BIRNBAUM Mieczysław

BIRNBAUM Mieczysław 

1889-1940 

Imię metrykalne: Markus.

Pseudonim: Mieczysław Binom.

Publicysta, pisarz, tłumacz.

Urodzony 10 czerwca 1889 w Częstochowie w zasymilowanej inteligenckiej rodzinie żydowskiej; syn Abrahama Ber Birnbauma, muzyka,  publicysty, pedagoga, i Chindy Gołdy z Ejzenbergów (rozwód w 1898); brat Stelli Estery Birnbaum, śpiewaczki, brat przyrodni Heleny Gruszeckiej, aktorki; stryj Jerzego Pomianowskiego, pisarza i tłumacza. W 1901 rozpoczął naukę w Gimnazjum Rządowym Męskim w Piotrkowie Trybunalskim (Gimnazjum Rządowe Męskie w Piotrkowie Trybunalskim). W 1905 uczestniczył w strajku szkolnym, za co został wydalony bez prawa powrotu do uczelni rządowych. W 1907 złożył egzamin maturalny jako ekstern. Sympatyzował z Socjaldemokracją Królestwa Polskiego i Litwy, następnie działał w PPS-Frakcji Rewolucyjnej (Frakcja Rewolucyjna PPS). W sierpniu 1907 został aresztowany za udział w organizacjach socjalistycznych. W więzieniach przebywał – z krótkimi przerwami – do grudnia 1910. Karę zesłania zamieniono mu na służbę wojskową; wcielony został do wojska rosyjskiego, służył w nim z pozbawieniem cenzusu, jako szeregowiec, do 1917. W tymże roku włączył się w tworzenie przez Naczelny Polski Komitet Wojskowy jednostek wojska polskiego na wschodzie, szczególnie II Korpusu Polskiego w Rosji. Jako jeden z trzech wysłanników generała Józefa Hallera, negocjował z rządem Rosji radzieckiej (RFSRR) ewakuację II Korpusu, na co bolszewicy nie wyrazili zgody, a spowodowało rozbicie Korpusu przez Niemców w bitwie pod Kaniowem, w której brał udział. Następnie współorganizował 4 Dywizję Strzelców Polskich (4. Dywizja Strzelców Polskich) i współpracował z Polską Organizacją Wojskową (POW) (Polska Organizacja Wojskowa) na Ukrainie. W 1918 aresztowany przez Ukraińców, uciekł z niewoli. W tymże roku został szefem wydziału politycznego II Oddziału Sztabu Generalnego Wojska Polskiego (II Oddział Sztabu Generalnego Wojska Polskiego). Po powrocie do kraju w październiku 1919 pracował jako kierownik Wydziału Politycznego II Oddziału Ministerstwa Spraw Wojskowych (Wydział Polityczny II Oddziału Ministerstwa Spraw Wojskowych). Podczas wojny polsko-bolszewickiej był emisariuszem marszałka Józefa Piłsudskiego. Jako przedstawiciel Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego (Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego) uczestniczył w tajnych negocjacjach polsko-bolszewickich w Mikaszewiczach. Brał udział w charakterze eksperta w rozmowach pokojowych w Mińsku i Rydze. W 1920 rozpoczął studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego (UW) (Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Warszawskiego), które po roku przerwał. W 1921 w stopniu porucznika przeszedł na własną prośbę do rezerwy. Zaangażował się działalność dziennikarską i przekładową. Współpracował z „Kurierem Porannym” (Kurier Poranny), „Promieniem” (Promień), „Echem Warszawskim” (Echo Warszawskie) i kilkoma agencjami prasowymi. W 1926 debiutował jako tłumacz przekładem opowiadania Izaaka Babla Konkin i tomu opowiadań Antoniego Czechowa Partia winta. Pod koniec lat 20. opublikował szereg przekładów z nowelistyki rosyjskiej okresu sowieckiego. W latach 30. zainteresował się XIX-wieczną angielską powieścią podróżniczą, którą przekładał, korzystając najprawdopodobniej z translacji rosyjskich. Od końca 1927 pracował jako kierownik biura prasowego Sekretarza Generalnego w Bezpartyjnym Bloku Współpracy z Rządem (BBWR) (Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem); od 1932 także w biurze prasowym Dyrekcji Polskiego Monopolu Tytoniowego (Polski Monopol Tytoniowy). Był żonaty z Kazimierą Drabik; w 1931 urodził się ich syn Krzysztof Bolesław. Odznaczony m.in. Medalem Międzyalianckim (Médaille Interalliée) (1918), dwukrotnie Krzyżem Walecznych (1920: za udział w wojnie polsko-bolszewickiej; 1941: za udział w kampanii wrześniowej), Złotym Krzyżem Zasługi za zasługi na polu pracy narodowej i społecznej (1929), Krzyżem Niepodległości (1932) Orderem Virtuti Militari 5 klasy za całokształt działalności niepodległościowej  (1932). Uczestniczył w kampanii wrześniowej 1939; został aresztowany przez NKWD i osadzony w obozie jenieckim w Kozielsku. 23 lub 24 kwietnia 1940 został rozstrzelany w Katyniu i tam pogrzebany; od 28 lipca 2000 spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu. W 2007 pośmiertnie awansowany na stopień kapitana. 

