JASTRZĘBIEC-KOZŁOWSKI Czesław

Urodzony 31 grudnia 1894 w Krzemieńcu; syn Michała Kazimierza Jastrzębiec-Kozłowskiego, lekarza okulisty i Zofii z Zelenayów, dentystki. Od 1897 mieszkał w Kijowie. W wyniku upadku z konia w 1904 uległ postępującemu niedowładowi urazowemu i był w znacznym stopniu niepełnosprawny. Wyjeżdżał na pobyty lecznicze do Austrii, Niemiec, Szwajcarii i Włoch. Ukończył Kijowskie Gimnazjum Andronika Stepowicza o profilu filologicznym. Z gimnazjum wyniósł gruntowną znajomość łaciny. Studia w zakresie nauk filozoficznych i filologicznych odbywał w trybie eksternistycznym na Uniwersytecie Kijowskim św. Włodzimierza (Uniwersytet Kijowski św. Włodzimierza). W tym czasie opanował kilka języków obcych, którymi posługiwał się biegle: angielski, rosyjski, ukraiński, francuski, hiszpański, włoski oraz esperanto. Słabiej znał czeski i niemiecki. Rozpoczął też naukę serbo-chorwackiego, dokonując pierwszych przekładów pod kierunkiem tamtejszego slawisty. Debiutował w 1912 jako tłumacz przekładem wiersza Zygmunta Krasińskiego Jeszcze kielich mojej doli... na język esperanto, opublikowanym na łamach Pola Esperantisto (Pokalo del’vivo, nr 12). W tymże roku drukował wiersze i artykuły w języku esperanto w czasopismach zagranicznych, m.in. La Ondo de Esperanto (Moskwa 1912). W 1915 założył w Kijowie i redagował wraz z Tadeuszem Ficowskim czasopismo Pióro ; tu umieścił w 1915 przekład utworów E.A. Poego Kruk i Milczenie (nr 1). Wiersze, artykuły i przekłady drukował również w kijowskich pismach polskojęzycznych Przedświt (1916-17) i Przegląd Polski (1912-18). W 1919-20 mieszkał w Warszawie, a od 1920 w Sosnowcu. Rozwijał twórczość poetycką i przekładową. W latach dwudziestych tłumaczył głównie francuską poezję symbolistyczną, lirykę angielską, rosyjską oraz serbską i chorwacką; w 1930 zaczął przekładać ukraińską poezję romantyczną. Tłumaczenia ogłaszał m.in. w czasopismach: Naród (1920-21), Tygodnik Ilustrowany (1922-29), Wiadomości Literackie (1925-35, z przerwami), Gazeta Literacka (1926-27, 1932-34),  Lwowskie Wiadomości Muzyczne i Literackie (1927-32), Świat Kobiecy (1927-31), Tęcza (1927-33), Zet (1933-35), Przegląd Polsko-Jugosłowiański (1934), Okolica Poetów (1936). Za przekłady poezji serbskiej i chorwackiej na język polski został odznaczony w 1932 jugosłowiańskim Orderem św. Sawy III stopnia. W dorobku translatorskim tego okresu znalazły się także pojedyncze przekłady dzieł eseistycznych, filozoficznych, powieści i dzienników tłumaczone z języka francuskiego i angielskiego. W 1923 został członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich (Związek Zawodowy Literatów Polskich ZZLP). W 1925 osiedlił się we Włochach pod Warszawą. W 1926 ożenił się z Zofią Hulanicką, z którą miał syna, Sławomira, biologa i filozofa (1927-2009). W latach trzydziestych kontynuował intensywną działalność translatorską głównie z współczesnej prozy angielskiej. Przełożył kilkanaście powieści o tematyce kryminalnej i sensacyjnej. W latach międzywojennych zainteresował się filozofią Józefa Marii Hoene-Wrońskiego; w 1932-39 należał do zespołu redakcyjnego dwutygodnika „Zet”, który ją propagował. Był członkiem Instytutu Mesjanistycznego (Instytut Mesjanistyczny). W 1933 znalazł się w zarządzie powołanego w Warszawie Towarzystwa Hoene-Wrońskiego (Towarzystwo Hoene-Wrońskiego). W 1933-38 współpracował przy wielotomowej publikacji dzieł Hoene-Wrońskiego. Owocem tych zainteresowań były przekłady pisanych po francusku dzieł mesjanisty oraz komentarze i prace popularyzujące stworzony przez niego system filozoficzny. W 1938 współpracował z „Biuletynem Polsko-Ukraińskim” (Biuletyn Polsko-Ukraiński) jako autor cyklu felietonów pt. Kochany Jasio z Kijowa. Tu ogłaszał przekłady romantycznej poezji ukraińskiej (1935-38). Dzięki przyjaźni i współpracy z Julijem Benešiciem, chorwackim pisarzem i tłumaczem z języka polskiego, pogłębił znajomość serbo-chorwackiego, czego wynikiem były przekłady chorwackiej epiki barokowej i liryki serbo-chorwackiej. W latach trzydziestych opanował  dialekt prowansalski języka oksytańskiego (tylko biernie), tłumaczył epikę i lirykę pisarzy z grupy felibrów. W okresie międzywojennym był członkiem Polskiego PEN Clubu (Polski PEN Club). W czasie okupacji niemieckiej mieszkał nadal we Włochach i zajmował się studiami filozoficznymi. Wprowadzony przez Jerzego Brauna w maju 1940, działał w konspiracyjnej „Unii” („Unia”), katolickiej organizacji polityczno-wojskowej.  Po wojnie od maja 1945 do maja 1948 prowadził dla Polskiego Radia (Polskie Radio) tzw. nasłuch zagraniczny. Kontynuował działalność translatorską. Przekładał przede wszystkim prozę rosyjską i radziecką – powieści historyczne, biograficzne, opowiadania, literaturę dla dzieci i młodzieży, literaturę ludową, bajki, baśnie, legendy. Tłumaczył również dramaty z angielskiego, rosyjskiego i francuskiego. Przekłady z poezji angielskiej, francuskiej, belgijskiej i chorwackiej, a także rosyjskiej publikował m.in. w „Odrze” (Odra 1945-47), „Wsi” (Wieś 1945-46), „Zdroju” (Zdrój 1945-46), „Życiu Literackim” (Życie Literackie 1945-46), „Odrodzeniu” (Odrodzenie 1946, 1949), „Tygodniku Warszawskim” (Tygodnik Warszawski 1946-49) i „Przyjaźni” (Przyjaźń 1950-51). Zmarł 14 czerwca 1956 we Włochach pod Warszawą; pochowany tamże na cmentarzu parafialnym Kościoła pod wezwaniem Świętych Teresy od Dzieciątka Jezus i Męczenników Rzymskich. 

Archiwum tłumacza znajduje się w rękach Pawła Trzcińskiego, wnuka siostry Czesława Jastrzębiec-Kozłowskiego. Pojedyncze zbiory dokumentów przechowywane są m.in. w Archiwum Narodowym i Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie, Archiwum Akt Nowych w Warszawie.

TWÓRCZOŚĆ PRZEKŁADOWA

1. Ch. Baudelaire: Kwiaty grzechu. [Wiersze]. Przełożył [Cz. Jastrzębiec-Kozłowski] Cz. Kozłowski. Warszawa; Kraków: J. Mortkowicz 1920, 275 s. Wydanie 2 tamże 1921.

Tytuł oryginału: Les fleurs du mal. 

Tu także: Przypisy tłumacza, s. 267-269.

