538). In den folgenden Jahren veröffentlichte er Literaturübersetzungen aus dem Russischen, Französischen und Deutschen. Um 1880 zog er nach Warschau und arbeitete ab 1883 in der Redaktion der Satirezeitschrift „Kolce“, in der er Gedichte, Satiren, Humoresken und Gelegenheitstexte veröffentlichte. 1886 erwarb er die Wochenzeitschrift „Biblioteka Romansów i Powieści“, für die er selbst viel übersetzte. Er ist Autor von Dramen und Kinderbüchern. Um 1903 reiste er nach Paris, von wo er Korrespondenzen an „Kolce“ schickte. 1909 ließ er sich in Leipzig nieder und gab in der „Biblioteka Ludu Polskiego“ die Serie Das Einmaleins des Alltagslebens [Abecadło Życia Powszedniego] heraus, wobei es sich in der Regel um zusammengestellte Texte zu beliebigen Themen handelte, die Londyński als Erwerbsarbeit betrachtete und die oft anonym oder unter dem Pseudonym M. Rościszewski erschienen. Aus dieser Zeit stammt auch der Führer Leipzig und seine Andenken [Lipsk i jego pamiątki] (1910) mit Informationen über die polnische studentische Diaspora in Deutschland. Nachdem er von den Behörden aus Deutschland ausgewiesen wurde, ging er wieder nach Paris, von wo er Korrespondenzen und literarische Texte an Verlage in Warschau, Lemberg (heute Lviv, Ukraine) und Poznań schickte. 1920 kehrte er nach Polen zurück und ließ sich in Poznań nieder, wo er weiterhin literarisch tätig war, publizierte und übersetzte. In seinen letzten Lebensjahren veröffentlichte er literarische Texte und Übersetzungen in „Orędownik Wielkopolski“, „Gazeta Powszechna“, „Przewodnik Katolicki“ und „Postęp“. 1926 verschlechterte sich sein Gesundheitszustand und er zog in Poznań in ein Altenheim in der ul. Bydgoska, wo er am 30. September 1928 starb; auf einem Friedhof in Poznań begraben, der heute nicht mehr existiert (Informationen über seinen Tod, ohne Angaben, wo er bestattet wurde, finden sich im Archiv der Erzdiözese [Archiwum Archidiecezjalne] in Poznań).

Der Standort seines Archivs ist unbekannt.

LONDYŃSKI Bolesław 

(1855-1928)

Pseudonymes et cryptonymes : B.L. ; B.L. Kalina ; bl. ; B. Stolarski ; Bol. Lon. ; Bol. Lon.... ; Bol. Lond. ; Bruno Las ; E ; Er-el ; Gucio ; M. Rościszewski ; Mieczysław Rościszewski ; Mieczysław Władysław Rościszewski ; Samotnik z Podlasia ; Stary Szpak.

Dramaturge, auteur des livres pour enfants, traducteur, journaliste.

Né le 5 janvier 1855 à Radzyń Podlaski, il est le fils du médecin Roman Ludwik Londyński et d’Eleonora Józefa Rościszewska. Il fréquente les écoles de Łomża, de Biała et de Siedlce ; ensuite, il étudie à l’Institut technologique à Saint-Pétersbourg et à l’Institut agronome de la Nouvelle Alexandrie [Instytut Nowoaleksandryjski] à Puławy. Il fait ses débuts en tant que traducteur avec le roman d’amour d’Elizaweta Voronova Przez Berezynę (« Kłosy » 1875, numéros 536-538). Ensuite, il publie des traductions des littératures russe, française et allemande. Vers 1888, il s’installe à Varsovie ; à partir de 1883, il travaille à la rédaction de la revue « Kłosy » où il publie des poèmes lyriques, des textes satiriques et comiques, des ouvrages de circonstance. En 1886, il achète la collection hebdomadaire Biblioteka Romansów i Powieści pour laquelle il traduit de nombreux romans. Il est également auteur de drames et de livres pour enfants. Vers 1903, il voyage à Paris d’où il envoie des articles pour « Kolce ». En 1909, il s’installe à Leipzig et il édite, pour la « Biblioteka Ludu Polskiego », la collection Abecadło Życia Powszedniego pour laquelle il écrit des textes de vulgarisation sur des sujets divers qu’il publie sans nom d’auteur ou sous le pseudonyme M. Rościszewski ; c’est un travail alimentaire. De cette période date le guide Lipsk i jego pamiątki (1910) contenant des informations sur la diaspora étudiante polonaise active en Allemagne. Expulsé d’Allemagne par la police en tant qu’étranger, il repart pour Paris d’où il envoie des correspondances et des textes littéraires aux éditeurs de Varsovie, de Lvov et de Poznań. Il rentre en Pologne en 1920 et s’installe à Poznań, il est toujours actif en tant qu’écrivain, vulgarisateur et traducteur. Dans les dernières années de sa vie, il publie des ouvrages littéraires et des traductions dans des revues telles que « Orędownik Wielkopolski », « Gazeta Powszechna », « Przewodnik Katolicki » et « Postęp ». En 1926, sa santé décline et  il s’installe à l’hospice de la rue Bydgoska, où il meurt le 30 septembre. Il est enterré à Poznań, dans un cimetière qui n’existe plus (la notice sur sa mort, sans information sur le lieu d’enterrement, se trouve aux Archives de l’Archidiocèse de Poznań).