Pojedyncze dokumenty z archiwum tłumacza znajdują się w zbiorach Centralnego Archiwum Wojskowego oraz w Wojskowym Biurze Historycznym im. gen. K. Sosnowskiego w Warszawie.

TWÓRCZOŚĆ PRZEKŁADOWA

1. A. Czechow: Partia winta. [Opowiadania]. Przełożył z rosyjskiego [M. Birnbaum] M. Binom. Okładkę projektował S. Norblin. Warszawa: Rój 1926, 156 s.

Wydania elektroniczne:

E-booki: Warszawa: Avia Artis 2017, plik tekstowy w formacie EPUB, MOBI; Konin: Psychoskok, plik tekstowy w formacie MOBI [brak informacji o tłumaczu]; opowiadanie pt. Bezprawie: Avia Artis 2020, plik tekstowy w formacie EPUB, MOBI; København K: Saga Egmont 2020, plik tekstowy w formacie EPUB, MOBI.

Tytuły oryginałów: Sirena; Orden; Razgovor čeloveka s sobakoj; Čtenie, Èkzamen na čin; Ušla; Ženskoe sčast'e; Albom; Tolstyj i tonkij; Narvalsâ; Noč pered sudom; Bratec; Na gvozde; Edinstvennoe sredstvo; Vint; Žalobnaâ kniga; Smert' činovnika; V potёmkah; Bezzakonie; Dva romana: I. Roman doktora; II. Roman reportera; Perežitoe; Gadalŝiki i gadalŝicy; Melûzga; U predvoditelši; Neudačnyj vizit; Dvoe v odnom; Blagodarnyj.

Zawartość: Syrena; Order; Rozmowa z psem; Czytanie. Opowiadanie starego wróbla; Egzamin urzędniczy; Odeszła; Babskie szczęście; Album; Gruby i cienki; Alem wpadł...; Noc przed rozprawą sądową. Opowiadanie podsądnego; Kochający braciszek; Gwóźdź; Jedyny środek; Partia winta; Księga zażaleń; Śmierć urzędnika; Poomacku; Bezprawie; Dwa romanse: 1. Romans lekarza, 2. Romans reportera; Z natury. Szkic psychologiczny; Wróżki i wróżbici. Obrazki przednoworoczne; Drobiazg; Pani marszałkowa; Fatalna wizyta; Dwóch w jednym...; Wdzięczność.

2. I. Babel: Konarmia. [Opowiadania]. Wprowadzenie: J. Pomianowski.   Przełożyli: [M. Birnbaum] M. Binom, Z. Fedecki, J. Nieśpiałowski, S. Pollak, J. Pomianowski,  M. Toporowski, W. Woroszylski. Warszawa: Rój 1926. Wydanie następne: Kraków: Mireki 2008.

