1. /
  2. Osoby
  3. /
  4. SOBIENIOWSKI Florian

SOBIENIOWSKI Florian

Autorstwo hasła:
Kitlasz Alicja
Pseudonimy i kryptonimy:
F. Batyżowiecki , F.S. , Joseph Floryan , S.O. Bieniowski
4 maja 1881
20 maja 1964
Profesja twórcza: Tłumacz, krytyk literacki i teatralny.
Opracowanie wersji cyfrowej hasła:
Franczak Mateusz

SOBIENIOWSKI Florian

1881-1964

Imiona metrykalne: Florian Józef.

Pseudonimy i kryptonimy: F. Batyżowiecki; F.S.; Joseph Floryan; S.O. Bieniowski.

Tłumacz, krytyk literacki i teatralny.

Urodzony 4 maja 1881 we wsi Tereszki na Podolu w rodzinie ziemiańskiej; syn Floriana Hilarego Sobieniowskiego i Klary z Miklaszewskich. W dzieciństwie mieszkał we wsiach na Podolu i na Humańszczyźnie, a od 1889 w Andrychowie, gdzie ukończył szkołę ludową. Od 1892 uczęszczał do Gimnazjum Cesarsko-Królewskim im. B. Nowodworskiego w Krakowie (Gimnazjum Cesarsko-Królewskie im. B. Nowodworskiego w Krakowie). W 1900 zdał maturę i do 1904 studiował filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ) (Uniwersytet Jagielloński) w Krakowie. W 1904-05 odbywał praktykę nauczycielską w krakowskim c.-k. III Gimnazjum im. Króla Jana Sobieskiego (Cesarsko-Królewskie (c.k.) III Gimnazjum im. Króla Jana Sobieskiego). W 1905-07 pracował jako nauczyciel łaciny i języka polskiego w gimnazjach w Nowym Targu i na terenie Kielecczyzny, a od 1907 w Warszawie. W 1909 wyjechał do Monachium, gdzie do 1910 uzupełniał studia w zakresie historii sztuki i estetyki. W 1909 przebywał także w uzdrowisku w Bad Wörishofen, gdzie zawarł znajomość z nowozelandzką pisarką Katherine Mansfield. Zainspirował ją do napisania wiersza To Stanislaw Wyspianski (1910), a sam, pod jej wpływem, rozpoczął pracę przekładową z literatury angielskiej; zajął się tłumaczeniem poezji Walta Whitmana. Po powrocie do kraju zadebiutował w 1910 wierszem pt. Gwiazda zaranna (podpisany: F. Batyżowiecki) oraz przekładami poezji W. Whitmana i wspomnianego utworu K. Mansfield Pamięci Stanisława Wyspiańskiego w dodatku literackim do „Gazety Poniedziałkowej” (Gazeta Poniedziałkowa) (nr 36); publikował tu do 1911. W 1910-12 kontynuował okresowo studia z historii sztuki i estetyki w Paryżu. W 1911 jego przekłady wierszy Whitmana ukazywały się na łamach „Krytyki” (Krytyka), „Miesięcznika Literacko-Artystycznego” (Miesięcznik Literacko-Artystyczny), „Przeglądu Wielkopolskiego” (Przegląd Wielkopolski) i „Widnokręgów” (Widnokręgi). W 1911-12 współredagował krakowski tygodnik Goniec Poniedziałkowy; publikował szkice i recenzje teatralne (m.in. w cyklach „Z teatru miejskiego” w 1911 i „Z teatru” w 1912), a także prowadził dział literacki (1912). W tym czasie był korespondentem zagranicznym czasopisma The Rhythm, redagowanego przez K. Mansfield i Johna Middletona Murry’ego. Jesienią 1912 wyjechał do Wielkiej Brytanii. Zamieszkał najpierw w domu K. Mansfield i J.M. Murry’ego w Runcton, a następnie w Londynie. Od 1912 publikował korespondencje i przekłady w polskiej prasie, m.in. w „Nowej Gazecie” (Nowa Gazeta), na łamach w dodatku „Literatura i Sztuka”; tu opublikował m.in. przekład eseju O komedii i znaczeniu ducha komizmu George’a Mereditha (1913, nr 21-32). W 1912-14 jego artykuły i tłumaczenia ukazywały się w „Przeglądzie Wielkopolskim”. W 1913 nawiązał kontakt z George’em Bernardem Shawem, od którego uzyskał wyłączne prawo przekładu jego sztuk na język polski (kontrakt nabrał mocy prawnej w 1924). Latem 1915 wygłosił wykład o polskiej literaturze i sztuce na seminarium The war, its social tasks and problems (Wojna, jej społeczne zadania i problemy) w King’s College w Londynie. W okresie I wojny światowej był sekretarzem Polskiego Komitetu Informacyjnego w Londynie (Polski Komitet Informacyjny w Londynie). W 1917 publikował eseje na łamach The Polish Review (Londyn). W 1919-20 był referentem prasowym w poselstwie polskim w Londynie. W 1923 wygłosił wykład Post-War Poetry in Poland (Powojenna poezja w Polsce) w School of Slavonic Studies na University of London. Przebywał w Wielkiej Brytanii do 1923. Po krótkim pobycie w Polsce w 1924 wyjechał powtórnie do Wielkiej Brytanii i podjął na potrzeby teatrów pracę nad przekładami na język angielski współczesnych dramatów polskich. Publikował szkice, recenzje i relacje z teatrów londyńskich na łamach czasopism: Czas (1927), Echo Tygodnia (1928-31), Teatr (1928-31), Wiadomości Literackie (1928-31) i Świat (1929). W 1931 wrócił na stałe do Polski i zamieszkał w Warszawie; kilkukrotnie wyjeżdżał jeszcze do Wielkiej Brytanii (w 1933, 1935 i 1938). Kontynuował pracę przekładową i utrzymywał się głównie z tłumaczenia sztuk i powieści G.B. Shawa. Wstąpił do Związku Zawodowego Literatów Polskich (Związek Zawodowy Literatów Polskich) w 1932 i do Polskiego PEN Clubu (Polski PEN Club). Jako recenzent teatralny współpracował z czasopismami, m.in. z „Kurtyną” (Kurtyna) (1933) i „Teatrem" (1934-39). W 1934 zawarł związek małżeński z Adelą, śpiewaczką. W 1937-38 publikował na łamach czasopisma Pro Arte (Lwów). W trakcie okupacji niemieckiej przebywał w Warszawie, gdzie udzielał lekcji angielskiego i kontynuował działalność przekładową. Tłumaczył przedmowy do sztuk G.B. Shawa z zamiarem wydania wszystkich jego sztuk po wojnie. Przygotowywał publikację dotyczącą twórczości dramatycznej i dramatu angielskiego, irlandzkiego i amerykańskiego w XX w. Napisał esej O unarodowieniu teatru polskiego. Opracowywał biografię artystyczną G.B. Shawa. Pisał pamiętnik Podsłuchane i podpatrzone, w którym gromadził wspomnienia z lat 1899-1939. Pracował nad utworami dramatycznymi: sztukami Noc w sołtysówce i Lament matki Klementyny, a także widowiskiem historycznym Veni creator. Redagował swoje wcześniejsze szkice i przekłady. W czasie powstania warszawskiego stracił całe archiwum literackie i bibliotekę; w późniejszych latach dokonywał powtórnych przekładów niektórych sztuk, które przetłumaczył w tamtym okresie. Po upadku powstania warszawskiego przeszedł przez obóz w Pruszkowie. Mieszkał kolejno w Podkowie Leśnej, Częstochowie i Krakowie. W 1945-46 pełnił funkcję attaché Ambasady Polskiej w Londynie (Ambasada Polska w Londynie). W tym czasie wykładał również w Studiu Aktorskim przy Starym Teatrze w Krakowie (Studio Aktorskie przy Starym Teatrze w Krakowie); prowadził zajęcia z teatru angielskiego, wygłosił prelekcję o teatrze irlandzkim. Kontynuował twórczość przekładową z literatury angielskiej, a także tłumaczył literaturę polską na angielski, w tym dramaty na potrzeby teatru. W 1946 w Londynie razem z Johnem Coatesem przygotowywał do druku tom przekładów utworów polskich pisarzy z okresu okupacji. Pod koniec 1946 wrócił do Polski i zamieszkał wraz z żoną w Podkowie Leśnej. W 1949 był członkiem Klubu Literackiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR) (Klub Literacki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej) przy wydawnictwie Książka i Wiedza. Od 1954 mieszkał w Warszawie. W 1956 świętował jubileusz 75. rocznicy urodzin. Należał do Związku Literatów Polskich (ZLP) (Związek Literatów Polskich) i Polskiego PEN Clubu (w 1958 został reaktywowany w prawach członka). Publikował na łamach „Nowej Kultury” (Nowa Kultura) (1959). W 1961 obchodził jubileusz 80. rocznicy urodzin, a w 1962 – 50-lecie pracy literackiej. Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1954). Zmarł 20 maja 1964 w Warszawie; pochowany tamże, w Alei Zasłużonych na cmentarzu Powązkowskim.