Recenzje:

1. K. RYCHŁOWSKI: „Kwiaty grzechu” Baudelaire'a. „Słowo Polskie” 1921 nr 222.

2. [K.W. ZAWODZIŃSKI] K.W.Z.: Przekłady i studia z literatur obcych. „Przegląd Warszawski” 1922 nr 11.

2. A. Villiers de l’Isle-Adam: Ewa przyszłości. Marzycielom – szydercom. [Powieść]. Przełożył [Cz. Jastrzębiec-Kozłowski] Cz. Kozłowski. Lwów: Lektor 1922, 220 s.

Tytuł oryginału: L'Ève future. 

3. Ch. Baudelaire: Moje serce obnażone. Dzienniki poufne. [Tłumaczył z francuskiego Cz. Jastrzębiec-Kozłowski]. Warszawa: Ignis 1923, 83 s. Książki Ignisa, 8.

Tytuł oryginału: Mon cœur mis à nu. Journaux intimes. 

4. H.L. Gates: Milion dolarów. Powieść. T. 1-2. Przełożył z angielskiego Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Warszawa: Drukarnia Bankowa [1927], 139 + 130 s. Biblioteka Groszowa, 107-08.

Tytuł oryginału: Joanna, of the skirts too short and the lips too red and the tongue too pert.

5. Ch. Cherfils: Zarys religii naukowej. Wstęp do Wrońskiego filozofa i reformatora. [Studium]. Z francuskiego przełożył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Przedmową opatrzył P. Chomicz. Warszawa: F. Hoesick 1929, 256 s. Prace Instytutu Mesjanistycznego w Warszawie.

Tytuł oryginału: Un essai de religion scientifique. Iintroduction à Wronski philosophe et réformateur.

Recenzja: 

Z. DĘBICKI: Cherfils o Wrońskim. „Kurier Warszawski” 1928 nr 325 (wyd. wieczorne).

6. [H. Rider Haggard] H. Barthez: Kleopatra. Demon rozkoszy. Powieść. Z upoważnienia autora przełożył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Warszawa: Renaissance [1930], 272 s. Wizerunki Słynnych Kobiet i Mężów. 

Tytuł oryginału: Cleopatra – being an account of the fall and vengeance of Harmachis, the Royal Egyptian, as set forth by his own hand.

Tu także: Od tłumacza, s. 5.

7. S. Lewis: Mantrap. Powieść. Z upoważnienia autora przełożył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Warszawa: Renaissance [1930], 272 s. Z Cyklu „25 Arcydzieł Ostatniej Doby”. Wydanie następne tamże [ca 1935]. 

Tytuł oryginału: Mantrap. A story of the Northern Wilds.

8. W.B. Maxwell: Przez zapomnienie ku szczęściu. Powieść. Warszawa: Renaissance [1930], 352 s.

Tytuł oryginału: We forget because we must, a story of decades and lustres.

9. E.P. Oppenheim: Fantom z Monte Carlo. Powieść sensacyjna. Z angielskiego przełożył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Warszawa; Stanisławów: Mrówka 1930, 232 s.

Tytuł oryginału: Mr. Grex of Monte Carlo. 

10. E.P. Oppenheim: W złotej sieci. [Powieść]. Przełożył  [Cz. Jastrzębiec-Kozłowski] C.J. Kozłowski. Warszawa, Stanisławów: Mrówka 1930, 182 s.

Tytuł oryginału: The Golden web.

11. M. Sinclair: Anna Severn i Fieldingowie. [Powieść]. Przełożył z angielskiego Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Lwów, Warszawa: B. Połoniecki - Księgarnia Polska 1930, 270 s.

Tytuł oryginału: Anne Severn and the Fieldings. 

12. E. Wallace: Upiory. Powieść. Z upoważnienia autora przełożył [Cz. Jastrzębiec-Kozłowski] Cz. Kozłowski. Warszawa: Renaissance [1930], 256 s. Renaissance Universum, t. 3. 

Tytułu oryginału nie udało się ustalić.

13. S. Horler: Władczyni nocy. Powieść kryminalna. [Z angielskiego przełożył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski] Cz. J.-K.. Warszawa: Mrówka [ca 1932], 222 s. Najpiękniejsze Powieści Kryminalne. 

Tytuł oryginału: Lady of the night.

14. J.M. Hoene-Wroński: Prawo tworzenia. Spolszczył [z francuskiego] Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Warszawa: Drukarnia Nowogrodzka 1933, 32 s. Biblioteka Zet.

Tytuł oryginału: Nomothétique messianique.

Recenzja: 

J. JANKOWSKI: [b.t.]. „Nowa Książka” 1934 z. 5. 

15. S. Lewis: Ulica Główna. Powieść. Z upoważnienia autora przełożył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Warszawa: Renaissance [1933], 306 s. Wydania następne łącznie z cz. 2 [poz. 19] pt. Ulica Główna; Zwycięstwo cywilizacji. Warszawa: Czytelnik 1957, 550 s.; Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 1995, 730 s. Biblioteka Klasyki.

Tytuł oryginału: Main Street. The Story of Carol Kennicott. 

Recenzje: 

1. A. MIKUŁOWSKI: Epopeja o kołtunach. „ABC” 1934 nr 360, dodatek „ABC Literacko-Artystyczne” nr 53. 

2. K. TOŁCZYN̆SKA-DIETRICH: American literature in Polish translation. „The Polish Review”, Nowy Jork 1975 nr 4. 

16. I. Gundulić: Osman. Poemat historyczny o wojnie chocimskiej z r. 1621 w 20 pieśniach (pieśni 14 i 15, uzupełniające poemat, pióra I. Mazuranica). Ze wstępem o Gunduliću i jego „Osmanie” M. Resetara oraz artykuł o rękopisach i przekładzie „Osmana” w Polsce W. Perkotta. Poemat przełożył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Warszawa: Dom Książki Polskiej 1934, 473 s. Biblioteka Jugosławiańska, t. 4.

Tytuł oryginału: Osman.

Recenzje: 

1. Z. GRABOWSKI: Wśród nowych książek. „Kurier Literacko-Naukowy” 1934 nr 16.

2. W. PARKOTT: Rękopisy i przekłady „Osmana” w Polsce. Warszawa: [b.w.] 1934, 27 s. Biblioteka Jugosławiańska, t. 4. 

3. [J. BRAUN] B. BORKOWSKI: Polski przekład Osmana. „Zet” 1934/1935 nr 4.

4. J. POGONOWSKI: Zakończenie. Uwagi ogólne. Stanowisko w literaturze światowej. Wydania i przekłady Osmana. Konkluzja. 1957. W tegoż: O Osmanie Ivana F. Gundulicia. Maszynopis. Biblioteka Jagiellońska.

5. A. GOSTOMSKA: Polskie dwudziestowieczne przekłady „Osmana” Ivana Gundulicia. „Przekłady Literatur  Słowiańskich” 2019 nr 2.

17. J.M. Hoene-Wroński: Propedeutyka mesjaniczna. Cz. 1. Przełożył [z francuskiego] Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Warszawa: Drukarnia Podstołeczna 1934, 47 s. Prace Towarzystwa Hoene-Wrońskiego.

Tytuł oryginału: Propédeutique messianique.

18. A. Cubranović: Cyganka. Maskerata dubrownicka z r. 1527; I. Gundulić: Dubrawka. Gra pasterska z r. 1628. Z wstępem o maskeratach i grach pasterskich w Dubrowniku przez M. Kombola. Przełożył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Warszawa: Dom Książki Polskiej 1935, 140 s. Biblioteka Jugosłowiańska, t. 6.

Tytuły oryginałów: Jeghjupka; Dubravka. 

