Odysseja

Druk fragmentów przekładu: Wiece ludów Itaki. Przełożył J. Wittlin. „Skamander” 1920 z. 2; Odyssei pieśń pierwsza; Odyssei pieśń piąta. Przełożył z greckiego J. Wittlin [wersja trzecia]. „Kultura”, Paryż 1954 nr 4; Odyseja (fragment). Przełożył J. Wittlin. „Kierunki” 1958 nr 16.

Przekład z 1931 odznaczony w 1935 nagrodą Polskiego PEN Clubu.

Przekład z 1957 uznany w dyskusji Radia Wolna Europa za najlepszą książkę emigracyjną.

Recenzje i omówienia:

1. [J. GELLA] J.G.: Wieczór Józefa Wittlina. „Gazeta Poranna” 1922 nr 6321.

2. K. BUKOWSKI: Homer i Ajschylos. „Wiek Nowy” 1923 nr 6748 [sprawozdanie z wieczoru deklamacyjnego z prelekcją Józefa Wittlina].

3. S. SELEGA: Filologia klasyczna. „Przegląd Humanistyczny” 1924 z. 1-3.

4. S. JAROCINSKA-MALINOWSKA: Homère, Assise, Société des Nations. „Pologne Littéraire ”, Warszawa 1928 nr 21, passim.

5. J. EJSMOND. „Wiadomości Literackie” 1931 nr 20.

6. J. PARANDOWSKI: „Odyseja” w oblężonym Lwowie. Rozmowa z J. Wittlinem. „Wiadomości Literackie” 1931 nr 20. Przedruk w: J. Wittlin: Eseje rozproszone. Warszawa 1995.

7. J. TOPASS: L’Odyssee dans la traduction de J. Wittlin. „La Pologne Politique, Economique, Litteraire et Artistique”, Paryż 1931 nr 7.

8. P. HULKA-LASKOWSKI: Drugie wydanie „Odyssei” w tłumaczeniu Wittlina. „Gazeta Polska” 1931 nr 195.

9. Z. ŁEMPICKI. „Wiadomości Literackie” 1931 nr 20.

10. S. SREBRNY: Nowa polska „Odyseja”. „Wiadomości Literackie” 1932 nr 50.

11. W. DOROSZEWSKI: Uwagi o ostatnim przekładzie „Odyssei”. Komunikat zgłoszony dn. 25 października 1933 r. = Remarques sur la dernière traduction de l’Odyssée. Mémoire présenté à la séance du 25 octobre 1933. Warszawa: nakład Towarzystwa Naukowego Warszawskiego 1934, nadbitka „Sprawozdań z Posiedzeń Towarzystwa Naukowego Warszawskiego 1933. Wydział I.

12. L. FRYDE: O prozie Wittlina. „Ateneum” 1939 nr 3, passim.

13. J. PARANDOWSKI: Nowy przekład „Odysei”. Od tłumacza. „Twórczość” 1952 nr 6  -polemika: I. Wieniewski: Homer prozą. „Wiadomości”, Londyn 1952 nr 40; J. WITTLIN: Pro domo mea. „Kultura”, Paryż 1954 nr 4. Przedruk w tegoż: Orfeusz w piekle XX wieku. Kraków 2000; J. PARANDOWSKI: Homeryckie boje. W: O sztuce tłumaczenia. Wrocław 1955; S. WESTFAL: Moja wycieczka na Itakę. „Kultura”, Paryż 1955 nr 3; J. WITTLIN: Jeszcze pro domo mea. „Kultura”, Paryż 1955 nr 7/8. Przedruk w tegoż: Orfeusz w piekle XX wieku. Kraków 2000.

14. W. BOROWY: Dawni teoretycy tłumaczeń. W: O sztuce tłumaczenia. Wrocław 1955.

15. T. KURYŚ: Heksametr. W: Poetyka. Zarys Encyklopedyczny. T. IV. Sylabotonizm. Wrocław 1956, passim.

16. [b.a.]. Nad czym pracuje Wittlin. „Tygodnik Powszechny” 1957 nr 19.

17. [Z. KUBIAK] „CYPRIAN”: Polski Homer. „Tygodnik Powszechny” 1957 nr 37.

18.  [J. STEMPOWSKI] P. HOSTOWIEC: „Odyseja” w nowym tłumaczeniu Wittlina. „Kultura”, Paryż 1957 nr 11. Przedruk w tegoż: Klimat życia i klimat literatury. Warszawa 1988.