Archiwum i korespondencja tłumacza znajdują się w rozproszeniu: w Bibliotece Jagiellońskiej i na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, w Archiwum Akt Nowych, Bibliotece Donacji Pisarzy Polskich, Bibliotece Narodowej i Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie, w Bibliotece Polskiej w Paryżu. Część materiałów znajduje się w archiwach G.B. Shawa w Stanach Zjednoczonych: w Cornell University Library, Ken State University New York Public Library, na University of Delaware i na University of Texas in Austin.

TWÓRCZOŚĆ PRZEKŁADOWA

1. G.B. Shaw: Mezalians. Komedia w 3 aktach (4 odsłonach). [Tłumaczył z niemieckiego F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: T. Pawlikowski. Kraków, Teatr im. Juliusza Słowackiego 1912. Por. poz. 21.

Tytuł oryginału: Misalliance.

Przekład dokonany z tłumaczenia niemieckiego Siegfrieda Trebitscha.

Egzemplarz teatralny w Bibliotece Śląskiej w Katowicach.

2. J.M. Synge: Kresowy Rycerz-Wesołek. Komedia w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: J. Sosnowski. Warszawa, Teatr Polski 1913. 

Tytuł oryginału: The playboy of the Western world.

Rękopis w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie.

Egzemplarz teatralny w Bibliotece Śląskiej w Katowicach.

Recenzje i omówienia:

1. J. LORENTOWICZ: Wrażenia teatralne. „Nowa Gazeta”, Warszawa 1913 nr 525.

2. K. WROCZYŃSKI: Kresowy Rycerz. „Tydzień Teatralny” 1913 nr 43.

3. J. KOTARBIŃSKI: Przegląd teatralny. „Biblioteka Warszawska” 1914 t. 2.

4. B. KEANE: Polska premiera „Wesołka” Johna Millingtona Synge’a. Przełożył M. Lachman. „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 2014 nr 2.

5. K. PUŁAWSKI: Przetłumaczyć Irlandię. Białystok 2020 [rozdziały 4. i 5.]

3. A. Bennett, E. Knoblock: Trzy pokolenia. Sztuka w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: A. Szyfman. Warszawa, Teatr Polski 1914. 

Tytuł oryginału: Milestones.

Rękopis przekładu w Bibliotece Narodowej.

Egzemplarze teatralne w Bibliotece Śląskiej w Katowicach, Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie, Muzeum Teatralnym w Warszawie.

4. G.B. Shaw: Pigmalion. Komedia w 5 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: A. Szyfman. Warszawa, Teatr Polski 1914. Wydanie pt. Pigmalion. Przygoda romantyczna w 5 aktach. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1954, 223 s. Wydania następne: tamże: Wstępem, aneksem i przypisami opatrzył E. Misiołek. 1972. Biblioteczka Metodyczna Nauczyciela; Biblioteka Szkolna, wydanie 3 1974, wydanie 4 1977, wydanie 5 1978; pt. Pigmalion. Warszawa: TMM Polska / Planeta Marketing 2007. Dzieła Najwybitniejszych Noblistów, 23.

Tytuł oryginału: Pygmalion.

Egzemplarz teatralny w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie.

Wystawienia następne lub adaptacje przekładu – zob. na stronie internetowej https://www.encyklopediateatru.pl/.

5. E. Knoblock: Faun. Komedia w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Warszawa, Teatr Letni 1921.

Tytuł oryginału: The foun.

6. G.B. Shaw: Święta Joanna. Kronika dramatyczna w 6 scenach z epilogiem. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: A. Zelwerowicz. Warszawa, Teatr Polski 1924. Wydanie: Warszawa: Jan Cotty 1925, 147 s. Wydania następne: Warszawa: Wacław Czarski 1925. Biblioteka Angielska, t. 2; Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1960, 243 s. 

Tytuł oryginału: Saint Joan. A chronicle play in six scenes and an epilogue.

Maszynopis przekładu w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie, Bibliotece im. Raczyńskich w Poznaniu, Archiwum Teatru Dramatycznego w Warszawie, Archiwum Teatru Narodowego, Archiwum Teatru Polskiego w Szczecinie.

Wystawienia następne lub adaptacje przekładu – zob. na stronie internetowej https://www.encyklopediateatru.pl/.

Recenzja:

K. MAKUSZYŃSKI: Święta Joanna. „Warszawianka” 1924 nr 41.

7. E. O’Neill: Anna Christie. Sztuka w 4 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Przekład powstał w 1927. Wystawienie: Reżyseria: W. Radulski. Warszawa, Teatr Nowy 1929. 

Tytuł oryginału: Anna Christie.

Maszynopis przekładu w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie, Muzeum Literatury w Warszawie i Muzeum Teatralnym w Warszawie.