Tu w przekładzie M. Birnbauma: Konkin s. 189-193. 

Przedruki przekładu opowiadania Konkin w wyborach utworów I. Babla: Utwory wybrane. Tłumaczyli: [M. Birnbaum] M. Binom, Z. Fedecki, S. Pollak, J. Pomianowski, K. Pomorska, M. Toporowski, W. Woroszylski. Warszawa 1961, tamże: wydanie 3 1964, wydanie 4 1974. Nike; Historia jednego konia. [Opowiadania]. Przełożyli: [M. Birnbaum] M. Binom, S. Pollak, J. Pomianowski, K. Pomorska, M. Toporowski, W. Woroszylski. Wyboru dokonał: Z. Fedecki]. Wydanie 1 w tym wyborze. Warszawa 1983. Nike, wydanie 2 w tym wyborze tamże 1988; I. Babel: Konarmia. Dziennik 1920. Przełożyli: [M. Birnbaum] M. Binom, S. Pollak, J. Pomianowski, K. Pomorska, M. Toporowski, W. Woroszylski. Wrocław: 1999. Biblioteka Klasyki; I. Babel: Utwory zebrane. Wstęp: J. Pomianowski. Warszawa 2012, tamże 2013. 

Wydanie osobne elektroniczne:

E-booki: Opracowanie redakcyjne i przypisy: D. Kowalska, P. Choromańska, P. Ołtusek. Warszawa: Fundacja Nowoczesna Polska 2013. Wolne Lektury, plik tekstowy w formacie PDF, wydanie następne  tamże 2022.

Tytuł oryginału: Konarmiâ.

3. E. Zamiatin: Ludzie jaskiniowi; Smok; Mamaj; Oczy. - I. Babel: Król; List; Sól; Życiorys Pawlenki Matwieja Rodjonycza; Śmierć Dołguszowa; Wdowa; Zdrada; Pieśń; Konkin; Linia i barwa. - L. Sejfulina: Najście. - V. Lidin: Syn człowieczy. - A. Tołstoj: Cuchnący szatan. - A. Jakowlew: Niewdzięczny kot Fomka. - B. Pilniak: Spadkobiercy. - M. Zoszczenko: Niewierny Tomasz; Narzeczony; Godność ludzka; Wypadek. Przełożył [M. Birnbaum] Binom. Warszawa: Rój 1927, 207 s. 

Tytuły oryginałów: Korol; Pis'mo; Sol'; Žizneopisanie Pavličenki; Matveâ Rodionyča; Smert' Dolgušova; Vdova; Izmena; Pesniâ; Konkin; Linâ i cvet; Nečestivyj kot Fomka; Syn čeloveka;  Nasledniki; Nalёt; Tuhlyj d'âvol; Peŝera, Dragon, Mamaj, Glaza; Nesčastnyj slučaj, Foma nevernyj, Ženih, Čelovečeskoe dostoinstvo.

Wydanie 1 zawiera wstęp J. Kaden-Bandrowskiego: Kto pierwszy spostrzeże człowieka.

Wydanie osobne opowiadań E. Zamiatina pt.  Ludzie jaskiniowi i inne opowiadania; Oczy [Przełożył [M. Birnbaum] Binom. Poprawił i uwspółcześnił: M.K.]. Warszawa: WiS* 1986, 24 s.

Zawartość: Ludzie jskiniowi; Smok; Mamaj; Oczy.

Recenzja: 

R. FAJANS: Wśród pisarzy sowieckich. „Polonia” 1927 nr 270 (dodatek literacki nr 39). 

4. J. Berzin: Ford. Powieść z życia „nepmanów” sowieckich. Przełożył [M. Birnbaum] Binom. Okładkę projektował S. Norblin. Warszawa: Rój 1928, 197 s. Biblioteka Powieściowa, 535.

Tytuł oryginału: Ford. Roman.