La localisation des archives du traducteur est inconnue.

ЛОНДЫНЬСКИЙ Болеслав

(1855-1928)

Псевдонимы и криптонимы: B.L.; B.L. Kalina; bl.; B. Stolarski; Bol. Lon.; Bol. Lon....; Bol. Lond.; Bruno Las; E; Er-el; Gucio; M. Rościszewski; Mieczysław Rościszewski; Mieczysław Władysław Rościszewski; Samotnik z Podlasia; Stary Szpak.

Драматург, автор книг для детей, переводчик, публицист

Рожден 5 января 1855 в городе Радзынь-Подляски (Radzyń Podlaski); сын врача Романа Людовика Лондыньского и Элеоноры Юзефы Ростишевской. Учился в школах в Ломже (Łomża), Белой (Biała) и Седльцах (Siedlce), затем обучался в Технологическом институте в Петербурге, а также в Новоалександрийском институте в Пулавах (Puławy). В качестве переводчика дебютировал переводом романса Е. Вороновой Przez Berezynę [Через Березину] („Kłosy” 1875). В последующие годы публиковал переводы русской, французской и немецкой литературы. Около 1880 поселился в Варшаве и с 1883 работал в редакции журнала „Kolce”, где публиковал стихи, сатиры, юморески, а также произведения, связанные с конкретными событиями. В 1886 приобрел еженедельную серию „Biblioteka Romansów i Powieści”, для которой сам  много переводил. Был также автором пьес и книг для детей. Около 1903 совершил путешествие в Париж, откуда присылал корреспонденцию для журнала „Kolce”. В 1909 поселился в Лейпциге и в периодическом издании „Biblioteka Ludu Polskiego” издавал серию Abecadło Życia Powszedniego [Азбука обыденной жизни], которую по большей части заполнял популярными компиляциями на разные темы, написанными в целях заработка, публикуя зачастую безымянно либо под псевдонимом М. Ростишевский (M. Rościszewski). В этот период им был написан путеводитель Lipsk i jego pamiątki [Лейпциг и его памятники] (1910), содержащий информацию о польской студенческой диаспоре, функционировавшей в Германии. Как иностранец был депортирован полицейскими властями из Германии и вновь отправился в Париж, откуда высылал корреспонденцию и литературные работы варшавским, львовским и познаньским издателям. В Польшу вернулся в 1920 и поселился в Познани, продолжая заниматься оригинальным, популяризаторским, а также переводческим творчеством. В последние годы жизни свои литературные работы и переводы публиковал на страницах периодических изданий „Orędownik Wielkopolski”, „Gazeta Powszechna”, „Przewodnik Katolicki” и „Postęp”. В 1926 состояние его здоровья ухудшилось и он поселился в Познани в богадельне на ул. Быдгоской (ul. Bydgoska), где умер 30 сентября 1928; похоронен там же на несуществующем сегодня кладбище (информация о его смерти, без указания места захоронения, находится в Архидиоцезиальном (епархиальном) архиве [Archiwum Archidiecezjalne] в Познани).

Местонахождение архива переводчика неизвестно.