Recenzja:  

[K.S. FRYCZ] (K.S.F.): Z ruchu wydawniczego. „Myśl Narodowa” 1935 nr 10.

19. S. Lewis: Zwycięstwo cywilizacji. [Powieść]. Z upoważnienia autora przełożył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Warszawa: Polskie Towarzystwo Przyjaciół Książki [1935], 296 s. Wydanie następne łącznie z cz.1 [poz. 15] pt. Ulica Główna; Zwycięstwo cywilizacji. Warszawa: Czytelnik 1957, 550 s.; Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 1995, 730 s. Biblioteka Klasyki.

Tytuł oryginału: Main Street.

Recenzje: 

1. Z. GRABOWSKI: Wśród nowych książek. „Kurier Literacko-Naukowy” 1935 nr 38. 

2. K. TOŁCZYN̆SKA-DIETRICH: American literature in Polish translation. „The Polish Review”, Nowy Jork 1975 nr 4. 

20. J. Małaniuk: Hellada stepowa. [Wiersze]. Wybrał i z ukraińskiego przełożył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Warszawa: Biblioteka „Zet” 1936, 16 s.

Tytuł oryginału: Stepova vlada.

Utwory wybrane z następujących zbiorów E. Małaniuka: Zemna Madonna, Stilet i stylos, Gerbarij, Zemlâ i zalizo. 

Recenzja:

H. DUBYK: Polskie kontakty literackie Jewhena Malaniuka. „Pamiętnik Literacki” 2010 z. 3.

21. J.M. Hoene-Wroński: Geneza filozofii absolutnej. Z francuskiego przełożył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Przedmowa: J. Braun. Poznań: J. Jachowski - Księgarnia Uniwersytecka 1937, XXIV, 335 s. Prace Towarzystwa Hoene-Wrońskiego.

Tytułu oryginału: Prospectus de la Philosophie absolue et son développement. 

22. Jugosłowiańska poezja ludowa. [Antologia]. W nowych przekładach polskich, ze wstępem G. Gesemanna oraz komentarzem i artykułem o dawniejszych przekładach polskich. Przełożyli: A. Bogusławski i Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Warszawa: Biblioteka Polska 1938, 507 s. Biblioteka Jugosławiańska, t. 11.

Zawiera artykuł: Polskie przekłady ludowej poezji jugosłowiańskiej w w. XIX [materiały zebrane przez W. Parkotta i T. Wojtiuka] s. 454-501.

Tłumaczenie wstępu z jęz. niemieckiego: H. Wittlinowa.

23. A. Ostrowski: Wilki i owce. Komedia w 5 aktach. Wystawienie teatralne: Reżyseria: K. Borowski. Warszawa, Teatr Polski 1947. Wydanie: [Przełożył z rosyjskiego Cz. Jastrzębiec-Kozłowski]. [Warszawa]: Państwowy Instytut Wydawniczy 1951, 223 s. Przedruk w: Antologia dramatu rosyjskiego. T. 1. Od Fonwizina do A. Tołstoja. Warszawa 1952.

Tytuł oryginału: Volki i ovcy.

II nagroda w konkursie Generalnej Dyrekcji Teatrów na przekład sztuk rosyjskich i radzieckich w 1950.

Wystawienia:

Adaptacja filmowa: Scenariusz i reżyseria: S. Zajączkowski. Ekranizacja: Polska 1999; –teatralna: Reżyseria: K. Borowski. Warszawa, Teatr Polski 1947. – telewizyjna: Reżyseria: S. Zajączkowski. Telewizja Polska 1996. 

Wystawienia następne zob. na stronie internetowej: https://www.encyklopediateatru.pl/; 

24. W. Shakespeare: Burza. Baśń fantastyczna w 5 aktach, 10 obrazach. Przełożył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Wystawienie: Reżyseria: L. Schiller. Łódź, Teatr Wojska Polskiego 1947. Wydanie łącznie z Otello; Król Lir; Makbet pt. Dwanaście dramatów. T. 3. Warszawa: Świat Książki 1999 s. 495-606.

Tytuł oryginału: Tempest. 

Wystawienia następne zob. na stronie internetowej https://www.encyklopediateatru.pl/

25. [J.A.N. de Caritat] Condorcet: Projekt organizacji wychowania publicznego. [Szkic]. Przełożył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Opracował B. Suchodolski. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1948, 71 s. Biblioteka Tekstów Pedagogicznych. Seria 3, t. 1.

Tytuł oryginału: Rapport et projet de décret sur l'organisation générale de l'instruction publique présentés à l’Assemblée nationale au nom du Comité d’instruction publique.

26. Jugosłowiańska epika ludowa. [Antologia]. W przekładzie Cz. Jastrzębca-Kozłowskiego. Wybrał, wstępem i objaśnieniami opatrzył M. Jakóbiec. Wrocław: Ossolineum 1948, LXVI, 165 s. Biblioteka Narodowa II, 58.

Recenzja: 

ei. „Życie Słowiańskie” 1949 nr 1/2.

27. A. Ostrowski: Grzesznicy bez winy. Dramat w 4 aktach. Wystawienia: teatralne: Reżyseria: R. Wasilewski. Jelenia Góra, Teatr Miasta Jeleniej Góry 1948; telewizyjne: Reżyseria: Z. Kuźmiński. Telewizja Polska 1972. Wydanie pt. Niewinni winowajcy. Dramat w 4 aktach. [Przełożył z rosyjskiego Cz. Jastrzębiec-Kozłowski].  [Warszawa]: Państwowy Instytut Wydawniczy 1950, 165 s.

Tytuł oryginału: Bez viny vinovatye.

Wystawienia następne zob. na stronie internetowej https://www.encyklopediateatru.pl/]. Grane też pt.: Niewinni winowajcy; Bez winy winni.

28. R.L. Stevenson: Skarby w podziemiach klasztoru. [Opowiadanie].  Tłumaczył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Warszawa: Spółdzielczy Instytut Wydawniczy [1948], [16] k. Dla Wszystkich. Ilustrowane Powieści i Podróże, 7-8. 

Tytuł oryginału: The treasure of Franchard.

29. P. Bażow: Szkatułka z malachitu. [Legendy i podania]. Przełożył z rosyjskiego Cz. Jastrzębiec-Kozłowski]. Warszawa: Czytelnik 1949, 488 s. [Okładkę projektował K.M. Sopoćko]. Wydania następne tamże: wydanie 2 1949, wydanie 3 1951, wydanie 4 T. 1-2. 1953. Biblioteka „Prasy”, wydanie 5 [Przedmowa: L. Skorino]. T. 1-2. 1955 [i.e. 1954]. 

Tytuł oryginału: Malahitovaâ škatulka.

30. S. Heym: Zakładnicy. [Powieść]. [Przełożył z angielskiego Cz. Jastrzębiec-Kozłowski]. [Okładkę projektował S. Styczyński]. [Poznań]: Wielkopolska Księgarnia Wydawnicza 1949, 390 s. 

Tytuł oryginału: Hostages.

31. Molière: Świętoszek. (Tartuf). [Komedia]. Przełożył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Opracował M. Brahmer. Kraków: M. Kot 1949, 106 s. Biblioteka Arcydzieł Poezji i Prozy, 27. Wydanie 2 przejrzane tamże 1950. Wystawienie: Reżyseria: K. Barnaś. Tarnów, Teatr Ziemi Krakowskiej im. L. Solskiego 1965.

Tytuł oryginału: Tartuffe.