8. G.B. Shaw: Człowiek i Nadczłowiek. Komedia w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: Z. Nowakowski. Kraków, Teatr im. J. Słowackiego 1927. 

Tytuł oryginału: Man and Superman.

Maszynopis przekładu w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie, Bibliotece im. Raczyńskich w Poznaniu i z podtytułem Komedia i filozofia w 4 aktach w Bibliotece Teatru Powszechnego w Warszawie.

Adaptacja radiowa: Adaptacja: K. Białek. Radio 1968.

Omówienie:

F. SOBIENIOWSKI: Shaw i Wyspiański. Z powodu wystawienia „Człowieka i Nadczłowieka”. „Czas” 1927 nr 211.

9. S. Wyspiański: The wedding. [Utwór dramatyczny]. [Tłumaczyli F. Sobieniowski, E.H.G. Pearson]. Powstanie przekładu 1927. Wystawienie: Reżyseria: F. Burleigh. New Haven (USA), Theater Yale University 1933. Wydanie: New York: Hart Stenographic Bureau 1962. Przedruk w: The Visegrad Drama. [T.] 1. Weddings. Bratislava 2002 s. 96-182.

Tytuł oryginału: Wesele.

Maszynopis przekładu w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie.

Wydanie z 2002 zawiera przedmowę H.I. Rogackiego (s. 183-197).

Wywiad:

„Wesele” po angielsku. Rozmawiał J. Krzyżanowski. „Wiadomości Literackie” 1928 nr 23.

10. J. Conrad: Jutro. Obraz sceniczny w 1 akcie. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. „Droga” 1928 s. 38-47. Wystawienie: Reżyseria: J. Wyszomirski. Warszawa, Państwowy Instytut Sztuki Teatralnej 1939. 

Tytuł oryginału: Tomorrow.

Wystawienia następne lub adaptacje przekładu – zob. na stronie internetowej https://www.encyklopediateatru.pl/.

11. G.B. Shaw: Miłość wśród artystów. [Powieść]. Przekład autoryzowany F. Sobieniowskiego. Poznań: Wydawnictwo Polskie 1928, 374 s. Biblioteka Laureatów Nobla, t. 60. Wydania następne: Z przedmową F. Sobieniowskiego. Warszawa: Wydawnictwo Polskie R. Wegner 1948. Biblioteka Laureatów Nobla; Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1957.

Tytuł oryginału: Love among the artists.

12. W. Grubiński: The beautiful Helen. [Utwór dramatyczny]. [Tłumaczyli F. Sobieniowski i H. Pearson]. Wystawienie pt. Peace, war and revolution (łącznie z poz. 13, 14): Londyn, Comedy Theatre 1929. 

Tytuł oryginału: Piękna Helena, albo o zmienności powodów toczącej się wojny.

13. W. Grubiński: Diogenes. [Utwór dramatyczny]. [Tłumaczyli F. Sobieniowski i H. Pearson]. Wystawienie pt. Peace, war and revolution (łącznie z poz. 12, 14): Londyn, Comedy Theatre 1929.

Tytuł oryginału: Diogenes z Synopy i Aleksander Wielki, albo Sławienie próżniactwa. 

14. W. Grubiński: Lenin. [Utwór dramatyczny]. [Tłumaczyli F. Sobieniowski i H. Pearson]. Wystawienie pt. Peace, war and revolution (łącznie z poz. 12, 13): Londyn, Comedy Theatre 1929. 

Tytuł oryginału: Lenin.

15. G.B. Shaw: Cezar i Kleopatra. Komedia historyczna w 5 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Kraków, Teatr im. J. Słowackiego 1929. Wydanie: Przedmowę i uwagi autora tłumaczyła C. Wojewoda. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1955, 270 s.

Tytuł oryginału: Caesar and Cleopatra.

Rękopis przekładu w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie.

Egzemplarze teatralne w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie, Muzeum Teatralnym w Warszawie, Bibliotece Teatru Śląskiego im. S. Wyspiańskiego w Katowicach.

Wystawienia następne lub adaptacje przekładu – zob. na stronie internetowej https://www.encyklopediateatru.pl/.

16. G.B. Shaw: Wielki kram. Komedia polityczna w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: K. Borowski. Warszawa, Teatr Polski 1929. 

Tytuł oryginału: The apple cart.

Druk fragmentu: „W Drodze” 1931 nr 1/2.

Maszynopis przekładu w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie i w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie.

Wystawienia następne lub adaptacje przekładu – zob. na stronie internetowej https://www.encyklopediateatru.pl/.

Wywiad:

Wywiad z polskim tłumaczem sztuki Shawa. Rozmawiał r.c. „Scena Polska” 1929 nr 10.

17. R.C. Sheriff: Kres wędrówki. Sztuka w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: R. Ordyński. Warszawa, Teatr Narodowy 1929. 

Tytuł oryginału: The journey’s end.

Maszynopis przekładu w Bibliotece Teatru Powszechnego w Warszawie i w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie.

Wystawienia następne lub adaptacje przekładu – zob. na stronie internetowej https://www.encyklopediateatru.pl/.

18. J. Ervine: Pierwsza pani Frazerowa. Komedia w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Kraków, Teatr im. J. Słowackiego 1930. 

Tytuł oryginału: The first Mrs Frazer.

Maszynopis przekładu w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie.

Wystawienia następne lub adaptacje przekładu – zob. na stronie internetowej https://www.encyklopediateatru.pl/.

19. G.B. Shaw: Dom serc złamanych. Fantazja w stylu rosyjskim na motywach angielskich. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: L. Schiller. Warszawa, Teatr Narodowy 1930. 

Tytuł oryginału: The heartbreak house.

Rękopis przekładu w Bibliotece Narodowej.

Maszynopis przekładu w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie, Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie i w Bibliotece Teatru Powszechnego w Warszawie.

Wystawienia następne lub adaptacje przekładu – zob. na stronie internetowej https://www.encyklopediateatru.pl/.

20. G.B. Shaw: Nowa umowa małżeńska. Komedia w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: Z. Biesiadecki. Warszawa, Teatr Nowy 1930. 

Tytuł oryginału: Getting married.

Recenzja:

W. TARNAWSKI: Przekład polski „Nowej umowy małżeńskiej”. „Gazeta Warszawska” 1930 nr 375.

21. G.B. Shaw: Związek niedobrany. Komedia w 3 aktach. [Tłumaczył z angielskiego F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: A. Szyfman. Warszawa, Teatr Mały 1930. Por. poz. 1.

Tytuł oryginału: Misalliance.

Maszynopis przekładu z angielskiego w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie oraz pt. Związek niedobrany, czyli rodzice i dzieci w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie i Bibliotece Teatru Powszechnego w Warszawie.

22. G.B. Shaw: Czarna dama z sonetów. Komedia w 1 akcie. Przełożył F. Sobieniowski. „Droga” 1931 nr 10 s. 790-803. Wystawienie: (łącznie z T. Rittner: Wilki w nocy) Reżyseria: W. Krasnowiecki. Lwów, Teatry Miejskie (Teatr Wielki) 1932. 