19. S. LEGEŻYŃSKI: Kronika. Pisarze w hołdzie Homerowi. „Życie” Londyn 1957 nr 22.

20. Z. KON: Wieczór przekładów Homera. „Wiadomości” Londyn 1957 nr 24.

21. I. WIENIEWSKI: Wittlina przekład „Odyssei”. „Wiadomości”, Londyn 1957 nr 47.

22. J. BIELATOWICZ: Trzy „Odyseje”. „Wiadomości”, Londyn 1958 nr 17 [dot. też przekładów Wittlina].

23. E. CZEKALSKI: Heksametr „Gniewosziady”. „Kierunki” 1958 nr 26.

24. J. PRZYBOŚ: „Odyseja” Wittlina. „Przegląd Kulturalny” 1958 nr 19. Przedruk w tegoż: Sens poetycki. Kraków 1963.

25. W. TARNAWSKI: O Józefie Wittlinie. „Wiadomości”, Londyn 1959 nr 4 [dot. przekładów Odysei].

26. K. STAWECKA: Dwa polskie przekłady „Odysei”. Odyseja w tłumaczeniu Parandowskiego i Wittlina. „Roczniki Humanistyczne” 1960 z. 2.

27. Z. STAROWIEYSKA-MORSTINOWA: Mój przyjaciel Wittlin. W tejże: Ci, których spotkałam. Kraków 1962.

28. M. GOLIAS: Polscy homerydzi i ich krytycy. „Prace Polonistyczne” Seria 19: 1963, passim.

29. A. SANDAUER: Źle o poprzednikach. „Dialog” 1963 nr 5. 

30. A. POMIAN: Koniec epopei. Rzecz o J. Wittlinie. „Orzeł Biały”, Londyn 1976 nr 141. 

31. J. ŻUŁAWSKI: Na turzych rogach grają fanfary. „Tygodnik Powszechny” 1976 nr 16.

32. P. NOWAK: List do redakcji. „Więź” 1977 nr 1, polemika z: [K. JAKOWSKA] K.J.: O autorze „Soli ziemi” 1976 nr 9, odpowiedź K. JAKOWSKIEJ: O „Odysei” Wittlina i Parandowskiego).

33. M. STĘPIEŃ: Nad autoportretem Józefa Wittlina. „Miesięcznik Literacki” 1979 nr 3.

34. Z. ABRAMOWICZÓWNA: Wstęp. W: Homer: Odyseja (wybór). Przeł. L. Siemieński, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1981, passim.

35. S. VINCENZ: Nowy przekłady „Odysei” (Parandowskiego). W tegoż: Po stronie dialogu. T. 1. Warszawa 1983, passim.

36. I. VINCENZ: Rozmowy ze Stanisławem Vincenzem. „Regiony” 1993 nr 2 [tu opinia S. Vincenza na temat polemiki Wittlina z Parandowskim].

37. Z. KUBIAK: Co uczynili dla nas. O Józefie Wittlinie i literaturze emigracyjnej. „Więź”. 1996 nr 11-12.

38. Z. KUBIAK: Stulecie wielkiego epika: Józef Wittlin 1896-1976. „Tygodnik Powszechny” 1996 nr 33.

39. B. DOROSZ: Odyseusza wędrówki ponad czasem i przestrzenią. „Nowy Dziennik”, Nowy Jork 1998 nr 7230 dodatek „Przegląd Polski”.

40. J. KITRASIEWICZ: W poszukiwaniu Itaki. „Magazyn Literacki” 1998 nr 2/3.

41. J. STEMPOWSKI: List do Józefa Wittlina. W tegoż: Listy. Warszawa 2000.

42. Z. KUBIAK: Józef Wittlin and the tradition of Mediterranean culture. W: Between Lvov, New York and Ulysses’ Ithaca. Józef Wittlin. Poet, essayist, novelist. Toruń 2001.

43. Cz. MIŁOSZ: Mój Wittlin. „Dekada Literacka” 2001 nr 5/6 [tu akapit o przekładzie Odysei].

44. J. KORPANTY: Zapomniany tłumacz „Odysei” Homerowej. „Przekładaniec” 2007 nr 18/19.

45. T. TERLECKI: List do Haliny Wittlin. W: T. Terlecki, J. Wittlin: Listy 1944-1976. Warszawa 2014 [dot. wydania przekładu w Polsce].

46. H. WITTLIN: Listy do Antoniny i Tymona Terleckich, W: T. Terlecki, J. Wittlin: Listy 1944-1976. Warszawa 2014 [dot. wydania przekładu w Polsce].

47. A. KOBAK: Łódzkie ślady Rotha i Wittlina. Odyseusz w hotelu Savoy. „Kronika Miasta Łodzi” 2016 [z.] 1. 

48. S. VINCENZ: Fragmenty listów do Józefa Wittlina. W: Józef Wittlin. Pisarz kulturowego pogranicza. Lublin 2016.

49. H. TRUBICKA: Techniki, gatunki, style, czyli sztuka i prawda. W tejże: Kultura to Ty. Filozofia kultury Józefa Wittlina. Poznań 2017.

50. K. NIESPOREK: „Ojczyzną Homera jest Ból”. Wokół trzech Odysei Józefa Wittlina. „Scripta Classica” 2020 nr 17.

51. J. PASZEK: Odyseja. W: Janowe. Teksty i konteksty. Katowice 2020.

52. W. JÓZWIKOWSKA: Józef Wittlin’s translation of „The Odyssey” as a declaration of humanism. W: Traduttologia e traduzioni. Vol. 3. Interdisciplinarietà della traduzion. Łódź 2021.