Wystawienia następne zob. na stronie internetowej: https://www.encyklopediateatru.pl/

32. W. Szyszkow: Jemelian Pugaczow. Powieść historyczna. Przełożył z rosyjskiego Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. T. 1 cz. 1-3; t. 2 cz. 1-3; t. 3 cz. 1-2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy1949-1950, 269 + 203 + 219; 304 + 215 + 247 ; 306 + 222 s. Wydanie następne całości tamże: wydanie 2 1951, wydanie 3 1951. Biblioteka Trybuny Wolności, 15 oraz Biblioteka „Gazety Poznańskiej”, 10. 

Tytuł oryginału: Emeľjan Pugačev.

33. W. Szyszkow: Rzeka posępna. Powieść. Przełożył z rosyjskiego Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. T. 1-2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1949, 474 + 516 s. Wydania następne tamże: wydanie 2 1950, wydanie 3 1956, wydanie 4 1978. Kolekcja Literatury Radzieckiej. 

Tytuł oryginału: Ugrûm-reka.

34. W. Kostylew: Iwan Groźny. Powieść. Przełożył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Opracowanie graficzne: A. Rudziński]. Księga 1-3. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1950-1951, 574 + 597 + 443 s. 

Wydanie łączne całości tamże: 1954-1955. Biblioteka Laureatów Nagrody Stalinowskiej.

Tytuł oryginału: Ivan Groznyj. Roman-trilogiâ.

Księga 1. Wyprawa; Księga 2. Morze; Księga 3. W newskiej twierdzy.

35. I. Karnauchowa: Najcudniejsza piękność. [Bajki dla dzieci]. Przełożył z rosyjskiego Cz. Jastrzębiec-Kozłowski]. Ilustrował A. Uniechowski. Przedmowa: I. Karnauchowa]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1951, 146 s. Wydanie 2 tamże 1952.

Tytuł oryginału: Nenaglâdnaâ krasota. 

36. Molière: Mieszczanin szlachcicem. Komedia-balet w 5 aktach. Przełożył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Opracował M. Brahmer. Kraków: M. Kot 1951, 105 s. Biblioteka Arcydzieł Poezji i Prozy, 67.

Tytuł oryginału: Le Bourgeois gentilhomme.

37. M. Priszwin: Krople z drzew leśnych. Z notatnika. [Opowiadania]. Przełożył z rosyjskiego Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1951, 207 s.

Tytuł oryginału: Lesnaâ kapel'. 

Przedruk przekładu opowiadania pt. Pory roku w: M. Priszwin: Korzeń życia i inne opowiadania. [Z rosyjskiego przełożył A. Stawar, Cz. Jastrzębiec-Kozłowski]. Warszawa: Czytelnik 1953, 214 s. Biblioteka „Prasy”. 

38. S. Aksakow: Kronika rodzinna. [Powieść]. [Przekład z rosyjskiego Cz. Jastrzębiec-Kozłowskiego]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1952, 263 s.

Tytuł oryginału: Semejnaâ hronika.

39. S. Aksakow: Lata dziecięce Bagrowa – wnuka. [Powieść]. Przekład z rosyjskiego Cz. Jastrzębiec-Kozłowskiego. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1953, 387 s.

Tytuł oryginału: Dětskie gody Bagrova-vnuka.

40. S. Aksakow: Wspomnienia. [Opowiadania]. [Przekład z rosyjskiego Cz. Jastrzębiec-Kozłowskiego]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1953, 376 s.

Tytuł oryginału: Vospominaniâ.

41. A. Barmin: Ruda. [Powieść dla młodzieży]. [Przełożył z rosyjskiego Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Ilustrowali T. Sziszmariewa, W. Własow]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1953, 472 s.

Tytuł oryginału: Ruda. Istoričeskij roman.

42. L. Tołstoj: Trzy niedźwiedzie. [Bajka]. [Przełożył z języka rosyjskiego Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Ilustrował R. Owidzki]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1953, 12 s. Wydanie 2 tamże 1955.

Tytuł oryginału: Tri medvedâ. 

43. I. Turgieniew: Zapiski myśliwego. Wybór. Przedmowa: P. Hertz. [Przełożyli z rosyjskiego J. Dmochowska, P. Hertz, Cz. Jastrzębiec-Kozłowski, L. Podhorski-Okołów. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1953, 478 s. Wydania następne: wydanie 2 tamże 1954, 232 s. Biblioteka „Expressu Wieczornego”; Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1966. Dzieła wybrane t. 1,  wyd. 3 1974. Seria kieszonkowa PIW; Wydanie 4: Warszawa: Współpraca 1987.

Tytuł oryginału: Zapiski ohotnika.

Tytuły oryginałów opowiadań w przekładzie Cz. Jastrzębiec-Kozłowskiego: Hor i Kalinyč; Kasjan s Krasivoj Meči; Burmistr; Dva pomeŝika; Pevcy.

Tytuły opowiadań w przekładzie Cz. Jastrzębiec-Kozłowskiego: Chór i Kalinycz; Kasjan z Krasiwej Mieczy; Rządca; Dwaj ziemianie; Śpiewacy. 

44. Bajki koreańskie. Opracował N. Hodża. Przełożył z języka rosyjskiego Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Ilustrował N. Koczergin. Warszawa: Nasza Księgarnia 1954, 102 s.

Tytuł oryginału: Korejskie skazki.

45. W. Shakespeare: Tymon Ateńczyk. [Tragedia]. Przełożył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1954, 136 s. Wystawienie: Reżyseria: T. Byrski. Warszawa, Teatr Klasyczny 1963.

Tytuł oryginału: Timon of Athens.

46. I. Sokołow-Mikitow: Ojczyzna. [Opowiadania]. Przełożył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1954, 662 s.

Tytuł oryginału: Rasskazy o rodine.

47. I. Sokołow-Mikitow: Opowieści i opowiadania. Przełożył z rosyjskiego Cz. Jastrzębiec-Kozłowski]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1954, 492 s.

Tytuł oryginału: Povesti, rasskazy.

48. A. Suchowo-Kobylin: Wesele Kreczyńskiego. Komedia w 3 aktach. Tłumaczył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. W: Antologia dramatu rosyjskiego. T. 2. Od Turgieniewa do Gorkiego  Redakcja tekstów: W. Komarnicka. Warszawa: Czytelnik 1954 s. 223-274.

Tytuł oryginału: Svad'ba Kreinskogo.

49. L. Tołstoj: Hadżi Murat. [Opowiadanie]. Przełożył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1954, 162 s. 

Wydania następne: tamże: wydanie 2 1954. Biblioteka „Prasy”; Warszawa: Książka i Wiedza 1970. Koliber; Warszawa: TPPR „Współpraca” 1984, tamże: 1985, 1986, 1987; Warszawa: S. Szymański, 1992, 135 s. Arcydzieła Literatury Rosyjskiej; Hadżi-Murat; Za co. [Przełożyli Cz. Jastrzębiec-Kozłowski, F. Kon]. Warszawa: Towarzystwo Upowszechniania Czytelnictwa 1996. Książka z Jeżykiem, 19. Przedruk w: Hadżi-Murat i inne opowiadania. [Przełożyli G. Timofiejew, Cz. Jastrzębiec-Kozłowski, J. Dmochowska, J. Jędrzejewicz]. Warszawa 1955. Z pism Lwa Tołstoja; Hadżi-Murat i opowiadania wybrane. [Przełożyli Cz. Jastrzębiec-Kozłowski et al.]. Warszawa 1958. Biblioteka Szkolna, tamże: wydanie 2 1962, wydanie 3 1963, wydanie 4 1964, wydanie 5 1965, wydanie 6 1968; Dzieła wybrane. T. 4. Warszawa 1979. Biblioteka Klasyków.