Tytuł oryginału: Dark lady of the sonnets.

Maszynopis przekładu w Bibliotece im. Raczyńskich w Poznaniu, Bibliotece Teatru Powszechnego w Warszawie i w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie.

Wystawienia następne lub adaptacje przekładu – zob. na stronie internetowej https://www.encyklopediateatru.pl/.

23. G.B. Shaw: Lekarz na rozdrożu. Komedia w 5 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: K. Borowski. Warszawa, Teatr Polski 1931. 

Tytuł oryginału: The doctor’s dilemma.

Maszynopis przekładu pt. Dylemat lekarza w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie, Bibliotece im. Raczyńskich w Poznaniu, w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie oraz w Bibliotece Związku Autorów i Kompozytorów Scenicznych w Warszawie.

24. G.B. Shaw: Pierwsza sztuka Fanny. Sztuka w 3 aktach z prologiem i epilogiem. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: K. Borowski. Warszawa, Teatr Narodowy 1932. 

Tytuł oryginału: Fanny’s first play.

Maszynopis przekładu w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie, Bibliotece Śląskiej w Katowicach, Bibliotece Teatru Powszechnego w Warszawie i w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie.

Wystawienia następne lub adaptacje przekładu – zob. na stronie internetowej https://www.encyklopediateatru.pl/.

25. G.B. Shaw: Zbyt prawdziwe, aby było dobre. Zbiór kazań scenicznych w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: A. Węgierko. Warszawa, Teatr Polski 1932. 

Tytuł oryginału: Too true to be good.

Maszynopis przekładu w Bibliotece Śląskiej w Katowicach, Bibliotece Teatru Powszechnego w Warszawie i w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie.

Wystawienia następne lub adaptacje przekładu – zob. na stronie internetowej https://www.encyklopediateatru.pl/.

26. R. Mackenzie: Igraszki muzyczne. Sztuka w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Opracowanie sceniczne: J. Karbowski. Kraków, Teatr im. J. Słowackiego 1933. 

Tytuł oryginału: Musical chairs.

Maszynopis przekładu w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie, Bibliotece Śląskiej w Katowicach i Muzeum Teatralnym w Warszawie.

27. G.B. Shaw: Major Barbara. Komedia w 4 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: E. Wierciński. Warszawa, Teatr Ateneum 1933. Wydanie: Wstęp autora tłumaczyła C. Wojewoda. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1955, 262 s.

Tytuł oryginału: Major Barbara.

Egzemplarze teatralne w Bibliotece Śląskiej w Katowicach, Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie i Bibliotece im. Raczyńskich w Poznaniu. Maszynopis przekładu znajduje się w Bibliotece Uniwersytetu Łódzkiego Akc. Rps 6746.

Wystawienia następne lub adaptacje przekładu – zob. na stronie internetowej https://www.encyklopediateatru.pl/.

28. G.B. Shaw: Nad przepaścią. Fantazja polityczna w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: L. Schiller. Warszawa, Teatr Polski 1933. 

Tytuł oryginału: On the rocks.

Druk fragmentu: „Kurier Poranny” 1933 nr 348.

Maszynopis przekładu w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie.

29. G.B. Shaw: Przygody czarnej dziewczyny poszukującej Boga. [Powieść]. Z upoważnienia autora przełożył F. Sobieniowski. „Kurier Poranny” 1933 nr 90-115. Wydanie osobne pt. Przygody czarnej dziewczyny w poszukiwaniu Boga. Warszawa: Rój 1933, 210 s. Wydanie następne pt. Czarna dziewczyna szuka Boga. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1956, 91 s.

Tytuł oryginału: The adventures of the black girl in her search for God.

Recenzja:

W. CHWALEWIK: Przekłady. „Rocznik Literacki za rok 1933” wyd. 1934 s. 143-144.

30. Ch. Bennett: Milionowy interes. Komedia w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: J. Warnecki. Warszawa, Teatr Mały 1934. 

Tytuł oryginału: Big business.

Egzemplarze teatralne w Bibliotece im. Raczyńskich w Poznaniu i Muzeum Teatralnym w Warszawie.

31. H.H. Davies: Mięczak. Komedia w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Lwów, Teatr Miejski 1934. Wydanie: Warszawa: [b.w.] 1937, [b.s.].

Tytuł oryginału: The mollusc. A new comedy in three acts.

Maszynopis przekładu w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie i Bibliotece Śląskiej w Katowicach.

Wystawienia następne lub adaptacje przekładu – zob. na stronie internetowej https://www.encyklopediateatru.pl/.

32. G.B. Shaw: Nigdy nic nie wiadomo. Komedia w 4 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: A. Węgierko. Warszawa, Teatr Narodowy 1934. Druk zob. poz. 54 (T. 2).

Tytuł oryginału: You never can tell.

Sztuka wystawiana również pt. Gdy nie można przewidzieć. 

Egzemplarz teatralny w Bibliotece im. Raczyńskich w Poznaniu.

33. I.K. Davis: Wszelkie prawa zastrzeżone. Komedia w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: Z. Ziembiński. Warszawa, Teatr Mały 1935. Wydanie: Warszawa: [b.w.] 1935, [b.s.].

Tytuł oryginału: All rights reserved.

Wystawiana również pt. Naga kobieta.

Maszynopisy przekładu: pt. Wszystkie prawa zastrzeżone w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie i w Bibliotece Śląskiej w Katowicach.

Wystawienia następne lub adaptacje przekładu – zob. na stronie internetowej https://www.encyklopediateatru.pl/.

34. S. Hicks, A. Dukes: Stare wino. Komedia w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: Z. Ziembiński. Warszawa, Teatr Narodowy 1935. 

Tytuł oryginału: Vintage wine.

Odpis rękopiśmienny przekładu znajduje się w Bibliotece Uniwersytetu Łódzkiego Akc. Rps 5405. Maszynopis przekładu w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie.

35. G.B. Shaw: Kandida. Sztuka w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: W. Biegański. Kraków, Teatr im. J. Słowackiego 1935. Wydanie pt. Kandyda. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1954, 161 s. Przedruk zob. poz. 54 (T. 2).

Tytuł oryginału: Candida.

Egzemplarze teatralne w Bibliotece Śląskiej w Katowicach, Bibliotece im. Raczyńskich w Poznaniu, Bibliotece Teatru Powszechnego w Warszawie i Muzeum Teatralnym w Warszawie.

Wystawienia następne lub adaptacje przekładu – zob. na stronie internetowej https://www.encyklopediateatru.pl/.

36. G.B. Shaw: Matołek z Wysp Nieoczekiwanych. Komedia w 6 obrazach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: A. Węgierko. Warszawa, Teatr Polski 1935. 

Tytuł oryginału: The Simpleton of the Unexpected Isles.

Maszynopis przekładu w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie.