5. P. Romanow: Serce kobiety. [Opowiadania]. Przełożył [M. Birnbaum] Binom. [Okładkę projektował T. Gronowski]. Warszawa: Rój 1928, 209 s. Wydanie następne: Warszawa: Hachette 2016, tamże 2018. Arcydzieła literatury rosyjskiej.

Tytuły oryginałów: Ètûd; Eё usloviâ; Bolšaâ sem'â; Pis'ma ženŝiny; Bez čerёmuhi; Siren'; Pravo na lûbov'; U paroma.

Zawartość: Serce kobiety; Jej warunki; Wielka rodzina; Listy kobiety; Bez czeremchy; Bez; Prawo do miłości; Przewoźnik.

6. Z motyką na słońce. [Antologia opowiadań]. Przełożył [M. Birnbaum] Binom. Okładkę projektował T. Gronowski. Warszawa: Rój 1928, 240 s. 

Tytuły oryginałów: Otec; Kak eto delalos' v Odesse; Kogda hočetsâ tolknut' solnce; Predatel'; Bez diplomatii; Noži; Zemlâki; Lûbov', O korovah. (Èpoha 1918 g.); Delo No 3576; Rukopis' najdennaâ pod krovat'û; Lûbopytnye sûžetcy; Čelovek bez ploŝadi. 

Zawiera przekłady: I. Babel: Ojciec; Jak to się działo w Odesie; - A. Bibik: Z motyką na słońce; Zdrajce; Bez dyplomacji; - W. Katajew: Noże; Ziomkowie; P. Romanow: Miłość; O krowach; - D. Swierczkowa: Sprawa Nr 3576; - A. Tołstoj: Rękopis znaleziony pod łóżkiem; - S. Zajaicki: Ciekawe tematy, Człowiek pozbawiony przestrzeni. 

7. J.J. Morier: Przygody Chadżi-Baby. [Powieść]. [Przełożył M. Birnbaum].   Warszawa: Rój 1938, 293 s. 

Tytuł oryginału: The adventures of Hajji Baba.

Recenzja:

Z. GRABOWSKI. Przekłady z angielskiego. „Wiadomości Literackie” 1939 nr 4.

8. A. Czechow: Dyrektor pod kanapą i inne opowiadania. Przełożyli [M. Birnbaum] M. Binom, A.W. Wydanie I w tym wyborze. Warszawa: WAB 2018, 201 s. Kolekcja Arcydzieł Literatury Światowej.

Wydanie elektroniczne:

Audiobook: Czytają T. Sobczak, W. Chorąży, K. Plewako-Szczerbiński. Warszawa: Virtualo Biblioteka Akustyczna, we współpracy z Foksal 2018, 1 płyta CD. Kolekcja Arcydzieł Literatury Światowej.

Tytuł oryginałów opowiadań w przekładzie M. Birnbauma: Dva romana: I. Roman doktora, II. Roman reportera, Gadalŝiki i gadalŝicy; Narvalsâ; Neudačnyj vizit; Perežitoe; Blagodarnyj; Bratec; Dvoe v odnom; Edinstvennoe sredstvo; Na gvozde; Tolstyj i tonkij; Ušla; Albom; Vint; Žalobnaâ kniga; Noč pered sudom; Čtenie; Èkzamen na čin; Ženskoe sčast'e; Melûzga; Razgovor čeloveka s sobakoj; U predvoditelši. 

Tu w przekładzie M. Birnbauma: Dwa romanse: 1. Romans lekarza, 2. Romans reportera; Wróżki i wróżbici; Alem wpadł; Fatalna wizyta; Z natury; Wdzięczność; Kochający braciszek; Dwóch w jednym; Jedyny środek; Gwoźdź; Gruby i cienki; Odeszła; Album; Partia winta; Księga zażaleń; Noc przed rozprawą sądową; Czytanie; Egzamin urzędniczy; Babskie szczęście; Drobiazg; Rozmowa z psem; Pani marszałkowa s. 5-21, 28-30, 35-38, 46-48, 52-65, 68-73, 82-89, 99-106, 112-119.