Tytuł oryginału: Hadži-Murat.

50. L. Tołstoj: Śmierć Iwana Ilicza i inne opowiadania. Przełożyli J. Dmochowska, K. Truchanowski, Cz. Jastrzębiec-Kozłowski, J. Iwaszkiewicz. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1954, 218  Z pism Lwa Tołstoja.

Tu w przekładzie Cz. Jastrzębiec-Kozłowskiego opowiadanie: Parobek Jemelian i pusty bęben s. 116-125.

Tytuł oryginału: Rabotnik Jemelân i pustoj baraban. 

51. L. Tołstoj: Kozacy i inne opowiadania. Tłumaczyli Cz. Jastrzębiec-Kozłowski, J. Jędrzejewicz, Z. Kaczorowska, E. Słobodnikowa. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1954, 588. Z Pism Lwa Tołstoja.

Tu w przekładzie Cz. Jastrzębiec-Kozłowskiego: Polikuszka; Sielanka. Nie igraj z ogniem, bo się sparzysz; Tichon i Małanias s. 397-490. 

Tytuły oryginałów: Polikuŝka; Idilliâ. Ne igraj s ogniom, obožžŝosâ; Tihon i Malaniâ.

52. L. Tołstoj: Opowiadania sewastopolskie i inne. Tłumaczyli Przełożyli T. Łopalewski, E. Słobodnikowa, K. Truchanowski, Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1954, 484. Z Pism L. Tołstoja.

Tu w przekładzie Cz. Jastrzębiec-Kozłowskiego: Poranek ziemianina s. 409-473.

Tytuł oryginału: Utro pomeŝika.

53. Byliny. Wybrał, wstępem i objaśnieniami zaopatrzył M. Jakóbiec. [Przełożyli z rosyjskiego: Cz. Jastrzębiec-Kozłowski, T. Łopalewski, T. Chróścielewski]. Wrocław: Ossolineum 1955, CXXXI, 170 s. Biblioteka Narodowa II, 96.

Tu w tłumaczeniu Cz. Jastrzębiec-Kozłowskiego: Ilja Muromiec i Sołowiej-Rozbojnik; Ilja Muromiec i Straszydło; Ija Muromiec i chan Kalin; Kłótnia Ilji z Włodzimierzem; Dobrynia i Smok; Alosza Popowicz i Tuharyn; Diuk Stepanowicz; Sadko – bogaty kupiec; Wasyl Busłajewicz; Swiatogor; Wołga; Wołga i Mikuła Sielaninowicz. 

54. F. Dostojewski: Zbrodnia i kara. Powieść w 6 częściach z epilogiem. [Przełożył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1955, 548 s. Z pism F. Dostojewskiego, t. 1. Wydania następne: tamże: wydanie 2. Posłowie: A. Stawar 1956, wydanie 3 1957. Biblioteka Arcydzieł. Najsławniejsze Powieści Świata, wydanie 4. T. 1-2. 1966. Biblioteka Powszechna, wydanie 5. T. 1-2. 1971. Biblioteka Klasyki Polskiej i Obcej, wydanie 6. T. 1-2. 1974. Seria Kieszonkowa PIW, wydanie 7 1977, wydanie 8 1978, wydanie 8 1979 [drugi i trzeci rzut], 1984. Dzieła wybrane, 1. Biblioteka Klasyków, wydanie 9 1986, 1987. Dzieła wybrane, 1; Opracował J. Smaga. Wrocław: Ossolineum 1987, CXXVI, 649 s. Biblioteka Narodowa II, 220, wydanie 2 tamże 1992; London: Puls 1992. Z dzieł Fiodora Dostojewskiego. T. 2; Wrocław: Siedmioróg 1996; [Wstęp i przypisy: D. Kułakowska]. Warszawa: KAMA 1996; Wrocław: Siedmioróg 1997. Lektury dla Każdego; [Wstęp i przypisy: D. Kułakowska]. Warszawa: KAMA 1997; Wrocław: Siedmioróg 1999. Lektury dla Każdego; [Wstęp i przypisy: D. Kułakowska]. Warszawa: KAMA [1998?]. Lektura z Opracowaniem; [Opracowanie i posłowie: J. Gondowicz]. Warszawa: Świat Książki 2000; [Posłowie: A. Knapik]. Kraków: Zielona Sowa 2003. Arcydzieła Literatury Światowej, tamże: 2004. Arcydzieła Literatury Światowej, 2004. Złota Seria. Literatura Obca, 2005. Arcydzieła Literatury Światowej; [Madryt]: Mediasat Group, 2005. Biblioteka Gazety Wyborczej, 2; [Posłowie: A. Knapik]. Kraków: Zielona Sowa 2006; tamże: Opracowała T. Cieśla. 2006. Lektura z Opracowaniem, [Posłowie: A. Knapik]. 2007. Arcydzieła Literatury Światowej; Wydawnictwo Bellona 2007; Warszawa: Agora 2007; [Wydanie ilustrowane zdjęciami ze spektaklu A. Wajdy „Zbrodnia i kara” w Starym Teatrze w Krakowie i jego przeniesienia do Teatru Telewizji]. Warszawa: Prószyński i S-ka 2008 + płyta DVD [telewizyjna wersja spektaklu]. Arcydzieła Literatury i Adaptacji Teatralnej;  [Redakcja A. Latusek]. Kraków: Zielona Sowa 2009. Złota Seria – Literatura Obca, tamże: 2009. Lektura z Opracowaniem i Audiobookiem, 2011. Arcydzieła Literatury Światowej; [Ilustrowała A. Michalska-Szwagierczak]. Bielsko-Biała: Dragon 2015. Klub Miłośników Książek; Wrocław: Siedmioróg [2017]; Warszawa: Świat Książki 2018; Warszawa: W.A.B. 2018; Wrocław: Siedmioróg 2019. Biblioteka Literatury Pięknej, 68; Warszawa: Wilga - Foksal 2019. Lektura; [Opracowanie i przypisy: M. Gałuszka]. Warszawa: SBM 2021. Lektura z Opracowaniem. Klasy 1-4 liceum. 

Wydania elektroniczne:

Audiobook: Czyta J. Rozenek. Warszawa: RTW 2000, 4 kasety dźwiękowe; Adaptacja: B. Prządka. Reżyseria: M. Olszewska; Czyta: J. Rozenek. Warszawa: RTW 2006, 8 płyt CD. Audio RTW; Czyta: P. Kutny. Warszawa: Agora, Bellona 2007, 1 płyta CD. Lektury Obowiązkowe Gazety Wyborczej, 5; Czytają P. Kutny - lektura, K. Czubówna - opracowanie. [Kraków]: Zielona Sowa 2009, 1 płyta CD-R. Lektura z Opracowaniem i Audiobookiem; Czyta J. Rozenek. Johanneshow: MTM 2013, 1 płyta CD-R; Czyta F. Kosior. Warszawa: Foksal, Virtualo Biblioteka Akustyczna 2018, 1 płyta CD. Kolekcja Arcydzieł Literatury Światowej.

Tytuł oryginału: Prestuplenie i nakazanie.  

W wydaniu z 2008 roku jako tłumacza podano J.P. Zajączkowskiego; ilustracje i dołączona płyta DVD pochodzą ze spektaklu w tłumaczeniu Cz. Jastrzębiec-Kozłowskiego.