37. G.B. Shaw: Żołnierz i bohater. Komedia w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: A. Węgierko. Warszawa, Teatr Mały 1935. Wydanie: Wstęp i aneks: C. Wojewoda. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1967, 140 s. Biblioteka Szkolna. Przedruk zob. poz. 54 (T. 2).

Tytuł oryginału: Arms and the man.

Rękopis przekładu w Bibliotece Narodowej.

Egzemplarze teatralne w Archiwum Teatru Bagatela im. T. Boya-Żeleńskiego w Krakowie i Archiwum Teatru Nowego w Łodzi.

Wystawiana również pt. Bohaterowie.

Wystawienia następne lub adaptacje przekładu – zob. na stronie internetowej https://www.encyklopediateatru.pl/.

38. S. Raphaelson: By był przy młodości. Komedia w 3 aktach 4 odsłonach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Kraków, Teatr im. J. Słowackiego 1936. 

Tytuł oryginału: Accent on youth.

Maszynopis przekładu w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie.

39. G.B. Shaw: Milionerka. Komedia w 4 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: Z. Ziembiński. Warszawa, Teatr Polski 1936. 

Tytuł oryginału: The millionairess. 

Maszynopis przekładu w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie i w Bibliotece Teatru Powszechnego w Warszawie.

40. G.B. Shaw: Profesja pani Warren. Komedia w 4 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: Z. Sawan. Warszawa, Teatr Malickiej 1936. Wydanie: Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1952, 165 s. Przedruk zob. poz. 54 (T. 1).

Tytuł oryginału: Mrs Warren’s profession.

Rękopis przedmowy tłumacza w Bibliotece Narodowej.

Egzemplarze teatralne w Archiwum Teatru Bagatela im. T. Boya-Żeleńskiego w Krakowie, Archiwum Teatru Nowego w Łodzi, Bibliotece Teatru Śląskiego im. S. Wyspiańskiego w Katowicach, Bibliotece im. Raczyńskich w Poznaniu i Muzeum Teatralnym w Warszawie.

Wystawienia następne lub adaptacje przekładu – zob. na stronie internetowej https://www.encyklopediateatru.pl/.

41. G.B. Shaw: Zaloty wiejskie. Komedia w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienia: radiowe: Polskie Radio 1936; teatralne pt. Po co daleko szukać. Reżyseria: Z. Sawan. Warszawa, Teatr Mały 1946. 

Tytuł oryginału: Village wooing. A comedietta for two voices.

Maszynopis przekładu pt. Wiejskie zaloty w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie, pt. Po co daleko szukać. Zaloty wiejskie. Komedia na 2 głosy w 3 odsłonach w Bibliotece Teatru Powszechnego w Warszawie.

Wystawiane też pt. Zaloty.

Wystawienia następne lub adaptacje przekładu – zob. na stronie internetowej https://www.encyklopediateatru.pl/.

42. D. Johnston: Księżyc w żółtej rzece. Sztuka w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: K. Borowski. Warszawa, Teatr Narodowy 1937. 

Tytuł oryginału: The moon in the yellow river.

Maszynopis przekładu w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie i Bibliotece Teatru Powszechnego w Warszawie.

43. G.B. Shaw: Korsarz i lady. Komedia w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: R. Ordyński. Warszawa, Teatr Narodowy 1937. 

Tytuł oryginału: Captain Brassbound’s conversion.

Maszynopis przekładu pt. Nawrócenie kapitana Brassbounda w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie.

44. G.B. Shaw: Szczygli zaułek. Komedia w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: E. Wierciński. Warszawa, Teatr Mały 1937. Wydanie: Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1952, 163 s. Przedruk zob. poz. 54 (T. 1).

Tytuł oryginału: Widowers’ houses.

Maszynopis przekładu pt. Domostwa wdowie w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie, Bibliotece Raczyńskich w Poznaniu i Bibliotece Teatru Powszechnego w Warszawie.

Rękopis przedmowy tłumacza w Bibliotece Narodowej.

Wystawienia następne lub adaptacje przekładu – zob. na stronie internetowej https://www.encyklopediateatru.pl/.

45. H.M. Harwood: Staroświecka idylla. Sztuka w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: H. Szletyński. Lwów, Teatr Miejski 1938. 

Tytuł oryginału: The old folks at home.

Egzemplarz teatralny w Bibliotece Śląskiej w Katowicach.

46. G.B. Shaw: Genewa. Fantazja polityczna w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: Z. Ziembiński. Warszawa, Teatr Polski 1939. 

Tytuł oryginału: Geneva.

Maszynopis przekładu fragmentu redakcji z 1939 i całość w redakcji z 1945 w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie.

Wystawienia następne lub adaptacje przekładu – zob. na stronie internetowej https://www.encyklopediateatru.pl/.

Omówienie:

F. SOBIENIOWSKI: Dokoła „Genewy”. „Teatr” 1938/1939 nr 11-12 s. 8-10. 

47. J. Bókay: Papa coś nabroił. Komedia w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: J. Leszczyński. Warszawa, Theater der Stadt Warschau (Teatr Miasta Warszawy) 1940. 

Tytuł oryginału: Frühlingswind.

Egzemplarz teatralny w Muzeum Teatralnym.

48. G.B. Shaw: Uczeń diabła. Sztuka w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: W. Krasnowiecki. Łódź, Teatr Wojska Polskiego 1946. Wydanie ze wstępem i uwagami w tłumaczeniu C. Wojewody Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1955, 171 s.

Tytuł oryginału: The devil’s disciple.

Egzemplarze teatralne w Archiwum Teatru Bagatela im. T. Boya-Żeleńskiego w Krakowie i Bibliotece Teatru Powszechnego w Warszawie.

Wystawienia następne lub adaptacje przekładu – zob. na stronie internetowej https://www.encyklopediateatru.pl/.

49. G.B. Shaw: Mąż przeznaczenia. Komedia w 1 akcie. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: W. Krzemiński. Katowice, Teatr Śląski im. S. Wyspiańskiego 1947. Druk zob. poz. 54 (T. 2).

Tytuł przekładu: The man of destiny.

Egzemplarz teatralny w Archiwum Teatru Polskiego w Szczecinie.

50. J. Galsworthy: Pojedynek. Sztuka w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: J. Warmiński. Warszawa, Teatr Ateneum 1954. 

Tytuł oryginału: The skin game.

Rękopis przekładu w Bibliotece Narodowej. 

51. B. Jonson: Volpone. Komedia w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: A. Uramowicz. Bielsko-Cieszyn, Teatr Polski 1956.

Tytuł oryginału: Volpone, or the fox.

52. G.B. Shaw: Androkles i lew. Bajka sceniczna w 5 obrazach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: Z. Sawan. Sosnowiec, Teatr Zagłębia 1956. Wydanie: Autoryzowany przekład F. Sobieniowskiego. [b.m.]: [b.w.] [1956], 50 s.

Tytuł oryginału: Androcles and the lion.