OPRACOWANIA OGÓLNE (wybór)

1. M. Birnbaum: Curriculum vitae. W: Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari 75. Wojskowe Biuro Historyczne im. gen. K. Sosnowskiego w Warszawie, sygn. I.482.75-7059/ 10.06.1889. Dokument dostępny także na stronie: https://wbh.wp.mil.pl/pl/pages/kolekcja-orderu-wojennego-virtuti-militari-75-2022-10-10-i8nw/

2. Akt urodzenia oraz akt ślubu rodziców: Archiwum Państwowe w Częstochowie, Akta stanu cywilnego gminy mojżeszowej: nr 91/1898 [akt ślubu], nr 359/1898 [akt urodzenia].

TŁUMACZ O SOBIE

1. Mój urlop. Z dziejów przedwojennych. „Naród i Wojsko” 1934 nr 3 [wspomnienie z czasu służby w wojsku rosyjskim w latach 1910-1914].

2. Magiczne zdanie. „Głos Kaniowczyków i Żeligowczyków” 1934 nr 6 [wspomnienie z czasu znajomości z gen. L. Żelichowskim].

SŁOWNIKI I BIBLIOGRAFIE

1. S. ŁOZA: Czy wiesz, kto to jest? Warszawa 1938.

OMÓWIENIA

1. T. GARCZYŃSKI: Ze wspomnień dziennikarza. „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 1964 nr 3/2.

2. K. BANASZEK, W. K. ROMAN, Z. SAWICKI: Kawalerowie orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Warszawa 2000. 

3. J. POMIANOWSKI: Szabla za Babla. Rozm. E. Sawicka. „Rzeczpospolita” 2006 dodatek z 10 listopada. Dostępny w Internecie: https://www.rp.pl/literatura/art10747091-jerzy-pomianowski-szabla-za-babla [dostęp 3 kwietnia 2023].

4. J. POMIANOWSKI: Zwierzenia outsidera [odczyt wygłoszony we wrześniu 2008 w Lublinie]. W: Jerzy Pomianowski - Kongres Kultury Chrześcijańskiej [online] Dostępny w Internecie: http://www.kongres.lublin.pl/ws/pomianowski.doc [dostęp 4 września 2014].

5. W. PASZKOWSKI: Birnbaum Abram Ber. W: Encyklopedia Częstochowy [online] Częstochowa 2023 Dostępny w Internecie: https://encyklopedia.czestochowa.pl/hasla/birnbaum-abram-ber [dostęp 3 kwietnia 2023]. 

БИРНБАУМ Мечислав BIRNBAUM Mieczysław 1889-1940 

Имя при рождении: Маркус [Markus].

Псевдоним: Mieczysław Binom.

Публицист, писатель, переводчик.