Adaptacje: teatralne: Adaptacja i reżyseria: Z. Hübner. Wystawienie: Gdańsk, Teatr Wybrzeże 1958; Adaptacja i reżyseria: A. Wajda. Wystawienie: Kraków, Stary Teatr im. H. Modrzejewskiej 1984; – telewizyjne: Adaptacja i reżyseria: A. Hanuszkiewicz. Telewizja Polska 1967; Adaptacja i reżyseria: A. Wajda. Telewizja Polska 1987. 

Wydania jako dokument audiowizualny: Warszawa: Telewizja Polska 2001, 1 kaseta audiowizualna. Złota Setka Teatru Telewizji; Warszawa: Prószyński i S-ka 2008, 1 dysk optyczny. Arcydzieła Literatury i Adaptacji Teatralnej; Warszawa: Telewizja Polska [2014], 1 dysk optyczny. Czytałeś? Obejrzyj! Kolekcja lektur szkolnych na DVD dla licealistów; – radiowe: Adaptacja i reżyseria: W. Maciejewski. Polskie Radio 1970.

Następne adaptacje przekładu zob. na stronie internetowej: https://www.encyklopediateatru.pl/

55. O. Forsz: Zamek Michajłowski. Powieść. [Przełożył z rosyjskiego Cz. Jastrzębiec-Kozłowski]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1955, 259 s.

Tytuł oryginału: Mihajlovskij zamok.

56. O. Honczar: Tauria. Powieść. Tłumaczył [z ukraińskiego] Cz. Jastrzębiec-Kozłowski.  Warszawa: Czytelnik 1955, 377 s.

Tytuł oryginału: Tavriâ.

57. I. Turgieniew: Trzy portrety i inne opowiadania. Tłumaczyli Cz. Jastrzębiec-Kozłowski, P. Hertz. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1955, 424s.. Z Pism I. Turgieniewa.

Tu w przekładzie Cz. Jastrzębiec-Kozłowskiego opowiadania: Zabijaka; Trzy portrety; Żyd; Pietuszkow; Własna kancelaria Pani Dziedziczki s. 101-210, 407-20.

Przedruk opowiadania pt. Trzy portrety w: I. Turgieniew: Stepowy Król Lir i inne opowiadania. [Tłumaczyli z rosyjskiego Cz. Jastrzębiec-Kozłowski, P. Hertz. Posłowie: P. Hertz. Ilustrował W. Majchrzak]. Warszawa Czytelnik 1956 s. 5-63. Książka Nowego Czytelnika.  

Tytuły oryginałów: Brettёr; Tri portreta; Žid; Pietuŝkow; Sobstwiennaâ gospodskaâ kontora.

58. O. Forsz: Odziani w kamień. Powieść. [Przełożył z rosyjskiego Cz. Jastrzębiec-Kozłowski]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1956, 274 s.

Tytuł oryginału: Odety kamnem.

59. K. Paustowski: Opowieść o lasach. [Przełożył z rosyjskiego. Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Opracowanie graficzne: J. Siennicki]. Warszawa: Czytelnik 1956, 351 s. Książka Nowego Czytelnika. 

Tytuł oryginału: Povest' o lesah.

60. M. Sałtykow-Szczedrin: Szkice gubernialne. [Opowiadania i komedie]. Przełożył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Wstępem opatrzył S. Pollak. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1956, 566 s.

Tytuł oryginału: Gubernskie očerki.

Adaptacja: telewizyjna cyklu opowiadań pt. Utalentowane natury [tytuł oryginału: Talantlivyenatury]. Scenariusz: J. Stokłosa. Reżyseria: P. Komorowski. Telewizja Polska 1961.

61. K. Simonow: Dnie i noce. [Powieść]. [Tłumaczył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Ilustrował I. Witz]. Wydanie 4. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej 1956, 372 s. Wydania następne: tamże: wydanie 5 poprawione i uzupełnione 1968, wydanie 6 poprawione i uzupełnione 1972, wydanie 7 poprawione i uzupełnione 1975; wydanie 8 Warszawa: Czytelnik 1977. Biblioteka Zwycięstwa; wydanie 8 [!] Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej 1981. Bellona.

Tytuł oryginału: Dni i noči.

62. F. Dostojewski: Wspomnienia z domu umarłych. Powieść. Przełożył Tłumaczył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1957, 297 s. Z pism F. Dostojewskiego. Wydania następne: tamże: wydanie 2 1977; wydanie 1 [!] 1984. Dzieła wybrane. T. 1, wydanie 2 1987. Dzieła wybrane. T. 2; London - Warszawa: Puls 1992. Z dzieł Fiodora Dostojewskiego, t. 3; Kraków: Zielona Sowa 2001. Arcydzieła Literatury Światowej tamże: [Posłowie: A. Pałac, A. Latusek]. 2003; [Posłowie: A. Pałac, A. Latusek]. 2009. Złota Seria - literatura obca. 

Tytuł oryginału: Zapiski iz mёrtvogo doma.

Adaptacja radiowa: Adaptacja i reżyseria: J. Warenycia. Polskie Radio 2011. 

63. L. Tołstoj: Opowiadania. Przełożyli Cz. Jastrzębiec-Kozłowski, K. Truchanowski, J. Dmochowska, J. Iwaszkiewicz. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1957. Dzieła. T. 10, 443 s. 

Tu w przekładzie Cz. Jastrzębiec-Kozłowskiego opowiadania: Opowiadania z „Nowego elementarza”; Opowiadania z „Pierwszej czytanki rosyjskiej”; Opowiadania z „Trzeciej czytanki rosyjskiej”; Opowiadania z „Czwartej czytanki rosyjskiej” s. 7-54, 107-228.

Tytuły oryginałów: Rasskazy iz Novoj azbuki; Pervaâ russkaâ kniga dlâ czteniâ,  Vtoraâ  russkaâ kniga dlâ čteniâ, Tret'â russkaâ kniga dlâ czteniâ.

64. S. Aksakow: Czerwony kwiatuszek. [Opowiadanie dla dzieci]. [Przełożył z języka rosyjskiego Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Ilustrowała A. Sienkiewicz-Zieleniec]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1959, 38 s. Wydanie następne: [Ilustrowała W. Orlińska] tamże 1968. Seria z Zebrą.

Tytuł oryginału: Alen'kij cvetoček.

65. A. Czechow: Wiśniowy sad. Przełożył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. W: A. Czechow: Utwory sceniczne. Wstęp: N. Modzelewska. Warszawa: Czytelnik 1960. Dzieła w 11 tomach, t. 10 s. 563-660. Przedruk w: A. Czechow: Wybór dramatów. Wrocław: Ossolineum 1979; Wujaszek Wania. Trzy siostry. Wiśniowy sad. Przełożyli N. Gałczyńska, J. Iwaszkiewicz, Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Izabelin: Świat Literacki 1994. Teatr, tamże [2004]; Dramaty. Redakcja: T. Mróz, J. Orłowski, P. Spodenkiewicz. Opracowanie biogramów tłumaczy: P. Spodenkiewicz. Przypisy i bibliografia: T. Mróz. Kalendarium i opisy dramatów: E. Drozdowska, J. Siudzińska, T. Mróz. Łódź: Teatr Nowy im. K. Dejmka - Fundacja Instytut Teatralny im. M. Hertza 2020. Wystawienie: Reżyseria: M. Straszewska. Zielona Góra, Lubuski Teatr im. L. Kruczkowskiego 1969.

Tytuł oryginału: Višnёvyj sad.

Adaptacje: filmowe: Reżyseria: A. Domagalik. Ekranizacja: Polska 1996; –  Reżyseria: M. Straszewska. Zielona Góra, Lubuski Teatr im. Leona Kruczkowskiego.– 

telewizyjne: Reżyseria: A. Domagalik. Telewizja Polska 1996; – radiowe: Adaptacja i reżyseria: J. Kilian. Polskie Radio 2004.