Egzemplarz teatralny w Bibliotece im. Raczyńskich w Poznaniu.

Rękopis przedmowy tłumacza w Bibliotece Narodowej.

Wystawienia następne lub adaptacje przekładu – zob. na stronie internetowej https://www.encyklopediateatru.pl/.

53. G.B. Shaw: Lord August pełni swą powinność. (Farsa wzięta z życia). [Tłumaczył F. Sobieniowski]. „Świetlica” 1956 nr 10 s. 13-19. Wydanie osobne pt. Lord August spełnia swój obowiązek. Warszawa: Centralny Dom Twórczości Ludowej 1956, [b.s.]. Wystawienie telewizyjne: Reżyseria: R. Zawistowski. Telewizja Polska 1958. 

Tytuł oryginału: Augustus does his bit.

Maszynopis przekładu w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie.

54. G.B. Shaw: Sztuki przyjemne i nieprzyjemne. Wstęp: C. Wojewoda. T. 1-2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1956, 316 + 515 s. 

Zawiera: T. 1. Sztuki nieprzyjemne: Szczygli zaułek [poz. 44]; Profesja pani Warren [poz. 40]. – T. 2. Sztuki przyjemne: Żołnierz i bohater [poz. 37]; Kandyda [poz. 35]; Mąż przeznaczenia [poz. 49]; Nigdy nic nie wiadomo [poz. 32].

Rękopis przedmowy G.B. Shawa do „Sztuk niemiłych” w przekładzie F. Sobieniowskiego w Bibliotece Narodowej.

55. G.B. Shaw: Złote czasy zacnego króla Karola, historia prawdziwa, która się nigdy nie zdarzyła. Sztuka w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Wystawienie: Reżyseria: W. Krasnowiecki. Warszawa, Teatr Narodowy 1957. 

Tytuł oryginału: In good King Charles golden days.

Rękopis przekładu w Bibliotece Narodowej.

Maszynopis przekładu w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie.

Wystawienia następne lub adaptacje przekładu – zob. na stronie internetowej https://www.encyklopediateatru.pl/.

KRYTYKA PRZEKŁADU

Tragedia Eurypidesa „Hippolytos-Fedra” w przekładzie Bogusława Butrymowicza. „Gazeta Poniedziałkowa” 1911 nr 12. 

PRACE REDAKCYJNE

G.B. Shaw: Teatry londyńskie w latach dziewięćdziesiątych. Wybór: F. Sobieniowski. Przekład: M. Skibniewska, Z. Sroczyńska. Posłowie: G. Sinko. Przypisy: S. Kumor. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1967, 403 s.

Tytuł oryginału: Our theatres in the nineties.

PRZEKŁADY NIEOPUBLIKOWANE WRAZ Z LOKALIZACJĄ

1. J. Drinkwater: Abraham Lincoln. Sceny dramatyczne. Powstanie przekładu 1927.

Tytuł oryginału: Abraham Lincoln.

Data powstania wg maszynopisu przekładu w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie.

2. G.S. Brooks, W.B. Lister: Orle loty. Melodramat w 3 aktach. Powstanie przekładu 1928.

Tytuł oryginału: Spread eagle.

Rękopis przekładu i egzemplarz teatralny w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie.

3. G.B. Shaw: Dwa oblicza Blanco Posneta. Komiczno-dramatyczne kazanie. Jednoaktówka. Powstanie przekładu ca 1930.

Tytuł oryginału: The shewing-up of Blanco Posnet. A sermon in crude melodrama.

Maszynopis przekładu w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie (datowany ca 1930), w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie (niedatowany). Prawdopodobnie w 1957 powstała druga redakcja przekładu.

4. G.B. Shaw: Lekkoduch w opałach. Sztuka w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Powstanie przekładu ca 1933.

Tytułu oryginału nie udało się ustalić.

Data powstania przekładu wg informacji F. Sobieniowskiego.

Maszynopis przekładu w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie.

5. G.B. Shaw: Sześciu mieszczan z Calais. Średniowieczna anegdota wojenna w 1 akcie. Powstanie przekładu ca 1933.

Tytuł oryginału: The six of Calais.

Maszynopis przekładu w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie.

6. W.G. Hole: Królowa Jadwiga. Sztuka w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Powstanie przekładu 1935.

Tytuł oryginału: Queen Elisabeth.

Data powstania wg maszynopisu przekładu w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie.

7. A. Cwojdziński: Freud’s theory of dreams. A comedy in 3 acts. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Powstanie przekładu 1937.

Tytuł oryginału: Freuda teoria snów.

Maszynopis przekładu w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie.

8. G.B. Shaw: Druga wyspa John Bulla. Sztuka w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Powstanie przekładu 1937.

Tytuł oryginału: John Bull’s other island.

Data powstania wg maszynopisu przekładu w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie; zachowany też z podtytułem Komedia w 4 aktach w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie.

Rękopis przekładu w Bibliotece Narodowej. 

9. A. Kennedy Gould, E. Russell: Odwrót od szaleństwa. Komedia w 3 aktach. Autoryzowany przekład F. Sobieniowskiego. Powstanie przekładu ante 1943.

Tytuł oryginału: Retreat from folly. A comedy in three acts.

Maszynopis przekładu, zakupiony w 1943 przez Z. Mitznera dla domu wydawniczego Wisła, znajduje się wraz z całym archiwum wydawnictwa w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie.

10. L. Kruczkowski: The first day of freedom. A play in three acts. Translated from the Polish by F. Sobieniowski and J. Coates. Powstanie przekładu post 1946. 

Tytuł oryginału: Pierwszy dzień wolności.

Maszynopis przekładu oraz przekład filologiczny F. Sobieniowskiego w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie. Kopia maszynopisu znajduje się w Bibliotece Uniwersytetu w Toronto.

11. J.M. Keynes: Bernard Shaw i Izaak Newton. [Esej]. Przełożył F. Sobieniowski. Powstanie przekładu 1948.

Tytuł oryginału: Bernard Shaw and Isaac Newton.

Rozdział z pracy „Essays in biography”.

Rękopis przekładu w Bibliotece Narodowej.

12. G.B. Shaw: Biliony Buoyantów. Komedia w 4 aktach. Autoryzowany przekład F. Sobieniowskiego. Powstanie przekładu 1948.

Tytuł oryginału: Buoyant billions.

Data powstania przekładu wg informacji F. Sobieniowskiego.

Rękopis przekładu w Bibliotece Narodowej.

Egzemplarz teatralny w Muzeum Teatralnym w Warszawie.

13. G.B. Shaw: Obcym wstęp wzbroniony. Jednoaktówka. Powstanie przekładu ca 1957.

Tytuł oryginału nie udało się ustalić.

Data powstania wg informacji F. Sobieniowskiego.

Niedatowany maszynopis przekładu w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie.