Родился 10 июня 1889 в Ченстохове [Częstochowa] в ассимилированной интеллигентской еврейской семье; сын Авраама Бер Бирнбаума [Abraham Ber Birnbaum], музыканта, публициста, педагога, и  Хинды Голды Эйзенберг [Chinda Gołda z Ejzenbergów] (развелись в 1898); брат Стелли Эстеры Бирнбаум [Stella Ester Birnbaum], певицы, сводный брат Хелены Грушeцкой [Helena Gruszecka], актрисы; дядя Ежи Помяновского [Jerzy Pomianowski], писателя и переводчика. В 1901 начал обучение в Государственной гимназии для мальчиков [Gimnazjum Rządowe Męskie] в Петркуве-Трыбунальском [Piotrków Trybunalski]. В 1905 участвовал в школьной забастовке, за это был отчислен без права возвращения в государственные учебные заведения. Сдал экстерном экзамен на аттестат зрелости. Был сторонником Социал-демократии Королевства Польского и Литвы [Socjaldemokracja Królestwa Polskiego i Litwy], был членом Польской социалистической партии — революционной фракции [PPS – Frakcja Rewolucyjna]. В августе 1907 арестован за участие в социалистических организациях. Пробыл в тюрьме – с небольшими перерывами – до декабря 1910. Приговор ему был заменен на военную службу; был призван в российскую армию и служил  рядовым без ограничения срока службы до 1917. В 1917 включился в процесс создания Главного военного комитета [Naczelny Polski Komitet Wojskowy] польских частей в Российской империи, в первую очередь 2-ого Польского корпуса. В качестве одного из трех представителей Юзефа Халлера [Józef Haller], вел переговоры с правительством Советской России (РСФСР) об эвакуации Корпуса, на что не согласились большевики. Это привело к разгрому Корпуса немцами в битве под Каневом, в которой он принимал участие. Затем участвовал в организации 4 Дивизии польских стрелков [Dywizja Strzelców Polskich] и сотрудничал с Польской военной организацией [Polska Organizacja Wojskowa (POW)]на Украине. В 1918 арестован украинцами, смог бежать из заключения. В том же году стал начальником политического отдела 2-го управления Генерального штаба польской армии. После возвращения в Польшу в октябре 1919 работал начальником политотдела 2-го отделения Военного министерства. Во время польско-советской войны был эмиссаром маршала Юзефа Пилсудского. Как представитель Верховного командования польской армии участвовал в секретных польско-советских переговорах в городе Микашевичи [Mikaszewicze]. Участвовал в качестве эксперта в мирных переговорах в Минске и Риге.  В 1920 начал обучение на Философском факультете Варшавского университета, прервал его через год. В 1921 по собственному желанию ушел в запас в звании поручика. Занимался журналистикой и переводческой деятельностью. Сотрудничал с периодическими изданиями „Kurier Poranny”, „Promienie”, „Echo Warszawskie” и несколькими информационными агентствами. В 1926 дебютировал как переводчик с переводом рассказа Исаака Бабеля Конкин (Konkin) и сборника рассказов Антона Чехова Винт (Partia winta). В конце 1920-х годов опубликовал ряд переводов русской новеллистки советского периода. В 1930-х увлекся английским путевым романом XIX века, делал переводы подобной литературы, использовал, скорее всего,  русские переводы. С конца 1927 работал начальником бюро прессы генерального секретаря Беспартийного блока сотрудничества с правительством [Bezpartyjny Bloku Współpracy z Rządem (BBWR)]; с 1932 в работал в бюро прессы дирекции Польской табачной монополии [Polski Monopol Tytoniow]. Был женат на Казимере Драбик  [Kazimiera Drabik]; в 1931 у них родился сын Кшиштов Болеслав [Krzysztof Bolesław]. Был награжден Медалью Победы (Médaille Interalliée, Межсоюзническая Победная медаль) (1918), дважды Крестом Храбрых [Krzyż Walecznych] (1920: за участие в польско-советской войне; 1941: за участие в сентябрьской кампании), Золотым Крестом за Заслуги [Złoty Krzyż Zasługi] за национальную и общественную службу (1929), Крестом Независимости [Krzyż Niepodległości] (1932), Орденом Виртути Милитари 5 класса [Order Virtuti Militari 5 klasy] по совокупности заслуг в борьбе за независимость (1932). Участвовал в сентябрьской кампании 1939; арестован НКВД и заключен в лагерь для военнопленных в Козельске. 23 или 24 апреля 1940 расстрелян в Катыни и там же похоронен; 28 июля 2000 перезахоронен на Польском военном кладбище в Катыни. 

Отдельные документы из архива переводчика находятся в фондах Центрального военного архива и Военно-историческом бюро им. генерала К. Сосновского [Wojskowe Biuro Historyczne im. gen. K. Sosnowskiego] в Варшаве.

BIRNBAUM Mieczysław 

1889-1940 

Birth name: Markus.

Pseudonym: Mieczysław Binom.

Journalist, writer, translator.