Wystawienia następne zob. na stronie internetowej: https://www.encyklopediateatru.pl/; 

66. N. Leskow: Wdzięk administracyjny i inne opowiadania. Przełożyli I. Bajkowska, Cz. Jastrzębiec-Kozłowski, J. Wyszomirski.  Warszawa: Czytelnik 1961, 514 Nike.

Tu w przekładzie Cz. Jastrzębiec-Kozłowskiego opowiadania: Cher-Amour; Zagon; Wdzięk administracyjny; Dama i kocmołuch s. 5-95, 377-514.

Tytuły oryginałów: Šeramur. Čreva-radi ûrodivyj; Zagon; Administrativnaâ graciâ. Zahme Dressur v žandarmskoj aranžirovke; Dama i fefёla. Iz literaturnyh vospominanij.

Na końcu tekstu mylnie: wyd. 2.  

67. J. Tynianow: Puszkin. Powieść. Tłumaczenie: Cz. Jastrzębiec-Kozłowski [cz. I i II], K. Latoniowa [cz. III]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1961, 634 s.

Tytuł oryginału: Puškin. 

68. F. Mistral: Mirejo. Sielski poemat prowansalski. Przełożył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Opracował S. Gniadek. Wrocław: Ossolineum 1964, XLVIII, 234 s. Biblioteka Narodowa II, 145.

Tytuł oryginału: Mirèio.

Omówienie poematu i uwagi tłumacza: Cz. Jastrzębiec-Kozłowski: Mirejo – poemat Fryderyka Mistrala. „Wieś” 1946 nr 36. 

69. M. Sałtykow-Szczedrin: Minione czasy. [Opowiadania]. Tłumaczył Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Warszawa: Książka i Wiedza 1968, 63 s. Koliber.

Tytuł oryginału: Gubernskie očerki. 

Wybór opowiadań z tomu Gubernskie očerki.

Wystawienie: Adaptacja radiowa: Adaptacja i reżyseria: J. Warenycia. Polskie Radio 2014.

PRZEKŁADY NIEOPUBLIKOWANE WRAZ Z LOKALIZACJĄ 

1. Antologia liryki angielskiej. Maszynopis [według niezweryfikowanej informacji w archiwum spadkobiercy].

2. Antologia poezji obcej [A. Błok, H. Heine, M. Lermontow, S. Mallarme, F. Sołogub, F. Villon]. Maszynopis. Archiwum Akt Nowych w Warszawie – Archiwum Narodowe w Krakowie.

3. E. Arnold: Światło Azji. Maszynopis [według niezweryfikowanej informacji w archiwum spadkobiercy].

4. Cl. Farrere: Historie o palaczach opium. Rękopis [według niezweryfikowanej informacji w archiwum spadkobiercy].

5. Psalmy Dawida z Wulgaty. Maszynopis [według niezweryfikowanej informacji w archiwum spadkobiercy].

6. A.Ch. Swinburne: [Wybór wierszy]. Maszynopis [według niezweryfikowanej informacji w archiwum spadkobiercy].

7. Utwory niedrukowane: przekłady poezji rosyjskiej. Maszynopis. Archiwum Narodowe w Krakowie.

PRACE NAUKOWE I KRYTYKA PRZEKŁADU

1. Prof. Roman Dyboski o Anglii dzisiejszej. „Tygodnik Ilustrowany” 1929 nr 7 [omówienie istotnych cech współczesnej powieści angielskiej]. 

2. Nowy słownik francusko-polski. „Świat Kobiecy” 1929 nr 3.

3. Przyczynek do systematyki języka. „Przegląd Filozoficzny” 1936 [autorskie streszczenie referatu zgłoszonego (niewygłoszonego) na III Polski Zjazd Filozoficzny w Krakowie 1936]. 

4. Prof. J. Benešić. Chorwat zakochany w Polsce. „Merkuriusz Polski Ordynaryjny” 1938 nr 34. 

5. Nowy tom „Biblioteki Jugosłowiańskiej”. „Nowiny Literackie” 1947 nr 13 [dot. zasług J. Benešicia w dziedzinie przekładów].

6. Chorwacki przyjaciel Polski. „Warszawa” 1947 nr 6 [dot. J. Benešicia].

7. Listy do Redakcji. „Tygodnik Warszawski” 1948 nr 9 [dot. tłumaczenia „Zagubionych dni” J. Hiltona, autorstwa M. Skibniewskiej].

OPRACOWANIA OGÓLNE (wybór)

Ankieta dla IBL PAN 1951.

SŁOWNIKI I BIBLIOGRAFIE

1. 1. P. GRZEGORCZYK: Twórcy i badacze kultury zmarli w 1956. „Kultura i Społeczeństwo” 1957 nr 3.

2. Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 2. Warszawa 1964 t. 2.

3. P. GRZEGORCZYK. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 15. Wrocław 1970 t. 15.

4. Р. ХАРЧУК. Шевченківська енциклопедія. T. 6. У 6 томах. Ред. М. Г. Жулинський. Київ: Інститут 2015. Т. 6: Т—Я: С. 1109. 

OMÓWIENIA 

1. K. KALOCSAY: Revivigo de Czeslaw Kozlowski. „Norda Prismo”, Stockholm  1959 nr 3.

2. Г. КОЧУР: Шевченко в польських перекладах. „Витчiзна”, Київ 1961 № 9. Przedruk w tegoż.: Г.: Література та переклад: Ух . T. 1. Київ 2006. Т. 1. 

3. M. ŁĄŻYŃSKI: Sto lat bez mała. Wspomnienia lekarza z lat 1869-1956. [Przygotowanie do wydania i przypisy: S. Konopka. Ilustrował A. Uniechowski]. Warszawa 1961. passim.

4. Е. МAЛAHЮК:  Гоголь – Ґоґоль. W tegoż: Книга спостережень. Проза. – Торонто – Онтаріо, 1962 [dot. nigdy nie wydrukowanego, zaginionego przekładu „Wija” N. Gogola autorstwa Cz. Jastrzębiec-Kozłowskiego].

5. J. BENEŠIĆ: Mój przyjaciel Czesław [Jastrzębiec-Kozłowski]. Tłumaczyła.  D. Cirlić-Straszyńska. „Literatura na Świecie” 1980 nr 9. Przedruk w tegoż:  Osiem lat w Warszawie. Kronika. Tłum. D. Cirlićszyńska. Wybór, posłowie, biogramy H. Kirchner. Warszawa 1985. 

6. I. RZEPNIKOWSKA: Specyfika tłumaczenia tekstów folklorystycznych (Na materiale polskich przekładów rosyjskiej bajki magicznej). Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika 1997 [dot. bajek rosyjskich przełożonych m.in. przez Cz. Jastrzębiec-Kozłowskiego; zawiera indeks tytułów przetłumaczonych bajek].

7. A. BUDREWICZ-BERATAN: Polskie przekłady „The Raven” Edgara Allana Poego. „Prace Filologiczne. Seria Literaturoznawcza”.  Kraków 2010 t. LIX.

8. О. АСТАФ'ЄВ: Рецепція творчості Тараса Шевченка на сторінках журналу „Biuletyn polsko-ukraiński”. „Слово і Час”, Kijów 2011 № 1. 

9. О. АСТАФ'ЄВ: Твори Тараса Шевченка в перекладі Чеславa Ястшембця-Козловського. „Волинь-Житомирщина” 2012. [nr] 23,  dostępny w Internecie: http://library.zu.edu.ua/vz/23/Vg_2012_23_4.pdf [dostęp 8 czerwca 2022].