14. J. Galsworthy: Dżungla. Sztuka w 4 aktach. Przekład F. Sobieniowskiego. Powstanie przekładu 1958.

Tytuł oryginału: The forest.

Rękopis przekładu w Bibliotece Narodowej.

15. W.S. Maughan: Obywatel z Wyspy Sheppey. Sztuka w 3 aktach. Przekład autoryzowany F. Sobieniowskiego. Powstanie przekładu ca 1950-1960. 

Tytuł oryginału: Sheppey.

Rękopis przekładu w Bibliotece Narodowej. 

Maszynopis przekładu w Bibliotece Teatru Powszechnego w Warszawie.

16. G.B. Shaw: Bałamut = The Philanderer. Komedia w 3 aktach. Autoryzowany przekład F. Sobieniowskiego. Powstanie przekładu ante 1964. 

Niedatowany rękopis przekładu w Bibliotece Narodowej. 

17. G.B. Shaw: Jak kłamał przed jej mężem. Komedia w 1 akcie. Powstanie przekładu ante 1964.

Tytuł oryginału: How he lied to her husband.

Niedatowany maszynopis przekładu w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie i w Muzeum Teatralnym.

18. G.B. Shaw: Powrót do Matuzala. Pięcioksiąg metabiologiczny. Powstanie przekładu ante 1964.

Tytuł oryginału: Back to Methuselah.

Niedatowany rękopis przekładu w Bibliotece Narodowej.

Niedatowany maszynopis przekładu cz. 1-4 w przekładzie F. Sobieniowskiego oraz fragment cz. 5 w przekładzie A. Sobieniowskiej w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie; maszynopis przekładu z podtytułem Pięcioksiąg metabiologiczny w 3 cz. w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie.

19. G.B. Shaw: Wielka Katarzyna. Groteska satyryczna w 4 aktach. Powstanie przekładu ante 1964.

Tytuł oryginału: Great Catherine. Whom glory still adores.

Niedatowany maszynopis przekładu w Muzeum Teatralnym w Warszawie.

20. W. Smólski: Israel folds up its tents. A play in 1 act. Powstanie przekładu ante 1964.

Tytuł oryginału: Izrael zwija namioty.

Niedatowany maszynopis przekładu w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie.

PRZEKŁADY ZAGINIONE DATOWANE

1. S. Żeromski: Breaking the spell. [Utwór dramatyczny]. [Tłumaczyli F. Sobieniowski i H. Pearson]. Powstanie przekładu ca 1925.

Tytuł oryginału: Uciekła mi przepióreczka.

Fragment przekładu w korespondencji S. Żeromskiego w Bibliotece Narodowej. 

2. S. Żeromski: [Wierna rzeka]. [Powieść]. Powstanie przekładu ca 1928.

Tytułu przekładu nie udało się ustalić.

3. J. Galsworthy: Rogate dusze. Sztuka w 3 aktach. [Tłumaczył F. Sobieniowski]. Powstanie przekładu ca 1933.

Tytułu oryginału nie udało się ustalić.

Data powstania przekładu wg informacji F. Sobieniowskiego. 

4. F.A. Mitchell-Hedges: Kraj cudów i grozy. [Reportaż]. Powstanie przekładu ca 1939-1944.

Tytuł oryginału: Land of wonder and fear.

5. F. Młynarski: [Człowiek w dziejach. Jednostka – państwo – naród]. [Rozprawa]. Powstanie przekładu ca 1939-1944.

Tytułu przekładu nie udało się ustalić.

6. M. Morozowicz-Szczepkowska: [Walący się dom]. [Utwór dramatyczny]. Powstanie przekładu ca 1939-1944.

Tytułu przekładu nie udało się ustalić.

7. L.H. Morstin: [Obrona Ksantypy]. [Utwór dramatyczny]. Powstanie przekładu ca 1939-1944.

Tytułu przekładu nie udało się ustalić.

8. Ch.A. Seltzer: Pionier z Arizony. [Powieść dla młodzieży]. Powstanie przekładu ca 1939-1944.

Tytuł oryginału: A son of Arizona.

9. S. Thugutt: [Spółdzielczość. Zarys ideologii]. [Rozprawa]. Powstanie przekładu ca 1939-1944.

Tytułu przekładu nie udało się ustalić.

PRZEKŁADY ZAGINIONE NIEDATOWANE

1. T. Rittner: The human touch. [Utwór dramatyczny]. [Tłumaczyli F. Sobieniowski i H. Pearson]. Powstanie przekładu post 1914. 

Tytuł oryginału: Wilki w nocy.

2. S. Żeromski: [Ponad śnieg bielszym się stanę]. [Utwór dramatyczny]. Powstanie przekładu post 1920. 

Tytułu przekładu nie udało się ustalić.

3. W. Shakespeare: Antoniusz i Kleopatra. [Utwór dramatyczny]. Powstanie przekładu ante 1928.

Tytuł oryginału: Antony and Cleopatra.

Informacja o powstaniu przekładu na podstawie wywiadu: O Bernardzie Shaw i „Weselu” w Londynie mówi Florian Sobieniowski. Rozmawiała K. Zbijewska. „Życie Literackie” 1956 nr 245 s. 11.

4. W. Perzyński: Giving notice. [Utwór dramatyczny]. Powstanie przekładu post 1929.

Tytuł oryginału: Dziękuję za służbę.

5. J. Iwaszkiewicz: Summer at Nohant. [Utwór dramatyczny]. Powstanie przekładu ante 1964.

Tytuł oryginału: Lato w Nohant.

6. A. Nowaczyński: [Wielki Fryderyk]. [Utwór dramatyczny]. Powstanie przekładu ante 1964.

Tytułu przekładu nie udało się ustalić.

LISTY W SPRAWACH PRZEKŁADOWYCH

1. Korespondencja L.H. Morstina jako redaktora miesięcznika „Museion”. Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie.

2 listy z 1911 i 1913. Załączona opinia A. Bruce Boswella o przekładzie sztuki J.M. Synge’a „Kresowy rycerz-wesołek” przez F. Sobieniowskiego (w odpisie tłumacza).

2. Bernard Shaw Collection of Papers 1873-1960. The New York Public Library, Berg Collection MSS Shaw. Transkrypcja w: Korespondencja i inne materiały dotyczące G.B. Shawa i F. Sobieniowskiego (1969-1972). Archiwum A. Janta-Połczyńskiego. Biblioteka Narodowa.

3. Korespondencja S. Żeromskiego. T. 35. Biblioteka Narodowa.

List do [adresat nieznany] z 18 XII 1919. Listy do S. Żeromskiego z 25 I, 27 I, 28 IV, 30 IV, 3 V, 8 V, 10 V, 19 V, 8 VI, 18 VI, 31 VII 1925. Telegram z 14 XI 1925. Licencja na przekład „Uciekła mi przepióreczka”. Rękopis pierwszej strony przekładu „Uciekła mi przepióreczka”.