Born on 10 June 1889 in Russian-ruled Czestochowa into an assimilated Jewish intelligentsia family; son of the musician, journalist and teacher Abraham Ber Birnbaum, and Chinda Gołda née Ejzenberg (they divorced in 1898); brother of the singer Stella Estera Birnbaum and cousin of the actress Helena Gruszecka; uncle to the writer and translator Jerzy Pomianowski. He joined the Government Boys’ Grammar School in Piotrków Trybunalski in 1901, where in 1905 he participated in the school strikes, leading to his permanent expulsion from state schools. He completed he advanced secondary education exams in 1907 as an extramural pupil. He was aligned with the Social Democracy of the Kingdom of Poland and Lithuania [Socjaldemokracja Królestwa Polskiego i Litwy, SDKPiL] party before becoming active in the Revolutionary Faction of the Polish Socialist Party (PPS). In 1907, he was arrested for his activities in socialist organizations. He was subsequently imprisoned, with only short breaks, until December 1910. He was punished with deportation which was subsequently changed to military service. He was conscripted into the Russian army, serving as a private having had his voting rights withdraw until 1917. That year, he was involved in the founding of Polish military units in the east by the Supreme Polish Military Committee [Naczelny Polski Komitet Wojskowy], in particular the II Polish Corps in Russia. As one of three envoys of General Józef Haller, he was involved in negotiations with the Russian Soviet government over the evacuation of the II Corps, something that the Bolsheviks did not agree to. The Corps was subsequently defeated by the Germans at the Battle of Kaniów (Kaniv, Ukraine), which he himself fought in. He was then involved in establishing the 4th Polish Rife Division, collaborating with the Polish Military Organization (POW) in Ukraine. He was arrested by the Ukrainians in 1918 before escaping imprisonment. The same year, he was appointed head of the political department of the II Force of the General Staff of the Polish Armed Forces. After returning to Poland in October 1919, he served as head of the Political Department of the II Unit of the Ministry of Military Affairs. During the Polish-Soviet War, he served as an emissary of Marshall Józef Piłsudski. As a representative of the General Command of the Polish Armed Forces, he was involved in the secret negotiations between Poland and the Bolsheviks at Mikaszewicze (Mikashevichy, Belarus). He was involved as an expert in peace talks in Minsk and Riga. In 1920, he started a degree at the Faculty of Philosophy at the University of Warsaw (UW) but abandoned his studies after a year. In 1921, he voluntarily joined the reserve with the rank of lieutenant. He became active as a journalist and translator. He contributed to the periodicals and newspapers Kurier Poranny, Promienie and Echo Warszawskie, while also collaborating with several press agencies. He made his debut as a translator in 1926 with a Polish version of Isaac Babel’s short story Konkin and of a collection of Anton Chekhov’s short stories, published in Polish as Partia winta. In the late 1920s, he published a series of translations of Russian-language Soviet-era novellas. In the 1930s, he became interested in nineteenth-century English-language travel writing, which he translated into Polish, most probably drawing on Russian versions. From the end of 1927, he was head of the press office of the General Secretary of the Nonpartisan Bloc for Cooperation with the Government (BBWR). From 1932, he also worked at the press office of the Directorate of the Polish Tobacco Monopoly. He was married to Kazimiera Drabik, with whom he had a son, Krzysztof Bolesław (b. 1931). He was the recipient of several honours, including the Médaille Interalliée (1918), the Cross of Valour (twice – in 1920 in recognition of his contribution to the Polish-Soviet War; and in 1941, posthumously, for his contribution to the September 1939 campaign), the Gold Cross of Merit in recognition of his contribution to national and social life (1929), the Independence Cross (1932), and the Order of Virtuti Militari – 5th class, in recognition of his contributions to Polish independence (1932). He was involved in the campaign of September 1939. He was arrested by the NKVD and imprisoned in the Kozelsk prisoner of war camp in Russia. On 23 or 25 April 1940 he was shot dead and buried in Katyń. Since 28 July 2000, he has been buried at the Polish Military Cemetery in Katyń. He was posthumously awarded the rank of captain in 2007.

Individual documents from his archive are held in the Central Military Archive and the General K. Sosnowski Military Historical Office in Warsaw.