10. О. АСТАФ'ЄВ: Містика художнього перекладу: Чеслав Ястшембець-Козловський - видатний перекладач творів Тараса Шевченка. „Українська літературна газета”, Kijów 2014, 14 берез. 

11. V. SOBOL: Taras Szewczenko w polskich tłumaczeniach. „Studia Polsko-Ukraińskie” 2014 nr 1. 

12. В. СОБОЛЬ: Переклади поезii Шевченка в Польщi. „Київськi полонистiчнi студiїї”, Kijów 2014. T. 24. 

ЯСТШЕМБЕЦ-КОЗЛОВСКИЙ Чеслав JASTRZĘBIEC-KOZŁOWSKI Czesław

1894-1956

Псевдонимы и криптонимы: (c.j.k.); C J.K.; C. Jastrzębiec; Cz.J.K.; Cz. J.-K.; Cz. Jastrzębiec; czjk; czk; Kaniowa.

Переводы подписывал также: Kozłowski.

Переводчик, поэт, литературный критик, философ, эсперантист

Рожден 31 декабря 1894 в Кременце [Krzemieniec] (ныне Украина, укр. Кременець), сын врача-окулиста Михала Казимира Ястшембец-Козловского и стоматолога Софии, урожденной Зеленай (Zelenay). C 1897 проживал в Киеве. В результате падения с лошади в 1904 у него развился прогрессирующий парез, следствием которого стала инвалидность. Выезжал на лечение в Австрию, Германию, Швейцарию и Италию. Закончил киевскую гимназию Андроника Степовича [Gimnazjum Andronika Stepowicza] с филологическим профилем. Из гимназии вынес солидное знание латыни. Высшее образование в области философских и филологических наук получал экстерном в киевском императорском университете Святого Владимира. В это время овладел несколькими иностранными языками, которыми бегло пользовался: английским, русским, украинским, французским, испанским, итальянским, эсперанто. Слабее знал чешский и немецкий, начал также изучать сербо-хорватский. Дебютировал в 1912 как переводчик стихотворением Зыгмунта Красинского Jeszcze kielich mojej doli... на эсперанто, перевод был опубликован на страницах двухмесячника „Pola Esperantisto” (Pokalo del’vivo, № 12). В этом же году публиковал стихи и статьи на эсперанто в иностранных периодических изданиях, в т.ч. „La Ondo de Esperanto” (Москва 1912). В 1915 основал в Киеве и вместе с Тадеушем Фицовским (Tadeusz Ficowski) был редактором журнала „Pióro”; там в 1915 поместил перевод произведений Эдгара Алана По Ворон (англ. The Raven, польск. Kruk) и Молчание (англ. Silence, польск. Milczenie) (№ 1). Стихи, статьи и переводы печатал также в киевских польскоязычных журналах „Przedświt” (1916-17) и „Przegląd Polski” (1912-18). В 1919-20 жил в Варшаве, а с 1920 в городе Сосновец [Sosnowiec]. Развивал литературное творчество и переводческую деятельность. В 20-ые годы переводил прежде всего французскую символистскую поэзию, английскую, русскую, а также сербскую и хватскую лирику, в 1930 начал переводить украинскую романтическую поэзию. Переводы публиковал, среди прочего, в периодических изданиях: „Naród” (1920-21), „Tygodnik Ilustrowany” (1922-29), „Wiadomości Literackie” (1925-35, с перерывами), „Gazeta Literacka” (1926-27, 1932-34),  „Lwowskie Wiadomości Muzyczne i Literackie” (1927-32), „Świat Kobiecy” (1927-31), „Tęcza” (1927-33), „Zet” (1933-35), „Przegląd Polsko-Jugosłowiański” (1934), „Okolica Poetów” (1936). За переводы сербской и хорватской поэзии был в 1932 награжден югославским Орденом св. Саввы (серб. Орден светог Саве) III степени (командорским). В числе переводческих достижений этого периода – также отдельные переводы эссеистики, философских произведений, романов и дневников, переведенные с французского и английского языков. В 1923 стал членом профессионального союза польских писателей [Związek Zawodowy Literatów Polskich]. В 1925 поселился в деревне (ныне район) Влохи [Włochy] под Варшавой. В 1926 женился на Зофии Хуланицкой [Zofia Hulanicka], у них был сын Славомир – биолог и философ (1927-2009). В 30-ые годы продолжал интенсивную переводческую деятельность, в первую очередь переводя современную английскую прозу. Перевел более десяти романов с детективной и приключенческой тематикой. В межвоенные годы заинтересовался философией Юзефа (Иосифа) Мариии Хёне-Вроньского [Józef Maria Hoene-Wroński]. В 1932-39 был членом редакции пропагандировавшего ее двухнедельника „Zet”. Был членом Мессианистического Института [Instytut Mesjanistyczny]. В 1933 вошел в правление созданного в Варшаве Общества Хёне-Вроньского [Towarzystwo Hoene-Wrońskiego]. В 1933-38 пронимал участие в подготовке многотомного издания произведений Хёне-Вроньского. Результатом этих увлечений были переводы написанных по-французски произведений мессианиста, а также комментарии и популяризирующие работы на тему созданной им философской системы. В 1938 сотрудничал с изданием „Biuletyn Polsko-Ukraiński” в качестве автора цикла фельетонов под заглавием Kochany Jasio z Kijowa. Там же публиковал переводы украинской романтической поэзии (1935-38). Благодаря дружбе и сотрудничеству с Юлием Бенешичем (хорв. Julije Benešić), хорватским писателем и переводчиком с польского языка, углубил знание сербско-хорватского, результатом чего были переводы хорватской эпики эпохи барокко и сербско-хорватской лирики. В тридцатые годы овладел (пассивно) провансальским диалектом окситанского языка, переводил эпику и лирику писателей движения фелибров (фр. Félibrige). В межвоенный период был членом польского ПЕН-клуба. Во время немецкой оккупации продолжал жить в районе Влохи и занимался философскими штудиями. Принадлежал к католической военно-политической конспиративной организации „Уния” („Unia”), в которую его пригласил ее основатель Ежи Браун (Jerzy Braun). После войны, с мая 1945 до мая 1948, для польского радио занимался прослушиванием иностранных радиостанций. Продолжал переводческую деятельность. Переводил прежде всего российскую и советскую прозу – исторические и биографические романы, рассказы, литературу для детей и молодежи, народную литературу, сказки, басни, легенды. Переводил также пьесы с английского, русского, французского языков. Переводы английской, французской, бельгийской, хорватской, а также русской поэзии публиковал, среди прочего, в периодических изданиях „Odra” (1945-47), „Wieś” (1945-46), „Zdrój” (1945-46), „Życie Literackie” (1945-46), „Odrodzenie” (1946, 1949), „Tygodnik Warszawski” (1946-49) и „Przyjaźń” (1950-51). Умер 14 июня 1956 во Влохах под Варшавой, похоронен там же, на приходском кладбище храма св. Терезы Младенца Иисуса (из Лизьё) и римских мучеников [Kościół pod wezwaniem Świętych Teresy od Dzieciątka Jezus i Męczenników Rzymskich].

Архив переводчика находится у Павла Тшчинского [Paweł Trzciński], внука сестры Чеслава Ястшембец-Козловского. Отдельные собрания документов хранятся, в т.ч. в Национальном архиве [Archiwum Narodowe] и в Библиотеке Ягеллонского университета [Biblioteka Jagiellońska] в Кракове, в Архиве новых актов [Archiwum Akt Nowych] в Варшаве.