4. Korespondencja Ignacego Jana Paderewskiego. Archiwum Akt Nowych.

Listy z lat 1925-1928, rękopis Prologu do „Cezara i Kleopatry”.

5. Bernard Shaw papers. Series II (1887-47). University of Delaware, Box 1, F22.

List od G.B. Shawa z 10 XI 1928.

6. Bernard F. Burgunder Collection of George Bernard Shaw [ca 1810]-1990. Cornell University Library.

Tekst listu od G.B. Shawa z 10 XI 1928.

Kopia manuskryptu „Pigmaliona”, przeznaczonego dla F. Sobieniowskiego z 1 III 1938.

7. G.B. Shaw papers. Ken State University, Box 6.

2 listy od G.B. Shawa z 1 V i 31 V 1929.

8. G.B. Shaw Collection. Series 1. Harry Ransom Center (University of Texas in Austin).

Materiały dot. sztuki The Philanderer z 1929 i b.d.

9. Donat Family Letters. University of Manchester Library.

List Roberta Donata do ojca, dotyczący m.in. spotkania z F. Sobieniowskim oraz przekładu polskiej sztuki dokonanego przez F. Sobieniowskiego.

List F. Sobieniowskiego do F. Donata z 2 VIII 1933. 

10. Korespondencja L.H. Morstina i J. Morstinowej. T. 11. Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie.

2 listy z 1939 i 1946.

11. Listy do F. Sobieniowskiego. Biblioteka Narodowa.

2 listy G.B. Shawa z 6 VI i 22 VIII 1939, 2 listy jego sekretarki B. Patch z 1947, 1 list F. Topolskiego z 25 VII 1958.

12. Korespondencja W. Grubińskiego. T. 5. Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie.

4 listy z lat 1945-1946.

13. Listy z Teatru Ateneum do F. Sobieniowskiego w sprawie przekładu sztuki J. Galsworthy’ego „Gra o ludzką skórę”. Biblioteka Narodowa.

List od J. Warmińskiego z 9 II 1954, list od Z. Kałużyńskiego z 22 II 1954.

14. Korespondencja L. Kruczkowskiego. T. 7. Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie.

List z 1960.

OPRACOWANIA OGÓLNE (wybór)

1. Ankieta dla IBL PAN 1958.

2. Teczka osobowa Floriana Sobieniowskiego jako członka ZLP. Biblioteka Donacji Pisarzy Polskich w Warszawie.

TŁUMACZ O SOBIE:

„Wspomnienia tłumacza”. „Teatr” 1936 nr 9–10 s. 17–18. 

[Wypowiedź w ankiecie]: W oczach pisarzy. „Odrodzenie” 1945 nr 35.

WYWIADY: 

1. O Bernardzie Shaw i „Weselu” w Londynie mówi Florian Sobieniowski. Rozmawiała K. Zbijewska. „Życie Literackie” 1956 nr 245.

2. „Wywiad z Bernardem Shaw (przeprowadzony w wyobraźni)”. [Rozmawiał F. Sobieniowski]. Niedatowany rękopis w Bibliotece Narodowej. 

SŁOWNIKI I BIBLIOGRAFIE

1. Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 1. Warszawa 1963.

2. P. GRZEGORCZYK. „Rocznik Literacki 1964”, przedruk w: P. Grzegorczyk: Twórcy i badacze kultury zmarli w 1956-1967. Cz. 2. Warszawa 1986.

3. R. SKRĘT. W: Słownik badaczy literatury polskiej. T. 5. Łódź 2002. 

4. R. SKRĘT. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 39. Warszawa; Kraków 1999-2000.

5. [A. SZAŁAGAN] A.Sz. W: Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny T. 7, 10 (Uzupełnienia). Warszawa 2001, 2007.

 

OMÓWIENIA 

1. W. WEINTRAUB: Katherine Mansfield, Wyspiański i F-. „Wiadomości” 1958 nr 65.

2. 50 lat pracy F. Sobieniowskiego. „Życie Literackie” 1962 nr 39.

3. J. RYCHLEWSKI: Pasja tłumacza. „Kierunki” 1962 nr 34 [dot. głównie przekładu „Wesela” S. Wyspiańskiego].

4. T. TERLECKI: Polski inspirator Katherine Mansfield. „Ruch Literacki” 1971 nr 3. Przedruki: pt. Katherine i Florian. „Wiadomości”, Londyn 1972 nr 24, pt. Polski inspirator Katherine Mansfield. W tegoż: Rzeczy teatralne. Warszawa 1984.

5. K. GAJDA: Kilka myśli o teatrze. (Lack – Sobieniowski – Grzymała). „Rocznik Naukowo-Dydaktyczny Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie. Prace Historycznoliterackie” 1986 nr 101.

6. F.D. CRAWFORD: Shaw in Translation. „Shaw” 2000 vol. 20.

7. M. SKWARA: „Polski Whitman”. O funkcjonowaniu poety obcego w kulturze narodowej. Kraków 2010. passim.

8. M. SKWARA: Polskie serie recepcyjne wierszy Walta Whitmana. Monografia wraz z antologią przekładów. Kraków 2014. passim.

9. G. KIMBER: „That Pole outside our door”. Floryan Sobieniowski and Katherine Mansfield. W: Katherine Mansfield and continental Europe. Connections and Influences. London 2015.

10. B. KEANE: Irish drama in Poland. Staging and reception, 1900-2000. Bristol; Chicago 2016. passim.

11. J. SOBESTO: „Przysługa oddana literaturze polskiej”, czyli o związkach Katherine Mansfield z Polską. „Przekładaniec” 2018 nr 36.

12. M. SKWARA: Whitman in Poland. The reception and role of the American poet in Polish national culture. [Tłum.:] J.A. Merchant, M. Skwara. Iowa City 2021.

13. M. HEYDEL: The deed, the dead and the living blood. Katherine Mansfield’s „To Stanislaw Wyspianski” and its translation into Polish by Floryan Sobieniowski. W: Katherine Mansfield. International approaches. New York 2022.

„Gazeta Poniedziałkowa” jako autor; tłumacz
1910 - 1911
„Krytyka” jako tłumacz
1911 - ?
„Przegląd Wielkopolski” jako autor; tłumacz
1911 - 1914
„Widnokręgi” jako tłumacz
1911 - ?
„Goniec Poniedziałkowy” jako współredaktor
1911 - 1912
„The Rhythm” jako korespondent zagraniczny
1911 - 1912
„Nowa Gazeta” jako korespondent; tłumacz
1912 - ?
1917 - ?
„Czas” jako autor; recenzent
1927 - ?
„Echo Tygodnia” jako autor; recenzent
1928 - 1931
„Teatr” jako autor; recenzent; recenzent teatralny
1928 - 1939
„Wiadomości Literackie” jako autor; recenzent
1928 - 1931
„Świat” jako autor; recenzent
1929 - ?
„Kurtyna” jako recenzent teatralny
1933 - ?
„Pro Arte” jako autor
1937 - 1938
„Nowa Kultura” jako autor
1959 - ?